سورۀ غاشیه

سورۀ غاشیه

مکی است؛ ترتیب آن 88؛ شمار آیات آن 26

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ٱلۡغَٰشِیَةِ ١﴾.

ای محمّد! آیا خبر‌های قیامت به تو رسیده است که دیدگان را با هولناکی‌اش می‌پوشاند، مردم را با شدّت خود جمع می‌آورد و دل‌ها را با سختی‌هایش به خود مصروف می‌سازد.

﴿وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ ٢﴾.

برخی چهره‌ها در روز قیامت به خاطر اعمال بد و افعال نادرست خویش خوار، ناامید و سیاه‌اند؛ زیرا آنگاه که عذاب را مشاهده می‌نمایند ندامت آنان را فرا می‌گیرد و احساس زیانمندی می‌کنند.

﴿عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ ٣﴾.

اعمال پُر مشقّت، دشوار و زیادی را انجام داده‌اند امّا باطل است؛ زیرا خلاف شریعت بوده است، یا اینکه در آتش دوزخ با کشیده‌شدن به طوق‌های آهنین و با رنج‌های عقوبت به دشواری گرفتار می‌شوند.

﴿تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِیَةٗ ٤﴾.

به آتش داغی سوزانده می‌شوند که پوست وجود را بریان می‌کند، اعضای وجود را می‌گدازد، نه تخفیف می‌یابد و نه از عقوبتش نجات می‌یابند.

﴿تُسۡقَىٰ مِنۡ عَیۡنٍ ءَانِیَةٖ ٥﴾.

نوشیدنی آنان از چشمۀ بسیار داغی است که روده‌های آنان را قطع می‌کند و گوشت چهره‌های آنان از جوشش و شدّت فورانش می‌افتد.

﴿لَّیۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِیعٖ ٦﴾.

در آتش دوزخ طعامی برای خوردن ندارند، مگر خار خشکیدۀ تلخی که حرارتش برطرف شده تا عذاب و جزای آنان افزون شود.

﴿لَّا یُسۡمِنُ وَلَا یُغۡنِی مِن جُوعٖ ٧﴾.

خوردنش فربه نمی‌کند و از تناولش کسی سیر نمی‌شود؛ یعنی ناتوانی را دور نمی‌سازد و گرسنگی را دفع نمی‌نماید، امّا درد را بیش می‌گرداند و بیماری را مزید می‌سازد.

﴿وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ ٨﴾.

در آنجا چهره‌هایی شادمان و روشنی موجود اند که نیکویی متعالی و نور پُر درخشش دارند. زیبایی آن‌ها را پوشیده است و این‌ها چهره‌های مؤمنان اند.

﴿لِّسَعۡیِهَا رَاضِیَةٞ ٩﴾.

با اعمال نیکویی که در دنیا انجام داده‌اند خوشنود اند، به خاطر بازگشت شایسته‌ای که در پیش رو دارند مطمئنّ هستند، پاداش خویش را درمی‌یابند، با نعمت‌ها شادمان‌اند و از دریافت جزای عمل‌شان لذّت می‌برند.

﴿فِی جَنَّةٍ عَالِیَةٖ ١٠﴾.

در بهشتی که بلند مرتبه است داخل می‌شوند، در جایگاه‌های عالی و مقام‌های بلندی مسکن می‌گزینند که دارای قدر و منزلت است و از شرافت و ارزشمندی ویژه‌ای برخوردار اند.

﴿لَّا تَسۡمَعُ فِیهَا لَٰغِیَةٗ ١١﴾.

اهل بهشت در آنجا سخنان بی‌خیر و بیهوده‌ای را نمی‌شنوند؛ یعنی در آنجا کلام باطل و سخنان بی‌ارزش وجود ندارد، بلکه همه حقّانیت، صواب و سلام است.

﴿‌فِیهَا عَیۡنٞ جَارِیَةٞ ١٢﴾.

چشمۀ صاف، گوارا، روشن و جاری با آب زلال و سردی در بهشت وجود دارد که با تندی بیرون می‌جهد و کرامتی برای مؤمنان است.

﴿فِیهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ ١٣﴾.

