سورۀ واقعه

سورۀ واقعه

مکی است؛ ترتیب آن 56؛ شمار آیات آن 96

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ ١﴾.

آنگاه که قیامت فرا رسد و بر‌پا شود و این بزرگ‌ترین واقعه‌ای است که در عالم کون به وقوع می‌پیوندد.

﴿لَیۡسَ لِوَقۡعَتِهَا کَاذِبَةٌ ٢﴾.

آنگاه که قیامت به وقوع پیوندد، هیچ کسی آن را تکذیب نمی‌کند؛ زیرا وقوع آن چشم‌ها را می‌پوشاند و دل‌ها را به اضطراب وا‌می‌دارد.

﴿خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ ٣﴾.

قیامت، دشمنان خداوند عزوجل را با در‌آوردن به دوزخ خوار می‌سازد و دوستانش را با رساندن به نعمت‌ها رفعت می‌بخشد.

﴿إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا ٤﴾.

آنگاه که زمین با قوّت و شدّت به جنبش آورده شود، حرکت سختی آن را فرا گیرد و ساکنان خویش را به لرزه اندازد.

﴿وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا ٥﴾.

و آنگاه که کوه‌ها از بیخ برکنده و ریزه شوند و اجزای آن‌ها پراکنده شود.

﴿فَکَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا ٦﴾.

در نتیجه به غبار نازکی تبدیل شود که آن را باد از هر‌طرف بر‌می‌دارد و به آسمان بالا می‌برد.

﴿وَکُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ ٧﴾.

و آنگاه که روز رستاخیز فرا رسد، شما ای مردم به سه دسته تقسیم می‌شوید.

﴿فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ ٨﴾.

اصحاب یمین که اهل رتبۀ بلند هستند؛ ایشان که با انجام اعمال نیکو، منزلت والا و جایگاه بزرگی را به دست آورده‌اند.

﴿وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ ٩﴾.

اصحاب شمال که اهل پایین‌ترین رتبه هستند و به علّت اعمال بد خود حال‌ زشت و نامطلوب دارند و در کار خویش زیانمند شدند.

﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ ١٠﴾.

اما کسانی که در دنیا به اعمال نیک سبقت جستند، اکنون نیز به پاداش اعمال خویش از همه بیشتر درجات بلندی را در بهشت به دست می‌آورند.

﴿أُوْلَٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ ١١﴾.

این گروه،‌ مقرّبان در گاه پروردگار سبحان اند که در نزد الله عزوجل از کرامت و عزّت برخوردار می‌باشند.

﴿فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ١٢﴾.

جای بود و باش ایشان بهشت‌های پُر از نعمت است و به پاداش عظیمی در جوار خداوند بخشندۀ مهربان دست یافته‌اند.

﴿ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٣﴾.

گروه بزرگی از امّت‌های پیشین و از صدر امّت محمد صلی الله علیه و آله و سلم از همین مقرّبان سبقت‌جوینده، به بهشت داخل می‌شوند.

﴿وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ١٤﴾.

و همچنان اندکی از مقرّبان سبقت‌جوینده از آخرین افراد امّت محمد صلی الله علیه و آله و سلم رسول الله به بهشت داخل می‌شوند.

﴿عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ ١٥﴾.

نشست‌شان در بهشت بر تخت‌های صورت می‌گیرد که با طلا بافته شده و نرم، بلند و زیباست.

﴿مُّتَّکِ‍ِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ ١٦﴾.

اهل بهشت به گونۀ متقابل و رو‌برو بر این تخت‌ها تکیه می‌زنند تا با هم صحبت کنند، اُنس بگیرند و از نعمت‌ها بیشتر لذّت برند.

﴿یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ ١٧﴾.

بر گِرد اهل بهشت نوجوانانی طواف می‌کنند که به خدمت‌شان گماشته شده‌اند؛ نوجوانانی که جوانی‌شان دوامدار است، پیر نمی‌شوند و نمی‌میرند.

﴿بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ ١٨﴾.

این نوجوانان با قدح‌ها، کوزه‌ها و جام‌هایی از چشمه‌های شرابی که در بهشت جاری است بر گِردا گِرد اهل بهشت می‌گردند.

﴿لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ ١٩﴾.

این شرابی است که نوشنده‌اش در بهشت به سرگشتگی و درد‌سر گرفتار نمی‌شوند و مانند شراب دنیا عقل نوشنده را نمی‌رباید.

﴿وَفَٰکِهَةٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ ٢٠﴾.

این جوانان به اطراف اهل بهشت می‌گردند و از انواع میوه‌های لذّت‌بخش، هرچه را اشتها و آرزو دارند برای‌شان حاضر می‌آورند.

﴿وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ ٢١﴾.

همچنان این نوجوانان، گوشت پرندۀ بریان‌شده و لذّت‌بخشی را با خود می‌آورند که نفس‌های اهل بهشت بدان اشتها دارند.

