تفسیر نور: سوره تکاثر

تفسیر نور:
سوره تکاثر آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏مسابقه افزون‌طلبی و نازش ( به مال و منال و خدم و حشم و ثروت و قدرت ) شما را به خود مشغول و سرگرم می‌دارد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَلْهَیا‌ » : به خود مشغول و سرگرم داشت . غافل و بی‌خبر کرد ( نگا : منافقون‌ / 9 ، نور / 37 ، حجر / 3 ) . « التَّکَاثُرُ » : مسابقه افزون‌طلبی در اموال و اولاد ، و مباهات بدان ( نگا : حدید / 20 ) .‏

سوره تکاثر آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏تا بدان گاه که ( می‌میرید و ) به گورستانها می‌روید ( و کار از کار می‌گذرد ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« زُرْتُمْ » : دید و بازدید کردید . مراد از چنین ملاقات کردن و روبرو شدنی ، مردن و در گورستانها دفن شدن است « الْمَقَابِرَ » : جمع مَقْبَرَة ، گورستانها .‏

سوره تکاثر آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ کَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هان بس کنید ! ( بعد از مرگ ) خواهید دانست ( که چه خاکی بر سر خود ریخته‌اید ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« کَلاّ » : بس کنید ! حقّا .‏

سوره تکاثر آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ ثُمَّ کَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏باز هم ( می‌گویم : ) هان بس کنید ! خواهید دانست ( که چگونه خود را خانه خراب و بدبخت کرده‌اید ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ثُمَّ کَلاّ » : باز هم هان !‏

سوره تکاثر آیه 5
‏متن آیه : ‏
‏ کَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هان بس کنید ! اگر آگاهی قطعی و یقینی داشته باشید ( و از فرجام کار خود کاملاً باخبر باشید ، از این مسابقه افزون‌طلبی و مباهات به قدرت و ثروت دست می‌کشید و گرد ملاهی نمی‌گردید و به کار آخرت می‌پردازید ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عِلْمَ الْیَقِینِ » : دانش راستین . آگاهی قطعی . مراحل یقین سه‌تا است : علم‌الیقین و عین‌الیقین و حقّ‌الیقین ( نگا : حجر / 99 ، واقعه‌ / 95 ، حاقّه‌ / 51 ) . اضافه آنها ، اضافه موصوف به صفت خود است . جواب ( لَوْ ) محذوف است . از قبیل : هرگز به سراغ این امور نمی‌رفتید و تفاخر و مباهات به این مسائل باطل نمی‌کردید .‏

سوره تکاثر آیه 6
‏متن آیه : ‏
‏ لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏شما قطعاً دوزخ را خواهید دید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لَتَرَوُنَّ » : قطعاً و حتماً خواهید دید . مراد آشکار شدن دوزخ است ( نگا : شعراء / 91 ، نازعات‌ / 36 ) .‏

سوره تکاثر آیه 7
‏متن آیه : ‏
‏ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیْنَ الْیَقِینِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏باز هم ( می‌گویم : ) شما آشکارا و عیان ، خود دوزخ را خواهید دید ( و در آن خواهید افتاد ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عَیْنَ الْیَقِینِ » : دیدن یقینی . آگاهی حاصل از دیدن و مشاهده کردن . مراد از دیدن دوزخ ، در آن افتادن و چشیدن عذاب آن است ( نگا : جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) .‏

سوره تکاثر آیه 8
‏متن آیه : ‏
‏ ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏سپس در آن روز از ناز و نعمت بازخواست خواهید شد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ثُمَّ » : این واژه در اینجا برای ترتیب اخباری است‌ ؛ نه ترتیب زمانی . چرا که قبلاً حساب و کتاب و قضاوت انجام پذیرفته است ( نگا : المصحف المیسّر ) . البتّه می‌تواند برای ترتیب زمانی هم باشد . چون در دوزخ برای عذاب بیشتر از دوزخیان سؤالاتی می‌شود ( نگا : ملک‌ / 8 ، مدّثّر / 42 ) .‏