ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
مکی است؛ ترتیب آن 74؛ شمار آیات آن 56
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ ١﴾.
ای کسی که خویشتن را به جامههایت پیچاندهای! خطاب این آیه متوجه به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میباشد، چون بعد از اینکه با ترسناکی از غار حراء بازگشتند، ایشان را با پوشاکها پوشاندند.
﴿قُمۡ فَأَنذِرۡ ٢﴾.
از خوابگاهت برخیز، قوم خویش را به عذاب پروردگارت بیم ده و به سوی توحید فرا خوان. اگر با تو مخالفت ورزیدند و از امرت فرمان نبردند، آنان را از عذاب دشواری بترسان.
﴿وَرَبَّکَ فَکَبِّرۡ ٣﴾.
پروردگارت را با یگانهشناختن و منزّهشمردن از همانندان و همتایان بزرگ دار، به ذکر و یادش دوام بده و او را به صفتهای توصیف نما که خویشتن را بدان وصف کرده است.
﴿وَثِیَابَکَ فَطَهِّرۡ ٤﴾.
جامههایت را از پلیدیها، دینت را از گناهان و مخالفتها و توحید خود را از مظاهر شرک پاک نگه دار تا از هر گناه و عیبی پاکیزه شوی.
﴿وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ ٥﴾.
انواع شرک چون عبادت بتها، پرستش تمثالها و معبودان باطلی که جز خداوند عزوجل عبادت میشوند همه را ترک نما و توحید خویش را برای پروردگار یگانۀ دیّان خالص بگردان.
﴿وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَکۡثِرُ ٦﴾.
چیزی را به منظور اینکه بیشتر از آن برایت داده شود بخشش مکن و با عطای خود بر کسی منّت مگذار؛ به گونهای که صاحبش را اذیت کنی و کثرت عطا و بخشش خود بر مردم را آشکار نمایی.
﴿وَلِرَبِّکَ فَٱصۡبِرۡ ٧﴾.
بر ادای طاعات، پرهیز از معاصی و برداشت مصیبتها برای رضای پروردگار صبر نما و پاداش خود را از خداوند یگانه طلب کن.
﴿فَإِذَا نُقِرَ فِی ٱلنَّاقُورِ ٨﴾.
آنگاه که نفخۀ بعث و نشور در شاخ دمیده میشود و هنگامی که خطابها سخت و دشواریها بزرگ میشود؛ زیرا امر سختی در پیشرو قرار دارد.
﴿فَذَٰلِکَ یَوۡمَئِذٖ یَوۡمٌ عَسِیرٌ ٩﴾.
این روز، روز بسیار دشوار و موقف خطرناکی است؛ زیرا هولناکی زیاد و دهشت سختی دارد و امور بزرگی در آن تحقّق مییابد.
﴿عَلَى ٱلۡکَٰفِرِینَ غَیۡرُ یَسِیرٖ ١٠﴾.
این روزی بر کافران بسیار دشوار است؛ از آنرو که خطرهایی را مشاهده میکنند. آری! در آن هنگام است که در حساب به مناقشه روبرو میشوند؛ عذاب را میچشند و مجازات میشوند.
﴿ذَرۡنِی وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِیدٗا ١١﴾.
مرا با کسی که او را از شکم مادرش تنها و فقیر و بدون دارایی و اولاد آفرید رها بگذار. مراد این آیه ولید بن مغیره است که به رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم تکذیب میکرد.
﴿وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا ١٢﴾.
آنکه برایش مال زیاد و وافری بخشیدم و بعد از اینکه چیزی از مال نداشت با عطاهای خویش توانگرش ساختم.
﴿وَبَنِینَ شُهُودٗا ١٣﴾.
برایش فرزندانی بخشیدم که در مکّه به نزدش حضور دارند و برای آنان چنان ثروت بخشیدم که از سفر برای معیشت بینیاز اند و از خدمتش غیابت ندارد.
﴿وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِیدٗا ١٤﴾.
راههای رزق و روزی را برایش آسان ساختیم و اسباب معیشت را سهل نمودیم، طوری که ثروتش زیاد شد و مرتبۀ بزرگی به دست آورد.
﴿ثُمَّ یَطۡمَعُ أَنۡ أَزِیدَ ١٥﴾.
بعد از این همه عطا و بخشش، باز مال و نعمت و خدمتگاران بیشتری را طلب میکند؛ یعنی حرص و طمع بسیار دارد و سیر نمیشود.
﴿کَلَّآۖ إِنَّهُۥ کَانَ لِأٓیَٰتِنَا عَنِیدٗا ١٦﴾.
واقعیت چنان نیست که این کافر گنهکار میپندارد و بیشتر از این برایش عطا نمیکنم؛ زیرا او با حق عناد ورزیده، از وحی انکار نموده و با پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به جنگ پرداخته است.
﴿سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا ١٧﴾.
به زودی او را به دشواریها و مشقّتهایی چون عذاب و عقوبت و به سختیها و دشواریهایی که راحتی در آن نیست گرفتار میسازیم.
﴿إِنَّهُۥ فَکَّرَ وَقَدَّرَ ١٨﴾.
او با خویشتن اندیشید و سخنی را مهیّا نمود که به وسیلهاش بر قرآن طعنه زند؛ یعنی به کارهای بد آمادگی دارد و برای انجام گناه در کمین نشسته است.
﴿فَقُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ١٩﴾.
مطرود و هلاک باد و مغلوب و مقهور باد! چگونه طعنه به قرآن را در دلش آماده کرده؟ چه طور این اعمال بد را در ضمیرش نهان داشته و چه امری او را بر این کار باعث شده است؟
﴿ثُمَّ قُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ٢٠﴾.
باز ملعون و هلاک باد! چگونه این بیادبی را آماده کرده و این طعن را از خود ساخته؟ چه امری او را بر این کار جرأت بخشیده است؟
﴿ثُمَّ نَظَرَ ٢١﴾.
بعد از آن در تدبیر خود نظر انداخت و در اندیشهاش تفکّر کرد؛ یعنی رأیش را به جولان آورد تا طعنی را جستجو نماید و فکرش را به کار انداخت تا عیبی را طلب کند.
﴿ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ ٢٢﴾.
بعد از آنگاه که از دریافت عیبی ناتوان ماند، چهرهاش را در هم کشید و زشت نمودار کرد؛ یعنی آنگاه که میدان حیلهاش در آگاهی بر عیبها تنگ آمد، چهرهاش به شکل بد و زشتی آشکار شد.
﴿ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَکۡبَرَ ٢٣﴾.
سپس از راه صواب رو گشتاند و از حق تکبّر ورزید؛ یعنی به هدایت پُشت گشتاند، از شناخت پروردگار ابا آورد و چون هدایت بر او آمد تنفّرش را از آن اظهار داشت.