﴿وَحُورٌ عِینٞ ٢٢﴾.

برای اهل بهشت، زن‌های زیبا‌روی و فراخ‌چشم آماده شده که بسیار جوان، با ابهّت و خوش‌چهره هستند.

﴿کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ ٢٣﴾.

گویا که زن‌های بهشت در پاکیز‌گی و نیکو‌یی‌شان مانند مروارید‌هایی‌اند که از دست و چشم مردم محفوظ و مصون مانده باشند.

﴿جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ٢٤﴾.

خداوند منّان این نعمت‌ها را برای اهل بهشت بخشیده است تا پاداشی برای اعمال صالح‌شان باشد؛ پاداش اعمال صالحی چون نیکو‌کاران و احسان که در دنیا انجام داده‌اند.

﴿لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا ٢٥﴾.

اهل بهشت وقتی در بهشت قرار می‌گیرند، دیگر سخن باطل یا قولی را که شنیدنش گناهی را به همراه داشته باشد نمی‌شنوند.

﴿إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا ٢٦﴾.

امّا فقط سخنی نیکی را می‌شنوند که ایشان را به سلامتی از هر امر ترس‌آور و به امان از هر آفت و خطری مژده می‌دهد؛ یعنی فرشتگان بر ایشان سلام می‌گویند؛ همچنان که اهل بهشت بر یکدیگر سلام تقدیم می‌دارند.

﴿وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ ٢٧﴾.

اصحاب یمین چه قدر منزلت والا دارند‌، چه اندازه مقام عالی به دست آوردند و به چه پاداش نیکی در نزد پروردگار‌شان نایل آمدند.

﴿فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ ٢٨﴾.

برایشان در بهشت، درخت سدر بی‌خاری وجود دارد که دارای شاخه‌های نرم و خمیده است.

﴿وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ ٢٩﴾.

همچنان درخت‌های موزی آماده شده که بالای یکدیگر صف زده‌اند و در حسن و زیبایی مانند گردن‌بندی تنظیم یافته‌اند.

﴿وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ ٣٠﴾.

در سایه‌های دوامداری که تغییر نمی‌یابد، همیشه ماندگار است و در آن گردش می‌نمایند و این کرامتی برای ایشان است.

﴿وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ ٣١﴾.

آب زلال و خوشگواری را به دسترس خویش دارند که استمرار دارد، از جایش می‌جهد و انقطاع نمی‌پذیرد.

﴿وَفَٰکِهَةٖ کَثِیرَةٖ ٣٢﴾.

میوه‌های متنوّعی از اصناف مختلف در هر وقت و زمانی برای‌شان موجود است و به آسانی در اختیارشان قرار دارد.

﴿لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ ٣٣﴾.

این میوه‌ها در هیچ زمانی از اهل بهشت قطع نمی‌شوند و کسی ایشان را از آن بازنمی‌دارد،‌ بلکه هر وقت اشتها داشته باشند برای‌شان حاضر است.

﴿وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ ٣٤﴾.

برای اهل بهشت در آنجا فرش‌های پهناور و بسیار نرمی است که بر بالای تخت‌ها به گونۀ مرتفع انداخته شده است.

﴿إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ ٣٥﴾.

یقیناً خداوند عزوجل برای نیکو‌کاران در بهشت، زن‌ها را با پیدایش تازۀ متغایر با زندگی دنیا پدید می‌آورند؛ یعنی که در زندگی در آنجا کامل و همیشگی است و مرگی وجود ندارد.

﴿فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا ٣٦﴾.

خداوند منّان و پروردگار سبحان همه زن‌های بهشت، کوچک و بزرگ‌شان را باکره ساخته است.

﴿عُرُبًا أَتۡرَابٗا ٣٧﴾.

همه در یک سنّ و سال اند، عمر‌های‌شان برابر و یکسان است و همسران‌شان را بسیار دوست می‌دارند.

﴿لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٣٨﴾.

الله عزوجل این زنان باکرۀ بهشت را که شوهران‌شان را دوست می‌دارند، همسران اصحاب یمین مقرّر داشته است.

﴿ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ٣٩﴾.

اصحاب یمین،‌ جماعت بزرگی اند که تعداد زیادی از امت‌های گذشتۀ پیشین و مؤمنان صدر امّت اسلام را شامل است.

﴿وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ٤٠﴾.

همچنان گروه زیادی از کسانی که در دوره‌های بعد به دنیا آمدند نیز در زمرۀ اصحاب یمین داخل می‌باشند.

﴿وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ ٤١﴾.

امّا اصحاب شمال چه قدر باز‌گشت بدی دارند و جزای عملکرد‌های آنان بسیار ناپسند، زشت و ناخوشایند است.

﴿فِی سَمُومٖ وَحَمِیمٖ ٤٢﴾.

با باد بسیار داغی که گرامی‌اش روهای آنان را می‌سوزاند و آب گرم و جوشانی که جسم‌های آنان را بریان می‌کند به سر می‌برند.