در آنجا برای اهل بهشت تخت‌هایی آماده شده که پایه‌های بلند و جایگاه مرتفع دارد، نرم و راحت است و همه انس و بهره‌مندی را در خود جمع کرده است.

﴿وَأَکۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ ١٤﴾.

در بهشت ظرف‌هایی است که دسته ندارد و با حسن و زیبایی، پاکیزه‌گی و همراه با لذّت در دست کسی که می‌نوشد نهاده می‌شود تا آسان‌تر نوشیده شود.

﴿وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ ١٥﴾.

در بهشت بالش‌هایی با زیبایی عجیب و حسن بدیعی روبروی یکدیگر برابر ساخته شده است. اهل بهشت که در نعمت‌ها مصروف اند بر آن‌ها تکیه می‌کنند، سخن می‌زنند و می‌خندند.

﴿وَزَرَابِیُّ مَبۡثُوثَةٌ ١٦﴾.

و در بهشت فرش‌های ذی قیمت، پر درخشش، خوش منظر و مخملینی آماده شده که با نرمی و ملایمت و با راحت و فخامت، با شخصی که بر آن می‌نشیند انتقال می‌یابد.

﴿أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ کَیۡفَ خُلِقَتۡ ١٧﴾.

آیا مردم در آفرینش ابداعی شتر نمی‌بینند که چگونه خداوند عزوجل شکلش را برابر ساخته است؟ چگونه برایش اوصافی بخشیده که در سایر حیوانات موجود نیست؟

﴿وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ کَیۡفَ رُفِعَتۡ ١٨﴾.

چگونه در آسمان نمی‌بینند و چرا در این سقف بزرگ، مرفوع و مستحکمی که بدون ستون قایم است و شکاف و عیبی ندارد نمی‌اندیشند؟

﴿وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ کَیۡفَ نُصِبَتۡ ١٩﴾.

چرا به کوه‌ها نظر نمی‌اندازند، به کوه‌هایی که با شکوه و قایم اند، با زیبایی خاصی ایستاده‌اند، زمین را ثابت نگه می‌دارند و هر کوهی چون انگشت سَبّابه‌ای به یگانگی خداوند عزوجل گواهی می‌دهد؟

﴿وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ کَیۡفَ سُطِحَتۡ ٢٠﴾.

و چگونه به زمین نمی‌اندیشند که به منظور زندگی بر رویش برابر ساخته شده، گهواره‌ای برای مردم و فرشی برای همه مخلوقات ساخته شده تا زندگی در آن راه کمال را بپیماید.

﴿فَذَکِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَکِّرٞ ٢١﴾.

ای پیامبر! با آیات قرآن و دلایل آفرینش در مخلوقات مردم را پند بده. همچنان انواع نعمت‌ها و ایّام عقوبت‌ها را برای مردم یادآوری نما؛ زیرا وظیفه‌ات تنها پند‌دادن است.

﴿لَّسۡتَ عَلَیۡهِم بِمُصَیۡطِرٍ ٢٢﴾.

تو بر آنان سلطه نداری تا بر ایمان مجبور‌شان سازی، بلکه تو رهنمایی هستی که حجّت را اقامه می‌کنی، دلایل را واضح می‌نمایی و به سوی هدایت فرا می‌خوانی.

﴿إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَکَفَرَ ٢٣﴾.

مگر کسی که از هدایت پشت گرداند، به رسالت کافر شود، از راهیابی اعراض نماید، از دلایل انکار ورزد و به حق تکذیب کند. چنین کسی به راستی که مستحقّ عذاب و عقوبت شده است.

﴿فَیُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَکۡبَرَ ٢٤﴾.

حق‌تعالی او را در روز قیامت به عذاب شدیدی، با طوق‌ها و زنجیر‌های آهنینی در آتش دوزخ که عمق بسیار دارد و طعام اهلش زقّوم است عذاب می‌نماید.

﴿إِنَّ إِلَیۡنَآ إِیَابَهُمۡ ٢٥﴾.

به راستی که مرجع همگان به سوی خداوند است و همه به سوی او برمی‌گردند. از این‌رو منت‌های علوم، اعمال و مردم در روز قیامت به سوی اوست.

﴿ثُمَّ إِنَّ عَلَیۡنَا حِسَابَهُم ٢٦﴾.