﴿فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ یُؤۡثَرُ ٢٤﴾.
دربارۀ قرآن گفت: این جادویی است که از پیشینیان آموزش گرفته میشود و از گذشتگان نقل یافته است؛ یعنی با تلقّی از دیگران به دست میآید و با آموزش حاصل میشود.
﴿إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ ٢٥﴾.
قرآنی که ارائه میکند جز سخن مردم چیزی نیست؛ یعنی سخنی است که آن را پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از زبان مردم گرفته، دروغ و ناحق است و وحی نمیباشد.
﴿سَأُصۡلِیهِ سَقَرَ ٢٦﴾.
به زودی او را در آتش خواهم انداخت تا به گرمی سوزانش وصل شود، در شعلهاش بسوزد، در زبانههایش گرفتار باشد و در سوزندگیاش بریان شود.
﴿وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا سَقَرُ ٢٧﴾.
چه میدانی که این آتش چیست؟! آتشی است که از نگاه عذاب و دردش بالاتر از وصف و از نگاه دشواری و عقوبتش بالاتر از تصوّر و خیال است.
﴿لَا تُبۡقِی وَلَا تَذَرُ ٢٨﴾.
گوشت و استخوان را باقی نمیگذارد، هیچ بشر و اثری را رها نمیکند، بدنها را میسوزاند و بدنها را میگدازد.
﴿لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ ٢٩﴾.
پوست وجود را تغییر میدهد و سیاه میسازد، جسم و گوشت را میسوزاند و بریان مینماید و انسان در آن به ذغال تبدیل میشود و سیاه میگردد.
﴿عَلَیۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ ٣٠﴾.
نُه تن از فرشتگان زبانیه که بسیار سختگیر، زورمند و نیرومند هستند بر آن موظّف اند و اشراف دارند.
﴿وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِکَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ لِیَسۡتَیۡقِنَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَیَزۡدَادَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِیمَٰنٗا وَلَا یَرۡتَابَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِیَقُولَ ٱلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡکَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ کَذَٰلِکَ یُضِلُّ ٱللَّهُ مَن یَشَآءُ وَیَهۡدِی مَن یَشَآءُۚ وَمَا یَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّکَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِیَ إِلَّا ذِکۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ ٣١﴾.
ما موظّفان آتش را جز فرشتگان سختدل و زورآور مقرّر نساختیم و نیز این تعداد از فرشتگان را مقرّر نداشتیم مگر برای اینکه تکذیبکنندگان و منکران را امتحان نماییم، برای اینکه یهودیان و نصرانیان یقین نمایند که آیات قرآن با محتوای کتابهای آنانکه از جانب خداوند رحمان فرود آمده موافقت دارد و در نتیجه ایمان در نزدشان بزرگ آید و نیکو جلوه کند. همچنان بدین وسیله تصدیق، رسوخ و تحقیق مؤمنان زیاد شود و در درستی آن یهودیان و نصرانیان که کتابهای پیشین بر آنان نازل شده و نیز کسانی که به خداوند عزوجل و رسولش ایمان آوردند شک نورزند و تا اهل کفر و نفاق، و شکّ و شقاق دربارۀ راز این عدد با تعجّب سخن زنند که خداوند بزرگ، با اختیار این شمار از فرشتگان چه امری را اراده داشته است؟ آری! حقتعالی با نزول این آیات کسانی را که ارادۀ گمراهیشان را داشته گمراه میسازد و هر که را هدایتش در ارادۀ اوست هدایت مینماید. بنابراین قرآن کریم هدایتی برای اهل ایمان و خسارهای برای اهل کفر و طغیان است و این تعداد از فرشتگان را جز خداوند یگانۀ یکتا کسی نمیداند و آتش دوزخ جز تذکّری برای اهل بصیرت، پندی برای اهل اعتبار و موعظهای برای کسانی که از پروردگار یگانۀ قهّار بترسند نمیباشد.
﴿کَلَّا وَٱلۡقَمَرِ ٣٢﴾.
واقعیت موافق پندار تکذیبگرایانۀ آنان نیست. به ماه که نشانۀ بر صُنع نیکو و استحکام بدیع آفرینش است سوگند یاد میکنم.
﴿وَٱلَّیۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ ٣٣﴾.
و به شب آنگاه که با تاریکیاش رخت سفر بربندد و با سیاهیاش پشت گرداند سوگند یاد میکنم؛ آنکه با چادر و جامۀ سیاه رنگش جهان را تحت پوشش قرار داده است.
﴿وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ ٣٤﴾.
و به بامداد سوگند یاد میکنم آنگاه که روشن شود، با نورش بدرخشد و با طلعت زیبا، اشراق پر فروغ و چهرۀ نورانیاش طلوع نماید.
﴿إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡکُبَرِ ٣٥﴾.
هر آینه آتش دوزخ یکی از بلاهای بزرگ است؛ از بلاهای بزرگی که یادش پشتها را میکشند و از هولناکی آن دلها تنگ میشود.
﴿نَذِیرٗا لِّلۡبَشَرِ ٣٦﴾.
آتش دوزخ وسیلۀ ترسی برای بندگان است تا برای روز معاد آمادگی بگیرند. آری! یادآوری دوزخ بیمی است که دل هر مستکبر زورآوری را تکان میدهد.
﴿لِمَن شَآءَ مِنکُمۡ أَن یَتَقَدَّمَ أَوۡ یَتَأَخَّرَ ٣٧﴾.
برای کسی که مایۀ ترس است که با انجام طاعات تقرّب جوید یا از عمل به محرّمات امتناع ورزد. بنابراین تصدیق کننده با صلاحش به پیش میرود و تکذیبکننده با فسادش به تأخیر میافتد.
﴿کُلُّ نَفۡسِۢ بِمَا کَسَبَتۡ رَهِینَةٌ ٣٨﴾.
هر شخصی در بند اعمال خود قرار دارد و در گرو کارهایی است که انجام داده است؛ یعنی تا حقوق را ادا نکند رها نمیشود و تا از واجبات و سایر مکلّفیتها حساب ندهد خلاصی ندارد.
﴿إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡیَمِینِ ٣٩﴾.
مگر مؤمنانی که اصحاب یمین اند، گردنهایشان را با پیروی از کتاب و سنّت خلاص نمودند و به انجام اسباب نیکو رهایی بخشیدند.
﴿فِی جَنَّٰتٖ یَتَسَآءَلُونَ ٤٠﴾.
با بهترین حال، نیکوترین جایگاه و راحت دل در بهشتهای پر از نعمت فرود آمدند و برای زیادت اُنس و سرور از یکدیگر سوال میکنند.
﴿عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِینَ ٤١﴾.