﴿وَظِلّٖ مِّن یَحۡمُومٖ ٤٣﴾.

در سایۀ دودی قرار دارند که بسیار سیاه و تیره است،‌ بوی بد و زشت دارد و داغ و درد‌آور می‌باشد.

﴿لَّا بَارِدٖ وَلَا کَرِیمٍ ٤٤﴾.

نه برای جسم‌ها خنک و خوشایند است و نه در نگاه‌ها منظرۀ نیکو دارد،‌ بلکه با گرمی خود پوست‌ها را پاره کرده و با زشتی‌اش چشم‌ها را به درد ‌آورده است.

﴿إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُتۡرَفِینَ ٤٥﴾.

این کافران پیش از این در دنیا از محرّمات استفاده می‌بردند، به انجام گناهانی که خداوند عزوجل از آن‌ها منع کرده بود می‌پرداختند و از اسلام رو می‌گشتاندند.

﴿وَکَانُواْ یُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِیمِ ٤٦﴾.

بر کفر و انجام گناهان اصرار و مداومت می‌کردند و به سوی پروردگار علّام الغیوب توبه نمی‌کردند و باز نمی‌گشتند.

﴿وَکَانُواْ یَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَکُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ ٤٧﴾.

آنان به روز قیامت تکذیب می‌کردند و می‌گفتند: چگونه بعد از اینکه بمیریم، اسخوان‌های ما بپوسد و جسم‌های ما خاک شود زنده می‌شویم؟

﴿أَوَ ءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ ٤٨﴾.

آیا ما و پدران ما که قبلاً در زمانه‌های قدیم مردند و در قبرستان‌ها خاک گردیدند زنده می‌شویم؟!!!

﴿قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِینَ وَٱلۡأٓخِرِینَ ٤٩﴾.

ای پیامبر! بگو: مردمی که در نخستین دوره‌ها زندگی می‌کردند و کسانی که در آخر زندگی کردند، همه از دورۀ آدم تا قیام قیامت،

﴿لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِیقَٰتِ یَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ٥٠﴾.

خداوندی که آنان را آفریده است، به طور قطع همه را در روز مشخّص و معیّنی جمع می‌کند؛ در روزی که خودش وقت وقوع آن را می‌داند و تقدیم و تأخیر نمی‌پذیرد.

﴿ثُمَّ إِنَّکُمۡ أَیُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُکَذِّبُونَ ٥١﴾.

بعد از آن شما ای کسانی که از راه راست گمراه شدید و به پیامبر بزرگوار الهی و کتاب عظیمش تکذیب کردید!

﴿لَأٓکِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ ٥٢﴾.

در آتش دوزخ از درخت زقّوم که بوی و مزّۀ تلخ دراد و بد منظر است می‌خورید.

﴿فَمَالِ‍ُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ ٥٣﴾.

سپس شکم‌های خویش را از درخت زقّوم پُر خواهید کرد؛ در حالی که راضی نیستید، اشتها ندارید و بدان مایل نمی‌باشید.

﴿فَشَٰرِبُونَ عَلَیۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِیمِ ٥٤﴾.

باز بعد از آن بر بالای زقّوم از آب گرمی که به نهایت درجه داغ و جوشان است و تشنگی را دفع نمی‌کند می‌نوشید.

﴿فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِیمِ ٥٥﴾.

از شراب حمیم بسیار خواهید نوشید؛ مانند شتر تشنه‌ای که به علّت بیماری و دردی که دارد بسیار می‌نوشد و سیراب نمی‌شوند.

﴿هَٰذَا نُزُلُهُمۡ یَوۡمَ ٱلدِّینِ ٥٦﴾.

این جزا و عذابی است که خداوند آن را توشۀ دشمنان در آتش دوزخ مقرّر داشته تا جزای اعمال بد آنان باشد.

﴿نَحۡنُ خَلَقۡنَٰکُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ ٥٧﴾.

ای بندگان! خداوند منّان شما را از عدم آفریده است،‌ پس به چه دلیل به زنده‌شدن بعد از مرگ که از پدید آوردن نخستین آسانتر تصدیق نمی‌کنید؟

﴿أَفَرَءَیۡتُم مَّا تُمۡنُونَ ٥٨﴾.

به من از آب منی که آن را در رَحم‌های همسران خویش می‌نهید خبر دهید.

﴿ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٥٩﴾.

آیا شما این آب منی را می‌آفرینید،‌ صورت می‌بخشید و روح را در آن می‌دمید، یا خداوند یگانه این کار را به انجام می‌رساند؟

﴿نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَیۡنَکُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِینَ ٦٠﴾.

خداوند سبحان مرگ را بر شما حکم کرده و مقدّر داشته است و او ناتوان نیست که آفرینش‌تان را به شکل دیگری و به گونه‌ای که خواسته باشد در‌آورد.

﴿عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَکُمۡ وَنُنشِئَکُمۡ فِی مَا لَا تَعۡلَمُونَ ٦١﴾.