بعد از آن حساب مردم در روز حشر بر ماست؛ یعنی به همه رسیدگی کامل می‌نماییم و هر‌یک را مطابق عملکردش اعم از خیر و شرّ جزا و پاداش می‌دهیم.

سوره غاشیه

سُورَةُ الغَاشِیَةِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ٱلۡغَٰشِیَةِ ١ وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ ٢ عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ ٣ تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِیَةٗ ٤ تُسۡقَىٰ مِنۡ عَیۡنٍ ءَانِیَةٖ ٥ لَّیۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِیعٖ ٦ لَّا یُسۡمِنُ وَلَا یُغۡنِی مِن جُوعٖ ٧ وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ ٨ لِّسَعۡیِهَا رَاضِیَةٞ ٩ فِی جَنَّةٍ عَالِیَةٖ ١٠ لَّا تَسۡمَعُ فِیهَا لَٰغِیَةٗ ١١ فِیهَا عَیۡنٞ جَارِیَةٞ ١٢ فِیهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ ١٣ وَأَکۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ ١٤ وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ ١٥ وَزَرَابِیُّ مَبۡثُوثَةٌ ١٦ أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ کَیۡفَ خُلِقَتۡ ١٧ وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ کَیۡفَ رُفِعَتۡ ١٨ وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ کَیۡفَ نُصِبَتۡ ١٩ وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ کَیۡفَ سُطِحَتۡ ٢٠ فَذَکِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَکِّرٞ ٢١ لَّسۡتَ عَلَیۡهِم بِمُصَیۡطِرٍ ٢٢ إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَکَفَرَ ٢٣ فَیُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَکۡبَرَ ٢٤ إِنَّ إِلَیۡنَآ إِیَابَهُمۡ ٢٥ ثُمَّ إِنَّ عَلَیۡنَا حِسَابَهُم ٢٦﴾

به نام الله بخشندۀ مهربان

(ای پیامبر) آیا خبر غاشیه (= قیامت فراگیر) به تو رسیده است؟! ﴿۱﴾چهره‌هایی در آن روز خوار و ذلیل خواهند بود. ﴿۲﴾(در دنیا) پیوسته تلاش کیرده (و) خسته شده (و چونه در راه حق نبوده نتیجۀ ندیده‌اند. ﴿۳﴾در آتش سوزان در آنید. ﴿۴﴾از چشمۀ بسیار داغ به آن‌ها نوشانده می‌شود. ﴿۵﴾طعامی جز از ضریع (= خار خشک و تلخ) ندارند. ﴿۶﴾که نه (آن‌ها را) فربه کند، و نه دفع گرسنگی نماید. ﴿۷﴾(و) چهره‌هایی در آن روز شاداب و تازه باشند. ﴿۸﴾و از سعی (و تلاش) خود خوشنودند. ﴿۹﴾در بهشت برین هستند. ﴿۱۰﴾در آن هیچ سخن بیهودۀ نمی‌شنوند. ﴿۱۱﴾در آن چشمه(های آب) روان باشد. ﴿۱۲﴾در آن تخت‌های (زیبای) بلند (پایه) است. ﴿۱۳﴾و جام‌هایی (که در کنار چشمه‌ها) نهاده شده. ﴿۱۴﴾و پشتی‌ها بالش‌های منظم چیده شده، ﴿۱۵﴾و (نیز) فرش‌های گرانبها گسترده شده است. ﴿۱۶﴾آیا (کافران) به شتر نمی‌نگرند، گه چگونه آفریده شده است؟ ﴿۱۷﴾و به آسمان (نمی نگرند،) که چگونه بر افراشته شده است؟ ﴿۱۸﴾و به کوه‌ها (نگاه نمی‌کنند) که چگونه (محکم بر زمین محکم) نصب شده است؟ ﴿۱۹﴾و به زمین (نمی‌نگرند،) که چگونه گسترده شده است؟ ﴿۲۰﴾پس (ای پیامبر) پند بده، که تو تنها پند دهنده‌ای. ﴿۲۱﴾تو بر آن‌ها مسلط (و چیره) نیستی (که بر ایمان مجبور‌شان کنی). ﴿۲۲﴾مگر کسی‌که روی گرداند کافر شود. ﴿۲۳﴾پس الله با عذاب بزرگ او را عذاب می‌کند. ﴿۲۴﴾همانا بازگشت آن‌ها به سوی ماست. ﴿۲۵﴾سپس بی‌گمان حساب‌شان (نیز) با ماست. ﴿۲۶﴾.