مؤمنان در بهشت از کافران اهل دوزخ سؤال میکنند و این برای آن است که چون اهل بهشت با سلامتی خویش اهل دوزخ را در عذاب ببینند، آرزومندیشان به بهشت زیاد شود؛ زیرا که هر چیز با ضدّ خود بهتر باز شناخته میشود.
﴿مَا سَلَکَکُمۡ فِی سَقَرَ ٤٢﴾.
با انجام چه عملی به آتش دوزخ داخل شدید؟!! این سؤال به منظور زیادت دردناکی بدکاران صورت میگیرد؛ زیرا آنگاه که از شخص گرفتار در عذاب سبب عذابش را بپرسند دردش مزید میشود.
﴿قَالُواْ لَمۡ نَکُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّینَ ٤٣﴾.
مجرمان برای مؤمنان میگویند: بدان سبب به آتش دوزخ داخل شدیم که در دنیا از جملۀ نمازگزاران نبودیم.
﴿وَلَمۡ نَکُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡکِینَ ٤٤﴾.
به فقیران صدقه نمیکردیم و به مسکینان چیزی نمیدادیم. آری! آنان با ترک نماز از ادای زکات هم امتناع میورزیدند؛ از دو فریضهای که خداوند عزوجل پیامبرش را مأمور داشت با مردم تا اقامۀ آنها جنگ نماید.
﴿وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِینَ ٤٥﴾.
ما در دنیا به هر سخن گناهی و در بازۀ هر کاری حرامی چون باطل و ناحق، دروغ و بدکارگی، و سرکشی و گمراهی سخن میزدیم.
﴿وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوۡمِ ٱلدِّینِ ٤٦﴾.
ما از روز قیامت و روز جزا و حساب انکار میورزیدیم و میپنداشتیم که واقع نمیشود و هر سخنی دربارۀ وقوعش دروغ است.
﴿حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡیَقِینُ ٤٧﴾.
تا اینکه مرگ با سختیهایش در حالی فرا رسید که ما در گمراهیها قرار داشتیم، به بعث و نشور انکار میکردیم و ناگهان به چنگال کمرشکنش گرفتار آمدیم.
﴿فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِینَ ٤٨﴾.
اکنون شفاعت پیامبران، فرشتگان و صالحان عذاب را از اینان بازنمیدارد؛ زیرا حقتعالی برای کسی اجازه نداده که برای آنان شفاعت نماید و اوتعالی از این بدکاران راضی نیست.
﴿فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡکِرَةِ مُعۡرِضِینَ ٤٩﴾.
این کافران بدکار را چه رسیده که از نصیحتآموزی به قرآن منصرف شدند و از اندیشه در احکام فرقانش رو گشتاندند.
﴿کَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ ٥٠﴾.
گویا آنان در فرار از شنیدن قرآن کریم خرهای وحشی هستند؛ زیرا با وجود فرار و اعراض از حق، حیوانیت، نافهمی، بیخردی و ناکارآمدی عقل را در خود جمع کردند.
﴿فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۢ ٥١﴾.
مانند خرهای وحشیی که از نزد شیر زورآور و بیرحمی بگریزند و فرار نمایند؛ یعنی به جانب پیش روی خود به سرعت فرار کنند. اینان هم وقتی رسالت آنحضرت صلی الله علیه و آله و سلم را شنیدند از قبولش نفرت خود را اعلام داشتند.
﴿بَلۡ یُرِیدُ کُلُّ ٱمۡرِیٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن یُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ ٥٢﴾.
بلکه هریک از مشرکان طعمگار است که قرآنی منشور از آسمان بر او نازل شود؛ همچنان که بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرود آمده است. چگونه این کار ممکن خواهد بود، در حالی که رسالت و وحی، گزینش و اختیار الهی است و بر مبنای خواهش و آرزو نمیباشد.
﴿کَلَّاۖ بَل لَّا یَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ ٥٣﴾.
واقعیت مطابق پندارهای آنها نیست، بلکه بدان سبب کافر شدند که از عذاب آخرت نترسیدند و به زندهشدن بعد از مرگ ایمان ندارند و این امر آنان را به کفر و بدکارگی وا داشته است.
﴿کَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡکِرَةٞ ٥٤﴾.
حقیقت این است که قرآن کریم موعظۀ بزرگ، حجّتی کامل و پند و یادآوریی برای کسانی است که دلهایشان با نصایح بزرگ و وصیتهای ارزشمندی بیدار میشود.
﴿فَمَن شَآءَ ذَکَرَهُۥ٥٥﴾.
اکنون هر که توان انتفاع را دارد از آن فایدهمند شود و هر که دوست دارد از نصایحش درسآموز شود؛ یعنی اختیار هدایت طور تحمیلی نیست هر که خواهد هدایت را برگزیند و هر که میخواهد در گمراهی فرو رود.
﴿وَمَا یَذۡکُرُونَ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ ٥٦﴾.
جز به مشیّت خداوند مهربان از مواعظ قرآن کریم فایده نمیبرند و بدون اینکه اراده کند با هدایتش راهیاب نمیشوند. بنابراین تنها اوتعالی سزاوار است که از وی بترسند و اطاعت کنند و تنها او برای کسانی که اطاعت کنند اهل آمرزش است. از اینرو سزاوار است که یگانۀ شناخته شود و پرستش شود. همچنان حقّ یکتاپرست بر اوتعالی این است که او را عذاب نکند، بلکه نعمتش دهد و سعادتمندش گرداند.
سوره مدثر
یَـٰٓأَیُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ
ای جامهبرسرکشیده،
قُمۡ فَأَنذِرۡ
برخیز و بیم ده،
وَرَبَّکَ فَکَبِّرۡ
و پروردگارت را بزرگ شمار،
وَثِیَابَکَ فَطَهِّرۡ
و جامهات را پاکیزه بدار،
وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ
و از پلیدی [عبادت معبودان باطل] دوری کن.
وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَکۡثِرُ
به این هدف بذل و بخشش مکن که افزونطلبی کنی؛
وَلِرَبِّکَ فَٱصۡبِرۡ
و برای [رضایت] پروردگارت شکیبا باش.
فَإِذَا نُقِرَ فِی ٱلنَّاقُورِ
هنگامی که در «صور» دمیده شود.
فَذَٰلِکَ یَوۡمَئِذٖ یَوۡمٌ عَسِیرٌ
آن روز، روزِ سخت [و دشواری] است.
عَلَى ٱلۡکَٰفِرِینَ غَیۡرُ یَسِیرٖ
بر کافران آسان نیست.
ذَرۡنِی وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِیدٗا
[ای پیامبر،] مرا با کسی که او را تنها [و بدون اموال و اولاد] آفریدهام واگذار؛
وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا
[همان کسی که] مال فراوانی برایش قرار دادم،
وَبَنِینَ شُهُودٗا
و فرزندانی که همیشه [در خدمت او و] با او هستند.
وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِیدٗا
و همۀ وسایل [و امکانات] زندگی را در اختیارش قرار دادم.
ثُمَّ یَطۡمَعُ أَنۡ أَزِیدَ
باز [هم] طمع دارد که [بر آن] بیفزایم.
کَلَّآۖ إِنَّهُۥ کَانَ لِأٓیَٰتِنَا عَنِیدٗا
هرگز، [چنین نخواهد شد.] بیگمان، او نسبت به آیات ما دشمنی دارد،
سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا
و به زودی او را به مشقّت و سختی میاندازم؛
إِنَّهُۥ فَکَّرَ وَقَدَّرَ
زیرا او [برای مبارزه با قرآن] اندیشید و محاسبه کرد.
فَقُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ
پس مرگ بر او باد! چگونه اندازه [و محاسبه] کرد؟
ثُمَّ قُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ
باز [هم] مرگ بر او باد! چگونه اندازه [و محاسبه] کرد؟
ثُمَّ نَظَرَ
سپس نظر افکند؛
ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ
آنگاه چهره در هم کشید و روی ترش کرد،
ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَکۡبَرَ
سپس [به حق] پشت نمود و تکبر ورزید؛
فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ یُؤۡثَرُ
آنگاه گفت: «این [قرآن،] چیزی جز جادویی که [از جادوگران پیشین] نقل شده، نیست؛
إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ
و این [چیزی] جز گفتار بشر نیست».
سَأُصۡلِیهِ سَقَرَ
به زودی او را به دوزخ درخواهم آورد.
وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا سَقَرُ
و تو چه دانی که دوزخ چگونه است؟
لَا تُبۡقِی وَلَا تَذَرُ
[آتش سوزانی است که] نه [چیزی را] باقی میگذارد و نه [چیزی را] رها میکند.
لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ
پوست را [دگرگون کرده و] میسوزانَد.
عَلَیۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ
بر آن [آتش،] نوزده [فرشته] گمارده شده است.
وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَـٰٓئِکَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ لِیَسۡتَیۡقِنَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَیَزۡدَادَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِیمَٰنٗا وَلَا یَرۡتَابَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِیَقُولَ ٱلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡکَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ کَذَٰلِکَ یُضِلُّ ٱللَّهُ مَن یَشَآءُ وَیَهۡدِی مَن یَشَآءُۚ وَمَا یَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّکَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِیَ إِلَّا ذِکۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ
ما مأموران دوزخ را فقط از فرشتگان قرار دادیم، و شمار آنها را تنها برای آزمایش کافران معیّن کردهایم تا اهل کتاب یقین کنند و کسانی که ایمان آوردهاند بر ایمان خود بیفزایند و اهل کتاب و مؤمنان، گرفتار شک و تردید نشوند؛ و تا کسانی که در دلهایشان مرض [نفاق] است و [نیز] کافران بگویند: «هدف الله از این مَثل [و توصیف] چیست؟» اینگونه، الله هر کس را بخواهد، گمراه میسازد و هر کس را بخواهد، هدایت میکند؛ و [شمارِ] لشکریان پروردگارت را [کسی] جز [خود] او تعالی نمیداند؛ و این جز پند و اندرزی برای انسانها نیست.
کَلَّا وَٱلۡقَمَرِ
آری؛ سوگند به ماه [که هرگز اینچنین نیست که آنان تصور میکنند].
وَٱلَّیۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ
و [سوگند به] شب، هنگامی که پشت کند.
وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ
و به صبح، هنگامی که روشن شود.
إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡکُبَرِ
که آن [آتش دوزخ،] یکی از [عذابهای] بزرگ [و هولناک] است.
نَذِیرٗا لِّلۡبَشَرِ
برای انسان، بیمدهنده است.
لِمَن شَآءَ مِنکُمۡ أَن یَتَقَدَّمَ أَوۡ یَتَأَخَّرَ
برای کسی از شما که بخواهد [با انجام کارهای نیکو] پیش افتد، یا [با ارتکاب گناه] عقب بماند.
کُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا کَسَبَتۡ رَهِینَةٌ
هر کس در گروِ اعمال خویش است؛
إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡیَمِینِ
مگر اصحاب یمین [= مؤمنان]
فِی جَنَّـٰتٖ یَتَسَآءَلُونَ
که در باغهای [بهشت] هستند و میپرسند
عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِینَ
از گناهکاران:
مَا سَلَکَکُمۡ فِی سَقَرَ
چه چیز شما را به دوزخ درآورد؟
قَالُواْ لَمۡ نَکُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّینَ
[دوزخیان] میگویند: «ما از نمازگزاران نبودیم
وَلَمۡ نَکُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡکِینَ
و بینوا[یان] را اطعام نمیکردیم
وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِینَ
و پیوسته همراه یاوهگویان [و اهل باطل] همصدا میشدیم.
وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوۡمِ ٱلدِّینِ
و همواره روزِ جزا را تکذیب میکردیم،
حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡیَقِینُ
تا زمانی که مرگ به سراغمان آمد».
فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّـٰفِعِینَ
پس شفاعتِ شفاعتکنندگان سودی به آنها نمیبخشد.
فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡکِرَةِ مُعۡرِضِینَ
آنها را چه شده است که از پند [و تذکر] روی گردانند؟
کَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ
گویى که گورخرانى رمیدهاند
فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۭ
که از [مقابل] شیر گریختهاند.
بَلۡ یُرِیدُ کُلُّ ٱمۡرِیٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن یُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ
بلکه هر کدام از آنها [توقع دارد و] میخواهد که [به او] نامههای گشاده [و جداگانه از سوی الله] داده شود.
کَلَّاۖ بَل لَّا یَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ
هرگز چنین نیست [که آنان میپندارند]! بلکه آنها از [عذاب] آخرت نمیترسند.
کَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡکِرَةٞ
نه، چنین نیست که آنها مىگویند؛ آن [قرآن] یک تذکر و یادآورى است.
فَمَن شَآءَ ذَکَرَهُۥ
پس هر کس که بخواهد، [میتواند] از آن پند گیرد.
وَمَا یَذۡکُرُونَ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ
و یاد نمیکنند [و پند نمیگیرند] مگر اینکه الله بخواهد. اوست که سزاوار پروا کردن و آمرزیدن است.