و حق‌تعالی تواناست که در روز قیامت در آفرینش و شکل شما تغییر وارد کند و شما را به صورت‌ها، صفات و احوالی در‌آورد که بدان معلومات ندارید.

﴿وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَکَّرُونَ ٦٢﴾.

یقیناً شما می‌دانید که فقط خداوند عزوجل شما را بار نخست آفرید،‌ پس چرا با این کار استدلال نمی‌جویید که بر زنده‌کردن دوبارۀ‌تان بعد از مرگ تواناست.

﴿أَفَرَءَیۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ ٦٣﴾.

ای مردم! به من از دانه‌ای خبر دهید که خشکیده است و آن را در زمین خشکی کشت می‌کنید.

﴿ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ ٦٤﴾.

آیا شما آن را می‌رویانید و به گونۀ کشتی سبز بیرون می‌آورید تا حاصل دهد یا خداوند آن را به قدرتش بیرون می‌آورند؟

﴿لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَکَّهُونَ ٦٥﴾.

اگر خداوند عزوجل اراده کند کشت را می‌خشکاند و در هم می‌شکند که فایده و نفعی نداشته باشد و شما با مشاهدۀ آن تعجّب خواهید کرد.

﴿إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ ٦٦﴾.

و چون آن را مشاهده نمایید می‌گویید: ما زیانمند شدیم،‌ فایده و نفع ما از بین رفت و این عذابی است که بر ما نازل شده است.

﴿بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٦٧﴾.

بلکه حق‌تعالی با خشکانیدن و تباه ساختن این کشت‌، ما را از رزق و روزی محروم نموده است.

﴿أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِی تَشۡرَبُونَ ٦٨﴾.

به من خبر دهید آب زلالی را که از آن می‌آشامید تا تشنگی‌تان مرفوع سازد.

﴿ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ ٦٩﴾.

ای مردم! آیا شما را از ابر‌ها به چشمه‌ها، چاه‌ها و جوی‌ها فرود آوردید،‌ یا خداوند یگانۀ قهّار به حکمت و قدرتش فرود آورده است؟ یقیناً خداوند عزوجل فرود آورده و بر بندگان رحمت نموده است.

﴿لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡکُرُونَ ٧٠﴾.

اگر الله عزوجل اراده کند این آب خوشگوار را نمکین می‌سازد تا در گلو فرو نرود،‌ نوشیدنش دشوار شود و برای انسان‌ها، حیوانات و نباتات فایده‌ای نرساند. پس به چه دلیل خداوند عزوجل را شکر نمی‌کنید که آب را زلال و گوارا ساخته است؟!

﴿أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِی تُورُونَ ٧١﴾.

به من از آتشی که بر‌می‌افروزید تا به وسیله‌اش خود را گرم سازید و طعام خویش را پخته نمایید خبر دهید.

﴿ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِ‍ُٔونَ ٧٢﴾.

آیا درختی را که از آن آتش برافروخته می‌شوند شما آفریده‌اید، یا خداوند یگانۀ آفریدگار آن را به وجود آورده است؟ بلکه خداوند عزوجل آفریده است.

﴿نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡکِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِینَ ٧٣﴾.

الله عزوجل خداوندی است که این آتش را یاد‌آوری از آتش دوزخ و منفعتی برای مسافران و گرسنگان مقرّر داشته است، پس چرا در برابر این نعمت‌ها خداوند عزوجل را شکر‌گزاری نمی‌کنید؟

﴿فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٧٤﴾.

پس پروردگارت را از صفات نقصان منزّه بدان و صفات کمالی را برایش ثابت بدان که خود و پیامبرش آن‌ها را برای اوتعالی ثابت دانسته‌اند. بنابراین خداوند عزوجل در ذات، نام‌ها و صفاتش بزرگ است و پادشاهی و جبروت مخصوص اوست.

﴿۞فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ ٧٥﴾.

خداوند سبحان به مواضعی که ستارگان در آن سقوط می‌کند یا غروب می‌نماید سوگند یاد کرده که این امر به قدرت عظیم و آفرینش بدیع پروردگار دلالت می‌نماید.

﴿وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِیمٌ ٧٦﴾.

یقیناً اگر شما بدانید، سوگند به مواضع سقوط و غروب ستارگان، سوگندی عظیم القدر و بزرگ مقدار است.

﴿إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ کَرِیمٞ ٧٧﴾.

هر آینه قرآن کریم که خداوند عزوجل آن را به سوی پیامبرش وحی فرستاده کتاب مبارکی است که منزلتی بلند،‌ نفعی بسیار و قدری بزرگ دارد.

﴿فِی کِتَٰبٖ مَّکۡنُونٖ ٧٨﴾.

در کتابی که از چشم‌ها پوشیده، از گمان‌ها مصون و در لوح محفوظ با حرمت فراوانی نهاده شده و ثبت است.