سوره الغاشیه

سُورَةُ الغَاشِیَةِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ٱلۡغَٰشِیَةِ ١ وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ ٢ عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ ٣ تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِیَةٗ ٤ تُسۡقَىٰ مِنۡ عَیۡنٍ ءَانِیَةٖ ٥ لَّیۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِیعٖ ٦ لَّا یُسۡمِنُ وَلَا یُغۡنِی مِن جُوعٖ ٧ وُجُوهٞ یَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ ٨ لِّسَعۡیِهَا رَاضِیَةٞ ٩ فِی جَنَّةٍ عَالِیَةٖ ١٠ لَّا تَسۡمَعُ فِیهَا لَٰغِیَةٗ ١١ فِیهَا عَیۡنٞ جَارِیَةٞ ١٢ فِیهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ ١٣ وَأَکۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ ١٤ وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ ١٥ وَزَرَابِیُّ مَبۡثُوثَةٌ ١٦ أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ کَیۡفَ خُلِقَتۡ ١٧ وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ کَیۡفَ رُفِعَتۡ ١٨ وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ کَیۡفَ نُصِبَتۡ ١٩ وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ کَیۡفَ سُطِحَتۡ ٢٠ فَذَکِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَکِّرٞ ٢١ لَّسۡتَ عَلَیۡهِم بِمُصَیۡطِرٍ ٢٢ إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَکَفَرَ ٢٣ فَیُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَکۡبَرَ ٢٤ إِنَّ إِلَیۡنَآ إِیَابَهُمۡ ٢٥ ثُمَّ إِنَّ عَلَیۡنَا حِسَابَهُم ٢٦﴾

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

آیا آمده است به تو خبر قیامت؟. ﴿1﴾یک پاره روی‌هاى آن روز خوار باشند. ﴿2﴾کار کنندة محنت کشنده باشند. ﴿3﴾درآیند به آتش افروخته شده. ﴿4﴾آب نوشانیده شوند از چشمه‌ای نهایت گرم. ﴿5﴾نباشد ایشان را هیچ طعامى مگر از ضریع. ﴿6﴾که فربه نکند و رفع گرسنگى ننماید [1254]. ﴿7﴾یک پاره روی‌هاى آن روز تازه باشد. ﴿8﴾به سعى خود رضامند شده باشند. ﴿9﴾در بهشت عالى. ﴿10﴾نشنوى آنجا هیچ سخن بیهوده. ﴿11﴾در آنجا چشمه‌ای جارى باشد. ﴿12﴾در آنجا تخت‌هاى بلند باشد. ﴿13﴾و کوزه‌هاى نهاده شده. ﴿14﴾و وساده‌هاى برابر یکدیگر گذاشته. ﴿15﴾و بساط‌هاى نفس پراکنده کرده. ﴿16﴾آیا نمى‏نگرند به سوى شتران، چگونه آفریده شده؟!. ﴿17﴾و به سوى آسمان، چگونه برداشته شد؟!. ﴿18﴾و به سوى کوه‌ها، چگونه برافراشته شد؟!. ﴿19﴾و به سوى زمین، چگونه پهن کرده شد؟!. ﴿20﴾پس پند ده، جز این نیست که تو پند دهنده‌ای. ﴿21﴾نیستى بر ایشان گماشته شده. ﴿22﴾لیکن هر که روى بگرداند و کافر شود ﴿23﴾پس عذاب کندش خدا به عقوبت بزرگ. ﴿24﴾هرآیینه به سوى ماست رجوع ایشان. ﴿25﴾باز هرآیینه بر ماست حساب ایشان.﴿26﴾