Al-Muddaththir
سورة المدثر - سورة 74 - عدد آیاتها 56
بسم الله الرحمن الرحیم
یَا أَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ
قُمْ فَأَنذِرْ
وَرَبَّکَ فَکَبِّرْ
وَثِیَابَکَ فَطَهِّرْ
وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ
وَلا تَمْنُن تَسْتَکْثِرُ
وَلِرَبِّکَ فَاصْبِرْ
فَإِذَا نُقِرَ فِی النَّاقُورِ
فَذَلِکَ یَوْمَئِذٍ یَوْمٌ عَسِیرٌ
عَلَى الْکَافِرِینَ غَیْرُ یَسِیرٍ
ذَرْنِی وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِیدًا
وَجَعَلْتُ لَهُ مَالا مَّمْدُودًا
وَبَنِینَ شُهُودًا
وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِیدًا
ثُمَّ یَطْمَعُ أَنْ أَزِیدَ
کَلاَّ إِنَّهُ کَانَ لِآیَاتِنَا عَنِیدًا
سَأُرْهِقُهُ صَعُودًا
إِنَّهُ فَکَّرَ وَقَدَّرَ
فَقُتِلَ کَیْفَ قَدَّرَ
ثُمَّ قُتِلَ کَیْفَ قَدَّرَ
ثُمَّ نَظَرَ
ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ
ثُمَّ أَدْبَرَ وَاسْتَکْبَرَ
فَقَالَ إِنْ هَذَا إِلاَّ سِحْرٌ یُؤْثَرُ
إِنْ هَذَا إِلاَّ قَوْلُ الْبَشَرِ
سَأُصْلِیهِ سَقَرَ
وَمَا أَدْرَاکَ مَا سَقَرُ
لا تُبْقِی وَلا تَذَرُ
لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ
عَلَیْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ
وَمَا جَعَلْنَا أَصْحَابَ النَّارِ إِلاَّ مَلائِکَةً وَمَا جَعَلْنَا عِدَّتَهُمْ إِلاَّ فِتْنَةً لِّلَّذِینَ کَفَرُوا لِیَسْتَیْقِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ وَیَزْدَادَ الَّذِینَ آمَنُوا إِیمَانًا وَلا یَرْتَابَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ وَالْمُؤْمِنُونَ وَلِیَقُولَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْکَافِرُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَذَا مَثَلا کَذَلِکَ یُضِلُّ اللَّهُ مَن یَشَاء وَیَهْدِی مَن یَشَاء وَمَا یَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّکَ إِلاَّ هُوَ وَمَا هِیَ إِلاَّ ذِکْرَى لِلْبَشَرِ
کَلاَّ وَالْقَمَرِ
وَاللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ
وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ
إِنَّهَا لَإِحْدَى الْکُبَرِ
نَذِیرًا لِّلْبَشَرِ
لِمَن شَاء مِنکُمْ أَن یَتَقَدَّمَ أَوْ یَتَأَخَّرَ
کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهِینَةٌ
إِلاَّ أَصْحَابَ الْیَمِینِ
فِی جَنَّاتٍ یَتَسَاءَلُونَ
عَنِ الْمُجْرِمِینَ
مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ
قَالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ
وَلَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِینَ
وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ
وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ
حَتَّى أَتَانَا الْیَقِینُ
فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِینَ
فَمَا لَهُمْ عَنِ التَّذْکِرَةِ مُعْرِضِینَ
کَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُّسْتَنفِرَةٌ
فَرَّتْ مِن قَسْوَرَةٍ
بَلْ یُرِیدُ کُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ أَن یُؤْتَى صُحُفًا مُّنَشَّرَةً
کَلاَّ بَل لا یَخَافُونَ الآخِرَةَ
کَلاَّ إِنَّهُ تَذْکِرَةٌ
فَمَن شَاء ذَکَرَهُ
وَمَا یَذْکُرُونَ إِلاَّ أَن یَشَاء اللَّهُ هُوَ أَهْلُ التَّقْوَى وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ
سورة مدثر
به نام الله بخشندة مهربان
ای جامه بر سر کشیده! ﴿1﴾ برخیز و بیم ده. ﴿2﴾ و پروردگارت را بزرگ شمار. ﴿3﴾ و لباسهایت را پاکیزه دار. ﴿4﴾ و از پلیدی دوری کن. ﴿5﴾ و نباید برای افزونخواهی چیزی را بدهی. ﴿6﴾ و برای (خوشنودی) پروردگارت شکیبا باش. ﴿7﴾ پس هنگامیکه در «صور» دمیده شود. ﴿8﴾ آن روز، روز سخت (و دشواری) است. ﴿9﴾ بر کافران آسان نیست. ﴿10﴾ (ای پیامبر!) مرا با کسیکه او را تنها آفریدهام واگذار. ﴿11﴾ و (همان که) مال فراونی برایش قرار دادم. ﴿12﴾ و فرزندانی که همیشه (در خدمت او و) با او هستند. ﴿13﴾ و همه وسایل (و امکانات) زندگی را در اختیارش قرار دادم. ﴿14﴾ باز (هم) طمع دارد که (برآن) بیفزایم. ﴿15﴾ هرگز، (چنین نخواهد شد) بیگمان او نسبت به آیات ما دشمنی (و عناد) دارد. ﴿16﴾ و به زودی او را به مشقت و سختی میاندازم. ﴿17﴾ زیرا که او (برای مبارزه با قرآن) اندیشید، و اندازه (و محاسبه) کرد. ﴿18﴾ پس مرگ بر او باد! چگونه اندازه (و محاسبه) کرد؟! ﴿19﴾ باز (هم)، مرگ بر او باد! چگونه اندازه (و محاسبه) کرد؟! ﴿20﴾ سپس نگاهی افکند. ﴿21﴾ آنگاه چهره درهم کشید و روی ترش کرد. ﴿22﴾ سپس (به حق) پشت نمود و تکبر ورزید. ﴿23﴾ آنگاه گفت: «این (قرآن) چیزی جز جادویی که (از دیگران) آموخته شده، نیست. ﴿24﴾ و این (چیزی) جز گفتار بشر نیست». ﴿25﴾ به زودی او را به سقر (جهنم) درخواهم آورد. ﴿26﴾ و تو چه دانی «سقر» چیست؟! ﴿27﴾ (آتش سوزانی که) نه (چیزی را) باقی میگذارد و نه (چیزی را) رها میکند. ﴿28﴾ پوست را (دگرگون