﴿لَّا یَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ ٧٩﴾.

قرآن را که در لوح محفوظ است جز فرشتگان بزرگواری که از آفات و خطایا پاکیزه‌اند و از گناهان منزّه‌اند کسی مساس نمی‌کند.

﴿تَنزِیلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٨٠﴾.

قرآن کریم وحیی از جانب خداوند آفریدگار جهان و موجودات آن است که آن را بر پیامبرش محمد صلی الله علیه و آله و سلم نازل کرده است.

﴿أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ ٨١﴾.

ای کافران!‌ آیا شما به قرآن کریم که حقّ است و از جانب خداوند عزوجل آمده است تکذیب می‌کنید.

﴿وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَکُمۡ أَنَّکُمۡ تُکَذِّبُونَ ٨٢﴾.

و نعمت‌ها را با کفر ورزیدن، تکذیب به قرآن کریم و تقدیم سپاس‌گزاری به غیر ولی نعمت شکر‌گزاری نمی‌نمایید؟

﴿فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ ٨٣﴾.

آیا آنگاه که روح کسی از شما در هنگام سختی‌های مرگ به حلقوم و حنجره‌اش برسد در توان شما هست که آن را واپس به بدنش بر‌گردانید؟

﴿وَأَنتُمۡ حِینَئِذٖ تَنظُرُونَ ٨٤﴾.

شما در وقت فرا رسیدن مرگ کسی که در حالت نزع است حاضر هستید و به سویش می‌نگرید،‌ امّا مرگ را از وی دفع کرده نمی‌توانید.

﴿وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَیۡهِ مِنکُمۡ وَلَٰکِن لَّا تُبۡصِرُونَ ٨٥﴾.

این در حالی است که خداوند عزوجل با فرشتگانش و با علم و آگاهی خود از انسان‌هایی که در نزد او هستند به وی نزدیک‌تر است، امّا شما فرشتگان را نمی‌بینید.

﴿فَلَوۡلَآ إِن کُنتُمۡ غَیۡرَ مَدِینِینَ ٨٦﴾.

آیا اگر شما از اعمال خویش مورد محاسبه قرار نگیرید و به کردار‌های‌تان جزا داده نشوید به بازگشتاندن روحش توانا هستید؟

﴿تَرۡجِعُونَهَآ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ ٨٧﴾.

اگر در بازگشتاندن روحش راستگوی هستید آن را به بدنش باز گردانید؟ امّا هر‌گز توان این کار را ندارید.

﴿فَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ ٨٨﴾.

امّا اگر شخصی که در حالت نزع روح است، در کار‌های خیر سبقت جسته باشد و از اهل مراتب بلند در ولایت و تقوا باشد،‌

﴿فَرَوۡحٞ وَرَیۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِیمٖ ٨٩﴾.

برای این بندۀ نیکو‌کار و مقرّب در گاه باری‌تعالی که در امور خیر سبقت جسته در هنگام مرگش رحمت فراگیر، شادمانی،‌ بشارت،‌ آرامش و اطمینان روحی میسّر است و در بهشت‌های پُر از نعمت به طور همیشه و جاودان سکنی‌گزین می‌شوند.

﴿وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩٠﴾.

امّا اگر شخص در حالت نزع روح، از اصحاب یمین باشد که پایین‌تر از مقرّبان و سابقان، ولی از مفلحان و رستگاران است،

﴿فَسَلَٰمٞ لَّکَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩١﴾.

برایش در هنگام مرگ گفته می‌شوند: سلامتی از آفات و امان از خطر‌ها،‌ در برابر اعمال نیکی که انجام داده‌ای بر تو باد!

﴿وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٱلضَّآلِّینَ ٩٢﴾.

امّا اگر شخص در حالت نزع روح، از کسانی باشد که تکذیب کنندۀ حساب،‌ گمراه از راه صواب و کافر به کتاب هستند،‌

﴿فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِیمٖ ٩٣﴾.

مهمانیی در دوزخ برایش آماده است، طوری که از نوشیدنیی به نهایت درجه داغ و جوشان نوشانده می‌شوند.

﴿وَتَصۡلِیَةُ جَحِیمٍ ٩٤﴾.

خداوند سبحان عزوجل او را به آتش درزخ وصل می‌سازد، در آن می‌سوزاند و از عذابش می‌چشاند.

﴿إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡیَقِینِ ٩٥﴾.

به راستی آنچه را خداوند پاک در کتابش و به زبان پیامبرش یاد‌آوری کرده حقّانیت دارد و به یقین مقرون است؛ چنان‌که در آن شکّ و شبهه‌ای وجود ندارد.

﴿فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٩٦﴾.

پس خداوند عزوجل را از صفاتی که وی را دشمنانش بدان توصیف می‌کنند و از آنچه ستمگاران و منکران می‌گویند منزّه بدان؛ زیرا او در ذات، نام‌ها و صفاتش بزرگ است.

سوره واقعه

سوره واقعه

Ayah: 1

إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ

هنگامی که واقعۀ [قیامت] رخ دهد،

Ayah: 2

لَیۡسَ لِوَقۡعَتِهَا کَاذِبَةٌ

[خواهید دید که‌] در وقوع آن دروغى نیست؛

Ayah: 3

خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ

[گروهى را] خوار مى‌کند [و گروهى را] رفعتِ مقام مى‌بخشد.

Ayah: 4

إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا

آنگاه که زمین به سختى لرزانده شود

Ayah: 5

وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا

و کوه‌ها به شدت متلاشى شوند

Ayah: 6

فَکَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا

و [به صورت] غبارى پراکنده درآیند

Ayah: 7

وَکُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ

و شما به سه گروه تقسیم شوید:

Ayah: 8

فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ

[گروه نخست:] سعادتمندان [هستند]؛ چه سعادتمندانی [و چه نیکو جایگاهی]!

Ayah: 9

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ

و [گروه دیگر:] تیره‌بختان [هستند]؛ چه تیره‌بختانی [و چه بد جایگاهی]!

Ayah: 10

وَٱلسَّـٰبِقُونَ ٱلسَّـٰبِقُونَ

و [سومین گروه:] پیشگامان که [در نیکی‌ها] سبقت گرفتند.

Ayah: 11

أُوْلَـٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ

آنان مقرّبان [درگاه الهی] هستند.

Ayah: 12

فِی جَنَّـٰتِ ٱلنَّعِیمِ

در باغ‌های پرنعمت [بهشت جای دارند].

Ayah: 13

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ

گروه بسیاری از آنان، از پیشینیان هستند [خواه از امت اسلام یا از امت‌های گذشته]؛

Ayah: 14

وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ

و اندکی از آیندگان [و متأخران] هستند.

Ayah: 15

عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ

که بر تخت‌های گوهرنشان،

Ayah: 16

مُّتَّکِـِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ

روبروى هم تکیه زده‌اند.

---

Ayah: 17

یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ

نوجوانانى جاودان [با طراوت،] همواره گردِ آنان [به خدمت] مى‌گردند.

Ayah: 18

بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ

با جام‌ها و کوزه‌ها و پیاله‌هایی از شراب جارى؛

Ayah: 19

لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ

[شرابی] که از نوشیدنش سردرد نمی‌گیرند و دستخوشِ مستى نمی‌شوند.

Ayah: 20

وَفَٰکِهَةٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ

و از هر میوه‌اى که بخواهند [در اختیار دارند]؛

Ayah: 21

وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ

و از هر گوشتِ پرنده‌اى که میل داشته باشند؛

Ayah: 22

وَحُورٌ عِینٞ

و [همسرانی از] حور العین؛

Ayah: 23

کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ

همچون مروارید پنهان در صدف؛

Ayah: 24

جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ

[اینها همه،] پاداش اعمالشان است.

Ayah: 25

لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا

در آنجا [سخن] یاوه و گناه‌آلودی نخواهند شنید؛

Ayah: 26

إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا

مگر سلام و درود [فرشتگان و بهشتیان].

Ayah: 27

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ

و [اما] سعادتمندان؛ چه سعادتمندانی!

Ayah: 28

فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ

در کنار درختان بی‌خارِ سدر [هستند]؛

Ayah: 29

وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ

و درختان موز با خوشه‌هاى برهم‌نشسته

Ayah: 30

وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ

با سایه‌اى گسترده

Ayah: 31

وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ

و آبِ همواره روان؛

Ayah: 32

وَفَٰکِهَةٖ کَثِیرَةٖ

و میوه‌هاى فراوان

Ayah: 33

لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ

که نه تمام می‌شود و نه ممنوع می‌گردد،

Ayah: 34

وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ

و بسترهای برافراشته [و ارزشمند]

Ayah: 35

إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ

و همسرانى که با آفرینشى ویژه پدید آوردیم [که زیبایی و جوانیِ جاودان دارند]؛

Ayah: 36

فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا

همواره دوشیزه‌اند

Ayah: 37

عُرُبًا أَتۡرَابٗا

و شوهردوستانی هم‌سن‌وسال هستند.

Ayah: 38

لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ

[همۀ این نعمت‌ها،] براى سعادتمندان است

Ayah: 39

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ

که برخی از آنان از پیشینیان

Ayah: 40

وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ

و برخی دیگر از متأخران هستند.

Ayah: 41

وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ

و [اما] تیره‌بختان؛ چه تیره‌بختانی!

Ayah: 42

فِی سَمُومٖ وَحَمِیمٖ

در میان باد سوزان و آب جوشان قرار دارند

Ayah: 43

وَظِلّٖ مِّن یَحۡمُومٖ

و سایه‌هایى از دود سیاه

Ayah: 44

لَّا بَارِدٖ وَلَا کَرِیمٍ

که نه خنک است و نه خوش.