تفسیر نور: سوره غاشیة

تفسیر نور:
سوره غاشیه آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ هَلْ أَتَاکَ حَدِیثُ الْغَاشِیَةِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آیا خبر حادثه فراگیر ( روز قیامت که مردمان بی‌دین و گناهکار را در بر می‌گیرد ) به تو رسیده است‌ ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« هَلْ أَتَاکَ‌ ؟ » : استفهام ، برای نشان دادن عظمت شدائد و اهوال روز قیامت است . « الْغَاشِیَةِ » : فراگیرنده . مراد روز قیامت است که مردمان کافر و فاجر و فاسق را زیر مصائب و شدائد خود می‌گیرد .‏

سوره غاشیة آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏مردمانی ، در آن روز خوار و زبون خواهند بود .‏

‏توضیحات : ‏
‏« وُجُوهٌ » : چهره‌ها . مراد خود اشخاص و افراد است . « خَاشِعَةٌ » : خوار و زبون . فرو شکسته و درهم شکسته . خضوع ایشان ، سرافکندگی آمیخته با شرمندگی و نگرانی است .‏

سوره غاشیة آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ عَامِلَةٌ نَّاصِبَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏دائماً خواهند کوشید و رنج خواهند کشید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عَامِلَةٌ » : کوشا و پویا . مراد این است که همیشه این پا و آن پا می‌کنند و برمی‌جهند و می‌افتند ، و آسایش و آرامش از آنان سلب‌می‌گردد ، و هر دم گرفتار عذابی می‌شوند ( نگا : غافر / 71 و 72 ، قمر / 47 و 48 ، رحمن‌ / 44 ) . « نَاصِبَةٌ » : در رنج . دچار زحمت و مشقّت . خسته و مانده .‏

سوره غاشیة آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ تَصْلَى نَاراً حَامِیَةً ‏

‏ترجمه : ‏
‏به آتش بس سوزان و گدازان دوزخ در خواهند آمد و خواهند سوخت .‏

‏توضیحات : ‏
‏« تَصْلی‌ » : به‌آتش داخل می‌شوند و بدان می‌سوزند ( نگا : انشقاق 12 ، اعلی‌ / 12 ) . « حَامِیَةً » : بی‌نهایت گرم و سوزان ( نگا : قاسمی ) .‏

سوره غاشیة آیه 5
‏متن آیه : ‏
‏ تُسْقَى مِنْ عَیْنٍ آنِیَةٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏از چشمه بسیار داغ و گرمی نوشانده خواهند شد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عَیْنٍ » : چشمه . « ءَانِیَةٍ » : بسیار داغ و گرم .‏

سوره غاشیة آیه 6
‏متن آیه : ‏
‏ لَّیْسَ لَهُمْ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِیعٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آنان خوراکی جز ضریع نخواهند داشت .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ضَرِیعٍ » : گیاه‌خارداری که شبرق نامیده می‌شود . خشکیده آن را ضَریع می‌گویند . گویا ناگوارترین و تهوّع‌آورترین گیاه است و هیچ حیوانی آن را نمی‌چرد ، جز شتر که تا تَر است آن را می‌خورد و چون خشکید از آن کناره‌گیری می‌کند . اگر در جاهائی طعام دوزخیان منحصر به زقّوم ( نگا : صافّات‌ / 62 ، دخان‌ / 43 ، واقعه‌ / 52 ) و در موردی محدود به غِسْلین ( نگا : حاقّه‌ / 36 ) شده است ، بدان خاطر است که دوزخیان مختلفند و عذاب هم دارای انواع و اقسام است ، و هر یک از آنها برای گروهی از ایشان است . یا این که این الفاظ ، تعبیرها و تمثیلهائی از غذای دوزخیان است .‏

سوره غاشیة آیه 7
‏متن آیه : ‏
‏ لَا یُسْمِنُ وَلَا یُغْنِی مِن جُوعٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏نه فربه خواهد کرد و نه از گرسنگی خواهد رهاند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لا یُسْمِنُ » : چاق و فربه نمی‌سازد . « لا یُغْنی‌ » : بی‌نیاز نمی‌گرداند . « جُوعٍ » : گرسنگی .‏

سوره غاشیة آیه 8
‏متن آیه : ‏
‏ وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَّاعِمَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏مردمانی در آن روز شادان و شاداب و دارای نعمت و لذّت خواهند بود .‏

‏توضیحات : ‏
‏« نَاعِمَةٌ » : شادان و شاداب . در خوشی و رفاه . دارای نعمت و لذّت .‏