کرده و) میسوزاند. ﴿29﴾ برآن (آتش) نوزده (فرشته) گمارده شده است. ﴿30﴾ و ما مأموران دوزخ را جز فرشتگان قرار ندادیم، و شمار آنها را جز برای آزمایش کافران معین نکردیم، تا اهل کتاب یقین کنند، و کسانیکه ایمان آوردهاند بر ایمان خود بیفزایند، و اهل کتاب و مؤمنان، گرفتار شک و تردید نشوند، و تا کسانیکه در دلهای شان مرض است و (نیز) کافران بگویند: «الله از این مثل (و توصیف) چه خواسته است؟» بدینگونه الله هرکس را بخواهد گمراه میسازد، و هرکس را بخواهد هدایت میکند، و (شمار) لشکریان پروردگارت را جز او (کسی) نمیداند، و این جز پند و اندرزی برای انسانها نیست. ﴿31﴾ آری، (هرگز اینچنین نیست که آنها تصور میکنند) سوگند به ماه. ﴿32﴾ و به شب هنگامیکه پشت کند. ﴿33﴾ و به صبح هنگامیکه روشن شود. ﴿34﴾ که آن (آتش دوزخ) یکی از (چیزهای) بزرگ (و هولناک) است. ﴿35﴾ (ترساننده و) هشداردهنده برای انسانهاست. ﴿36﴾ برای کسی از شما که بخواهد (در راه راست) پیش افتد، یا (از آن) عقب بماند. ﴿37﴾ هرکس در گرو اعمال خویش است. ﴿38﴾ مگر «اصحاب یمین». ﴿39﴾ که در باغهای (بهشت) هستند، و میپرسند ﴿40﴾ از گناهکاران. ﴿41﴾ چه چیز شما را به «سقر» (دوزخ) درآورد؟ ﴿42﴾ گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم. ﴿43﴾ و بینوا (یان) را طعام نمیدادیم. ﴿44﴾ و پیوسته همراه یاوهگویان (و اهل باطل) همصدا میشدیم. ﴿45﴾ و همواره روز جزا را تکذیب میکردیم. ﴿46﴾ تا زمانی که مرگ به سراغمان آمد. ﴿47﴾
پس شفاعت شفاعتکنندگان به آنها سودی نمیبخشد. ﴿48﴾ پس آنها را چه شده است که از پند (و تذکر) روی گردانند؟! ﴿49﴾ گویی که آنها (گور) خران رم کردهاند. ﴿50﴾ که از شیر گریختهاند. ﴿51﴾ بلکه هرکدام از آنها (توقع دارد و) میخواهد که (به او) نامة گشاده (و جداگانه از سوی الله) داده شود. ﴿52﴾ هرگز چنین نیست (که آنان میپندارند) بلکه آنها از (عذاب) آخرت نمیترسند. ﴿53﴾ نه، حقاً که این (قرآن) پند (و یادآوری) است. ﴿54﴾ پس هرکس که بخواهد آن را یاد کند (پند گیرد). ﴿55﴾ و یاد نمیکنند (و پند نمیگیرند) مگر اینکه الله بخواهد، او اهل تقوا و اهل آمرزش است. ﴿56﴾
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ ١ قُمۡ فَأَنذِرۡ ٢ وَرَبَّکَ فَکَبِّرۡ ٣ وَثِیَابَکَ فَطَهِّرۡ ٤ وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ ٥ وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَکۡثِرُ ٦ وَلِرَبِّکَ فَٱصۡبِرۡ ٧فَإِذَا نُقِرَ فِی ٱلنَّاقُورِ ٨ فَذَٰلِکَ یَوۡمَئِذٖ یَوۡمٌ عَسِیرٌ ٩ عَلَى ٱلۡکَٰفِرِینَ غَیۡرُ یَسِیرٖ ١٠ ذَرۡنِی وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِیدٗا ١١ وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا ١٢ وَبَنِینَ شُهُودٗا ١٣ وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِیدٗا ١٤ ثُمَّ یَطۡمَعُ أَنۡ أَزِیدَ ١٥ کَلَّآۖ إِنَّهُۥ کَانَ لِأٓیَٰتِنَا عَنِیدٗا ١٦ سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا ١٧﴾
به نام الله بخشندۀ مهربان
ای جامه بر سر کشیده! ﴿۱﴾برخیز و بیم ده. ﴿۲﴾و پروردگارت را بزرگ شمار. ﴿۳﴾و لباسهایت را پاکیزه دار. ﴿۴﴾و از پلیدی دوری کن. ﴿۵﴾و نباید برای افزونخواهی چیزی را بدهی. ﴿۶﴾و برای (خوشنودی) پروردگارت شکیبا باش. ﴿۷﴾پس هنگامیکه در «صور» دمیده شود. ﴿۸﴾آن روز، روز سخت (و دشواری) است. ﴿۹﴾بر کافران آسان نیست. ﴿۱۰﴾(ای پیامبر!) مرا با کسیکه او را تنها آفریدهام واگذار. ﴿۱۱﴾و (همان که) مال فراونی برایش قرار دادم. ﴿۱۲﴾و فرزندانی که همیشه (در خدمت او و) با او هستند. ﴿۱۳﴾و همه وسایل (و امکانات) زندگی را در اختیارش قرار دادم. ﴿۱۴﴾باز (هم) طمع دارد که (برآن) بیفزایم. ﴿۱۵﴾هرگز، (چنین نخواهد شد) بیگمان او نسبت به آیات ما دشمنی (و عناد) دارد. ﴿۱۶﴾و به زودی او را به مشقت و سختی میاندازم. ﴿۱۷﴾
﴿إِنَّهُۥ فَکَّرَ وَقَدَّرَ ١٨ فَقُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ١٩ ثُمَّ قُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ٢٠ ثُمَّ نَظَرَ ٢١ ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ ٢٢ ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَکۡبَرَ ٢٣ فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ یُؤۡثَرُ ٢٤ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ ٢٥ سَأُصۡلِیهِ سَقَرَ ٢٦ وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا سَقَرُ ٢٧ لَا تُبۡقِی وَلَا تَذَرُ ٢٨ لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ ٢٩ عَلَیۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ ٣٠ وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِکَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ لِیَسۡتَیۡقِنَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَیَزۡدَادَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِیمَٰنٗا وَلَا یَرۡتَابَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِیَقُولَ ٱلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡکَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ کَذَٰلِکَ یُضِلُّ ٱللَّهُ مَن یَشَآءُ وَیَهۡدِی مَن یَشَآءُۚ وَمَا یَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّکَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِیَ إِلَّا ذِکۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ ٣١ کَلَّا وَٱلۡقَمَرِ ٣٢ وَٱلَّیۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ ٣٣ وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ ٣٤ إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡکُبَرِ ٣٥ نَذِیرٗا لِّلۡبَشَرِ ٣٦ لِمَن شَآءَ مِنکُمۡ أَن یَتَقَدَّمَ أَوۡ یَتَأَخَّرَ ٣٧ کُلُّ نَفۡسِۢ بِمَا کَسَبَتۡ رَهِینَةٌ ٣٨ إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡیَمِینِ ٣٩ فِی جَنَّٰتٖ یَتَسَآءَلُونَ ٤٠ عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِینَ ٤١ مَا سَلَکَکُمۡ فِی سَقَرَ ٤٢ قَالُواْ لَمۡ نَکُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّینَ ٤٣ وَلَمۡ نَکُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡکِینَ ٤٤ وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِینَ ٤٥ وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوۡمِ ٱلدِّینِ ٤٦ حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡیَقِینُ ٤٧﴾
زیرا که او (برای مبارزه با قرآن) اندیشید، و اندازه (و محاسبه) کرد. ﴿۱۸﴾پس مرگ بر او باد! چگونه اندازه (و محاسبه) کرد؟! ﴿۱۹﴾باز (هم)، مرگ بر او باد! چگونه اندازه (و محاسبه) کرد؟! ﴿۲۰﴾سپس نگاهی افکند. ﴿۲۱﴾آنگاه چهره درهم کشید و روی ترش کرد. ﴿۲۲﴾سپس (به حق) پشت نمود و تکبر ورزید. ﴿۲۳﴾آنگاه گفت: «این (قرآن) چیزی جز جادویی که (از دیگران) آموخته شده، نیست. ﴿۲۴﴾و این (چیزی) جز گفتار بشر نیست». ﴿۲۵﴾به زودی او را به سقر (جهنم) درخواهم آورد. ﴿۲۶﴾و تو چه دانی «سقر» چیست؟! ﴿۲۷﴾(آتش سوزانی که) نه (چیزی را) باقی میگذارد و نه (چیزی را) رها میکند. ﴿۲۸﴾پوست را (دگرگون کرده و) میسوزاند. ﴿۲۹﴾برآن (آتش) نوزده (فرشته) گمارده شده است. ﴿۳۰﴾و ما مأموران دوزخ را جز فرشتگان قرار ندادیم، و شمار آنها را جز برای آزمایش کافران معین نکردیم، تا اهل کتاب یقین کنند، و کسانیکه ایمان آوردهاند بر ایمان خود بیفزایند، و اهل کتاب و مؤمنان، گرفتار شک و تردید نشوند، و تا کسانیکه در دلهای شان مرض است و (نیز) کافران بگویند: «الله از این مثل (و توصیف) چه خواسته است؟» بدینگونه الله هرکس را بخواهد گمراه میسازد، و هرکس را بخواهد هدایت میکند، و (شمار) لشکریان پروردگارت را جز او (کسی) نمیداند، و این جز پند و اندرزی برای انسانها نیست. ﴿۳۱﴾آری، (هرگز اینچنین نیست که آنها تصور میکنند) سوگند به ماه. ﴿۳۲﴾و به شب هنگامیکه پشت کند. ﴿۳۳﴾و به صبح هنگامیکه روشن شود. ﴿۳۴﴾که آن (آتش دوزخ) یکی از (چیزهای) بزرگ (و هولناک) است. ﴿۳۵﴾(ترساننده و) هشداردهنده برای انسانهاست. ﴿۳۶﴾برای کسی از شما که بخواهد (در راه راست) پیش افتد، یا (از آن) عقب بماند. ﴿۳۷﴾هرکس در گرو اعمال خویش است. ﴿۳۸﴾مگر «اصحاب یمین». ﴿۳۹﴾که در باغهای (بهشت) هستند، و میپرسند ﴿۴۰﴾از گناهکاران. ﴿۴۱﴾چه چیز شما را به «سقر» (دوزخ) درآورد؟ ﴿۴۲﴾گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم. ﴿۴۳﴾و بینوا (یان) را طعام نمیدادیم. ﴿۴۴﴾و پیوسته همراه یاوهگویان (و اهل باطل) همصدا میشدیم. ﴿۴۵﴾و همواره روز جزا را تکذیب میکردیم. ﴿۴۶﴾تا زمانی که مرگ به سراغمان آمد. ﴿۴۷﴾
﴿فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِینَ ٤٨ فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡکِرَةِ مُعۡرِضِینَ ٤٩ کَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ ٥٠ فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۢ ٥١ بَلۡ یُرِیدُ کُلُّ ٱمۡرِیٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن یُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ ٥٢ کَلَّاۖ بَل لَّا یَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ ٥٣ کَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡکِرَةٞ ٥٤ فَمَن شَآءَ ذَکَرَهُۥ ٥٥ وَمَا یَذۡکُرُونَ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ ٥٦ ﴾
پس شفاعت شفاعتکنندگان به آنها سودی نمیبخشد. ﴿۴۸﴾پس آنها را چه شده است که از پند (و تذکر) روی گردانند؟! ﴿۴۹﴾گویی که آنها (گور) خران رم کردهاند. ﴿۵۰﴾که از شیر گریختهاند. ﴿۵۱﴾بلکه هرکدام از آنها (توقع دارد و) میخواهد که (به او) نامۀ گشاده (و جداگانه از سوی الله) داده شود. ﴿۵۲﴾هرگز چنین نیست (که آنان میپندارند) بلکه آنها از (عذاب) آخرت نمیترسند. ﴿۵۳﴾نه، حقاً که این (قرآن) پند (و یادآوری) است. ﴿۵۴﴾پس هرکس که بخواهد آن را یاد کند (پند گیرد). ﴿۵۵﴾و یاد نمیکنند (و پند نمیگیرند) مگر اینکه الله بخواهد، او اهل تقوا و اهل آمرزش است. ﴿۵۶﴾.