Ayah: 45

إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُتۡرَفِینَ

آنان در دنیا ثروتمند و سرکش بودند

Ayah: 46

وَکَانُواْ یُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِیمِ

و بر گناه بزرگِ [شرک] اصرار می‌ورزیدند؛

Ayah: 47

وَکَانُواْ یَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَکُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ

و می‌گفتند: «آیا هنگامی که مردیم و خاک و استخوان شدیم، برانگیخته خواهیم شد؟

Ayah: 48

أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ

آیا نیاکان ما [نیز برانگیخته می‌شوند]؟»

Ayah: 49

قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِینَ وَٱلۡأٓخِرِینَ

[ای پیامبر، به کافران] بگو: «بی‌تردید، گذشتگان و آیندگان،

Ayah: 50

لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِیقَٰتِ یَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ

همه در وعده‌گاهِ قیامت جمع خواهند شد».

---

Ayah: 51

ثُمَّ إِنَّکُمۡ أَیُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُکَذِّبُونَ

آنگاه شما، اى گمراهان تکذیب‌کننده،

Ayah: 52

لَأٓکِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ

قطعاً از [میوۀ] درخت زَقّوم خواهید خورد؛

Ayah: 53

فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ

و شکم‌ها را از آن انباشته مى‌کنید؛

Ayah: 54

فَشَٰرِبُونَ عَلَیۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِیمِ

آنگاه روی آن، آب جوشان مى‌نوشید؛

Ayah: 55

فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِیمِ

همچون شترانِ عطش‌زده.

Ayah: 56

هَٰذَا نُزُلُهُمۡ یَوۡمَ ٱلدِّینِ

این پذیرایىِ آنان در روز جزاست.

Ayah: 57

نَحۡنُ خَلَقۡنَٰکُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ

ماییم که شما را [از هیچ] آفریده‌ایم؛ پس چرا [آفرینشِ دوباره را] باور ندارید؟

Ayah: 58

أَفَرَءَیۡتُم مَّا تُمۡنُونَ

آیا به نطفه‌ای که [در رحِم همسرانتان] می‌ریزید، توجه کرده‌اید؟

Ayah: 59

ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ

آیا شما آن را مى‌آفرینید یا ما آفریننده‌اش هستیم؟

Ayah: 60

نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَیۡنَکُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِینَ

ما مرگ را در میان شما مقدر کردیم و ناتوان نیستیم

Ayah: 61

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَکُمۡ وَنُنشِئَکُمۡ فِی مَا لَا تَعۡلَمُونَ

که امثال شما را جایگزین [خودتان] کنیم و شما را به گونه‌اى که از آن بى‌خبرید، [در آفرینشى نو] پدید آوریم.

Ayah: 62

وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَکَّرُونَ

شما که از آفرینش نخستین به روشنى آگاه شده‌اید، چرا [به یاد آخرت نمی‌افتید و] پند نمی‌گیرید؟

Ayah: 63

أَفَرَءَیۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ

آیا به دانه‌هایى که مى‌کارید، توجه کرده‌اید؟

Ayah: 64

ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّـٰرِعُونَ

آیا شما هستید که آن را مى‌رویانید یا ما رویاننده‌ایم؟

Ayah: 65

لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَکَّهُونَ

اگر مى‌خواستیم، آن را خاشاک مى‌کردیم؛ چنان که شگفت‌زده شوید.

Ayah: 66

إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ

[و چنان آن را نابود می‌کردیم که بگویید:] «ما زیان کرده‌ایم؛

Ayah: 67

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ

بلکه همه چیز را از دست داده‌ایم».

Ayah: 68

أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِی تَشۡرَبُونَ

آیا به آبى که مى‌نوشید توجه کرده‌اید؟

Ayah: 69

ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ

آیا شما آن را از ابر فروباریدید یا ما فرودآورندۀ آن هستیم.

Ayah: 70

لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡکُرُونَ

اگر مى‌خواستیم، آن را بسیار شور و تلخ مى‌کردیم؛ پس چرا شکر به جای نمی‌آورید؟

Ayah: 71

أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِی تُورُونَ

آیا به آتشى که مى‌افروزید توجه کرده‌اید؟

Ayah: 72

ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِـُٔونَ

آیا شما درختش را آفریده‌اید یا ما آفریده‌ایم؟

Ayah: 73

نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡکِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِینَ

ما این آتش را وسیلۀ یادآورى [عذاب دوزخ] و مایۀ برخوردارى [و راحتی] مسافران قرار داده‌ایم.

Ayah: 74

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ

پس [ای پیامبر،] به نام پروردگارِ بزرگت تسبیح گوى [و او را به پاکی یاد کن].

Ayah: 75

۞فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ

سوگند به جایگاه ستارگان

Ayah: 76

وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِیمٌ

که اگر بدانید، سوگند بزرگی است.

---

Ayah: 77

إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ کَرِیمٞ

که این [گفتار]، قرآنى گرانقدر است؛

Ayah: 78

فِی کِتَٰبٖ مَّکۡنُونٖ

در لوح محفوظ قرار دارد.