سوره غاشیة آیه 9
‏متن آیه : ‏
‏ لِسَعْیِهَا رَاضِیَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏از کوشش خود خوشنود و به سبب تلاش خویش راضی خواهند بود .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لِسَعْیِهَا » : حرف لام به معنی ( ب ) و برای تعلیل است ( نگا : المصحف المیسّر ) . یا این که برای تعلیل نمی‌باشد ( نگا : روح‌المعانی ) . یعنی به خاطر سعی خود ، یا از سعی خود .‏

سوره غاشیة آیه 10
‏متن آیه : ‏
‏ فِی جَنَّةٍ عَالِیَةٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در بهشت برین و عالیقدر بسر خواهند برد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عَالِیَةٍ » : عالیقدر و ارزشمند . برین . بالا و والا .‏

سوره غاشیة آیه 11
‏متن آیه : ‏
‏ لَّا تَسْمَعُ فِیهَا لَاغِیَةً ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آنجا سخن یاوه‌ای نخواهند شنید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لا تَسْمَعُ » : نمی‌شنوند . نمی‌شنوی . این فعل می‌تواند متعلّق به ( وُجُوهٌ ) باشد ، و یا به مخاطبی برگردد که شایستگی چنین مکانی را برای خود فراهم می‌سازد . « لاغِیَةً » : یاوه . سخنان پوچ و بیهوده . مصدری است همچون لَغْو ( نگا : واقعه‌ / 25 ) .‏

سوره غاشیة آیه 12
‏متن آیه : ‏
‏ فِیهَا عَیْنٌ جَارِیَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آنجا چشمه‌های روانی است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عَیْنٌ » : چشمه . چشمه‌ها . این واژه می‌تواند مفرد یا اسم جنس باشد ( نگا : نمونه ) . یا این که تنوین آن برای تکثیر است ( نگا : روح‌البیان ) . چرا که در قرآن آمده است : إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَ عُیُونٍ ( ذاریات‌ / 15 ) .‏

سوره غاشیة آیه 13
‏متن آیه : ‏
‏ فِیهَا سُرُرٌ مَّرْفُوعَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏در آنجا تختهای بلند و عالی است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« سُرُرٌ » : جمع سَریر ، تختهائی که بر آنها می‌نشینند یا می‌خوابند . « مَرْفُوعَةٌ » : بلند و برکشیده . عالی و گرانبها .‏

سوره غاشیة آیه 14
‏متن آیه : ‏
‏ وَأَکْوَابٌ مَّوْضُوعَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و ساغرهائی که ( در کنار چنین چشمه‌هائی و در حضور بهشتیان ) گذارده شده‌اند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَکْوَابٌ » : جمع کُوب ، قَدَحهاو ساغرها ( نگا : زخرف‌ / 71 ، واقعه‌ / 18 ، انسان‌ / 15 ) . « مَوْضُوعَةٌ » : نهاده شده . گذارده شده .‏

سوره غاشیة آیه 15
‏متن آیه : ‏
‏ وَنَمَارِقُ مَصْفُوفَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و بالشها و پشتیهائی که به ردیف چیده شده‌اند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« نَمَارِقُ » : جمع نَمْرُقَة ، بالشها . پشتیها . « مَصْفُوفَةٌ » : ردیف شده . به رسته نهاده . به صف چیده شده .‏

سوره غاشیة آیه 16
‏متن آیه : ‏
‏ وَزَرَابِیُّ مَبْثُوثَةٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و فرشهای فاخر و گرانبهائی که گسترده و پهن گشته‌اند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« زَرَابِیُّ » : جمع زَرْبِیَّة ، فرشهای عالی خوابدار که هم نرم و راحت ، و هم گرانبها و قیمتی هستند . « مَبْثُوثَةٌ » : گسترده و پهن شده . اینجا و آنجا باز و پراکنده شده ، که نشانه رفاهیّت و فراخی نعمت و ثروت است .‏

سوره غاشیة آیه 17
‏متن آیه : ‏
‏ أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آیا به شتران نمی‌نگرند که چگونه آفریده شده‌اند ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَفَلا یَنظُرُونَ ؟ » : آیا نمی‌نگرند ؟ آیا دقّت نمی‌کنند و نمی‌اندیشند ؟ « الإِبِلِ » : شتران . از لفظ خود دارای مفرد نیست . آفرینش شتر دارای اسرار شگفت‌انگیز است .‏