بسم الله الرحمن الرحیم
﴿ یَٰٓأَیُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ ١ قُمۡ فَأَنذِرۡ ٢ وَرَبَّکَ فَکَبِّرۡ ٣ وَثِیَابَکَ فَطَهِّرۡ ٤ وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ ٥ وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَکۡثِرُ ٦ وَلِرَبِّکَ فَٱصۡبِرۡ ٧فَإِذَا نُقِرَ فِی ٱلنَّاقُورِ ٨ فَذَٰلِکَ یَوۡمَئِذٖ یَوۡمٌ عَسِیرٌ ٩ عَلَى ٱلۡکَٰفِرِینَ غَیۡرُ یَسِیرٖ ١٠ ذَرۡنِی وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِیدٗا ١١ وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا ١٢ وَبَنِینَ شُهُودٗا ١٣ وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِیدٗا ١٤ ثُمَّ یَطۡمَعُ أَنۡ أَزِیدَ ١٥ کَلَّآۖ إِنَّهُۥ کَانَ لِأٓیَٰتِنَا عَنِیدٗا ١٦ سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا ١٧﴾
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
اى مرد جامه بر خود پیچیده! [1215]. ﴿1﴾برخیز، پس بترسان!. ﴿2﴾و پروردگار خود را به بزرگى یاد کن. ﴿3﴾و جامههاى خود را پاک سازد. ﴿4﴾و پلیدى را دور کن. ﴿5﴾و نباید که چیزى بدهى زیاده طلبکنان [1216]. ﴿6﴾و براى حکم پروردگار خویش شکیبایى ورز. ﴿7﴾پس وقتى که دمیده شود در صور، دشوار شود حال. ﴿8﴾پس آن وقت و آن روز وقتِ دشوار باشد. ﴿9﴾بر کافران نه وقت آسان. ﴿10﴾بگذار مرا با کسى که آفریدم تنها. ﴿11﴾و دادم او را مال فراوان. ﴿12﴾و فرزندان حاضر شونده به مجالس. ﴿13﴾و وسعت دادم او را وسعت دادنى. ﴿14﴾باز طمع میکند که زیاده دهم. ﴿15﴾نى! نى! هرآیینه او هست به آیات ما ستیزنده. ﴿16﴾تکلیف خواهم داد او را به مشقتى. ﴿17﴾
﴿إِنَّهُۥ فَکَّرَ وَقَدَّرَ ١٨ فَقُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ١٩ ثُمَّ قُتِلَ کَیۡفَ قَدَّرَ ٢٠ ثُمَّ نَظَرَ ٢١ ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ ٢٢ ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَکۡبَرَ ٢٣ فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ یُؤۡثَرُ ٢٤ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ ٢٥ سَأُصۡلِیهِ سَقَرَ ٢٦ وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا سَقَرُ ٢٧ لَا تُبۡقِی وَلَا تَذَرُ ٢٨ لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ ٢٩ عَلَیۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ ٣٠ وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِکَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ لِیَسۡتَیۡقِنَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَیَزۡدَادَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِیمَٰنٗا وَلَا یَرۡتَابَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِیَقُولَ ٱلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡکَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ کَذَٰلِکَ یُضِلُّ ٱللَّهُ مَن یَشَآءُ وَیَهۡدِی مَن یَشَآءُۚ وَمَا یَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّکَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِیَ إِلَّا ذِکۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ ٣١ کَلَّا وَٱلۡقَمَرِ ٣٢ وَٱلَّیۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ ٣٣ وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ ٣٤ إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡکُبَرِ ٣٥ نَذِیرٗا لِّلۡبَشَرِ ٣٦ لِمَن شَآءَ مِنکُمۡ أَن یَتَقَدَّمَ أَوۡ یَتَأَخَّرَ ٣٧ کُلُّ نَفۡسِۢ بِمَا کَسَبَتۡ رَهِینَةٌ ٣٨ إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡیَمِینِ ٣٩ فِی جَنَّٰتٖ یَتَسَآءَلُونَ ٤٠ عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِینَ ٤١ مَا سَلَکَکُمۡ فِی سَقَرَ ٤٢ قَالُواْ لَمۡ نَکُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّینَ ٤٣ وَلَمۡ نَکُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡکِینَ ٤٤ وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِینَ ٤٥ وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوۡمِ ٱلدِّینِ ٤٦ حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡیَقِینُ ٤٧﴾
هرآیینه وى تأمّل کرد و اندازه مقرّر نمود. ﴿18﴾پس لعنت باد او را! چگونه اندازه کرد؟. ﴿19﴾باز دگر لعنت باد بر او! چگونه اندازه کرد؟. ﴿20﴾باز در نگریست. ﴿21﴾باز روى ترش کرد و پیشانى در هم کشید. ﴿22﴾باز پشت گردانید و تکبر کرد [1217]. ﴿23﴾پس گفت: نیست این قرآن، مگر جادویى که از ساحران نقل کرده میشود. ﴿24﴾نیست این قرآن مگر کلام آدمى. ﴿25﴾خواهم درآورد او را به دوزخ. ﴿26﴾و چه چیز مطّلع کرد تو را که چیست دوزخ؟. ﴿27﴾باقى نمیگذارد و ترک نمىکند. ﴿28﴾سوزنده است آدمیان را. ﴿29﴾بر دوزخ موکلاند نوزده کس [1218]. ﴿30﴾و نساختیم موکلانِ دوزخ، مگر فرشتگان را و نساختهایم شمار ایشان را مگر بلا در حق کافران، تا یقین کنند اهل کتاب و تا زیاده شوند مسلمانان در ایمان خود و تا شک نکنند اهل کتاب و مسلمانان و تا بگویند آنانکه در دل ایشان بیمارى است و کافران: چه چیز اراده کرده است خدا به این داستان؟ همچنین گمراه میکند خدا هر که را خواهد و راه مىنماید هر که را خواهد و نمىداند لشکر پروردگار تو را مگر او، تبارک و تعالى و نیست این، مگر پندى براى بنى آدم. ﴿31﴾نى! نى! قسم به ماه! . ﴿32﴾و قسم به شب چون پشت گرداند! . ﴿33﴾و قسم به صبح چون روشن شود! . ﴿34﴾هرآیینه دوزخ یکى از چیزهاى بزرگ است. ﴿35﴾ترساننده بنى آدم را. ﴿36﴾ترساننده است براى هر که خواهد از شما که پیشتر آید یا بازپس ماند. ﴿37﴾هر شخصى به آنچه کرد در گرو است. ﴿38﴾مگر اهل سعادت. ﴿39﴾در بوستانها باشند سؤال کنند ﴿40﴾از گناهکاران. ﴿41﴾چه چیز در آورد شما را به دوزخ؟. ﴿42﴾گویند: نبودیم از نمازگزارندگان. ﴿43﴾و طعام نمیدادیم فقیر را. ﴿44﴾و به آنکار درمىآمدیم با درآیندگان. ﴿45﴾و دروغ مىشمردیم روز جزا را. ﴿46﴾تا وقتى که آمد به ما موت. ﴿47﴾
﴿فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِینَ ٤٨ فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡکِرَةِ مُعۡرِضِینَ ٤٩ کَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ ٥٠ فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۢ ٥١ بَلۡ یُرِیدُ کُلُّ ٱمۡرِیٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن یُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ ٥٢ کَلَّاۖ بَل لَّا یَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ ٥٣ کَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡکِرَةٞ ٥٤ فَمَن شَآءَ ذَکَرَهُۥ ٥٥ وَمَا یَذۡکُرُونَ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ ٥٦ ﴾
پس سود ندهد ایشان را شفاعت شفاعت کنندگان. ﴿48﴾پس چیست ایشان را از پند روىگردان شده؟. ﴿49﴾گویا ایشان خران رم کردهاند. ﴿50﴾که گریخته باشند از شیرى. ﴿51﴾بلکه مىخواهد هر شخصى از ایشان که داده شود نامههاى گشاده [1219]. ﴿52﴾نى! نى! بلکه نمىترسند از آخرت. ﴿53﴾نى! نى! هرآیینه قرآن پندست. ﴿54﴾پس هر که خواهد، بخواند آن را. ﴿55﴾و یاد نمىکنند بندگان، مگر وقتى که خواسته باشد خدا، اوست سزاوار آنکه از وى بترسند و اوست سزاوار آنکه بیامرزد. ﴿56﴾