سوره غاشیة آیه 18
‏متن آیه : ‏
‏ وَإِلَى السَّمَاء کَیْفَ رُفِعَتْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و به آسمان نگاه نمی‌کنند که چگونه برافراشته شده است‌ ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« رُفِعَتْ » : برافراشته شده است .‏

سوره غاشیة آیه 19
‏متن آیه : ‏
‏ وَإِلَى الْجِبَالِ کَیْفَ نُصِبَتْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و به کوهها نمی‌نگرند که چگونه نصب و پابرجای شده‌اند ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« نُصِبَتْ » : نصب شده است . پا برجای گشته است . ثابت و استوار شده است .‏

سوره غاشیة آیه 20
‏متن آیه : ‏
‏ وَإِلَى الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و به زمین نمی‌نگرند که چگونه پهن و گسترانیده شده است‌ ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« سُطِحَتْ » : مسطّح شده است . پهن گشته است .‏

سوره غاشیة آیه 21
‏متن آیه : ‏
‏ فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَکِّرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏تو پند و اندرز بده و ( مردمان را به وظائفشان ) یادآوری کن . چرا که تو تنها پند دهنده و یادآوری کننده‌ای و بس .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ذَکِّرْ » : پند بده . یادآوری کن . « مُذَکِّرٌ » : پند دهنده . یادآوری کننده .‏

سوره غاشیة آیه 22
‏متن آیه : ‏
‏ لَّسْتَ عَلَیْهِم بِمُصَیْطِرٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏تو بر آنان چیره و مسلّط نیستی ( تا ایشان را به ایمان واداری ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« مُصَیْطِرٍ » : مسلّط . چیره ( نگا : بقره‌ / 256 ، یونس‌ / 99 ، ق / 45 ) . این واژه را با ( س ) و ( ص ) خوانده‌اند . تبدیل سین به صاد به علّت مناسبت با ( ط ) است .‏

سوره غاشیة آیه 23
‏متن آیه : ‏
‏ إِلَّا مَن تَوَلَّى وَکَفَرَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏امّا کسی که ( از حق و حقیقت روی بگرداند و به آئین الهی ) پشت کند و کفر ورزد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« إِلاّ » : لیکن . امّا . استثناء منقطع است ( نگا : نساء / 80 ، انعام‌ / 107 ، شوری‌ / 48 ) . برخی استثناء را متّصل می‌دانند و مستثنی‌منه را مفعول محذوف فعل ( فَذَکِّرْ ) می‌شمارند . در این صورت معنی چنین است : ای پیغمبر ! همه‌کس را اندرز بده ، مگر آنان که می‌روند و روی می‌گردانند و به ایمان و قرآن پشت می‌کنند ( نگا : زخرف‌ / 83 ) .‏

سوره غاشیة آیه 24
‏متن آیه : ‏
‏ فَیُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الْأَکْبَرَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خداوند بزرگترین عذاب را بدو می‌رساند ( که عذاب اخروی است ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« الْعَذَابَ الأکْبَرَ » : بزرگترین عذاب . مراد عذاب آخرت است که در مقابل آن عذاب دنیا است که کمترین عذاب نامیده می‌شود ( نگا : سجده‌ / 21 ) .‏

سوره غاشیة آیه 25
‏متن آیه : ‏
‏ إِنَّ إِلَیْنَا إِیَابَهُمْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏مسلّماً بازگشت آنان ( پس از مرگ و رستاخیز ) به سوی ما خواهد بود .‏

‏توضیحات : ‏
‏« إِیَاب‌ » : بازگشتن . برگشتن . رجوع .‏

سوره غاشیة آیه 26
‏متن آیه : ‏
‏ ثُمَّ إِنَّ عَلَیْنَا حِسَابَهُمْ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آن گاه حساب ( و کتاب و سروکار ) ایشان با ما خواهد بود .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ثُمَّ » : پس از آن . « عَلَیْنَا حِسَابَهُمْ » : حساب ایشان با ما است و ما خودمان می‌دانیم که با آنان چه کار می‌کنیم .‏