Ayah: 79

لَّا یَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ

جز فرشتگان پاک‌سیرت، کسی [آن را نمی‌بیند و] به آن دسترسی ندارد.

Ayah: 80

تَنزِیلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ

از سوی پروردگار جهانیان نازل شده است.

Ayah: 81

أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ

آیا این سخن را سبک [و غیر قابل اعتنا] مى‌دانید؟!

Ayah: 82

وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَکُمۡ أَنَّکُمۡ تُکَذِّبُونَ

و به جای شکرِ روزی‌هایی که به شما داده شده است، آن را دروغ می‌پندارید؟

Ayah: 83

فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ

آنگاه که [جان نزدیکانتان] به گلوگاه مى‌رسد

Ayah: 84

وَأَنتُمۡ حِینَئِذٖ تَنظُرُونَ

و شما در آن هنگام نظاره مى‌کنید

Ayah: 85

وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَیۡهِ مِنکُمۡ وَلَٰکِن لَّا تُبۡصِرُونَ

و ما از شما به او نزدیک‌تریم؛ ولى نمى‌بینید.

Ayah: 86

فَلَوۡلَآ إِن کُنتُمۡ غَیۡرَ مَدِینِینَ

اگر هرگز در برابر اعمالتان جزا داده نمی‌شوید [و قیامتی نیست]،

Ayah: 87

تَرۡجِعُونَهَآ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ

و اگر راست مى‌گویید، چرا جانش را بازنمى‌گردانید؟

Ayah: 88

فَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ

اما اگر او در زمرۀ مقرّبان باشد،

Ayah: 89

فَرَوۡحٞ وَرَیۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِیمٖ

در آرامش و گشایش و بهشت پرنعمت است؛

Ayah: 90

وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ

و اگر در زمرۀ سعادتمندان باشد،

Ayah: 91

فَسَلَٰمٞ لَّکَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ

[به او گفته می‌شود:] «سلامت و امنیت بر تو باد، که از سعادتمندان هستی»؛

Ayah: 92

وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٱلضَّآلِّینَ

اما اگر از تکذیب‌کنندگان گمراه [و در زمرۀ تیره‌بختان] باشد،

Ayah: 93

فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِیمٖ

با آب جوشان [از او] پذیرایی می‌شود

Ayah: 94

وَتَصۡلِیَةُ جَحِیمٍ

و به [آتش] دوزخ در‌می‌آید.

Ayah: 95

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡیَقِینِ

این [وعدۀ پاداش و عذاب،] یقیناً حقیقت دارد [و تردیدی در وقوع آن نیست].

Ayah: 96

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ

پس [ای پیامبر،] با [ذکرِ] نامِ پروردگار بزرگت [او را] تسبیح گوی.

---

Al-Wāqi‘ah

سورة الواقعة

سورة الواقعة - سورة 56 - عدد آیاتها 96

بسم الله الرحمن الرحیم

1. إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ

2. لَیْسَ لِوَقْعَتِهَا کَاذِبَةٌ

3. خَافِضَةٌ رَّافِعَةٌ

4. إِذَا رُجَّتِ الأَرْضُ رَجًّا

5. وَبُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا

6. فَکَانَتْ هَبَاءً مُّنبَثًّا

7. وَکُنتُمْ أَزْوَاجًا ثَلاثَةً

8. فَأَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ

9. وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ

10. وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ

11. أُوْلَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ

12. فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ

13. ثُلَّةٌ مِّنَ الأَوَّلِینَ

14. وَقَلِیلٌ مِّنَ الآخِرِینَ

15. عَلَى سُرُرٍ مَّوْضُونَةٍ

16. مُتَّکِئِینَ عَلَیْهَا مُتَقَابِلِینَ

17. یَطُوفُ عَلَیْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ

18. بِأَکْوَابٍ وَأَبَارِیقَ وَکَأْسٍ مِّن مَّعِینٍ

19. لا یُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلا یُنزِفُونَ

20. وَفَاکِهَةٍ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ

21. وَلَحْمِ طَیْرٍ مِّمَّا یَشْتَهُونَ

22. وَحُورٌ عِینٌ

23. کَأَمْثَالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ

24. جَزَاء بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ

25. لا یَسْمَعُونَ فِیهَا لَغْوًا وَلا تَأْثِیمًا

26. إِلاَّ قِیلا سَلامًا سَلامًا

27. وَأَصْحَابُ الْیَمِینِ مَا أَصْحَابُ الْیَمِینِ

28. فِی سِدْرٍ مَّخْضُودٍ

29. وَطَلْحٍ مَّنضُودٍ

30. وَظِلٍّ مَّمْدُودٍ

31. وَمَاء مَّسْکُوبٍ

32. وَفَاکِهَةٍ کَثِیرَةٍ

33. لّا مَقْطُوعَةٍ وَلا مَمْنُوعَةٍ

34. وَفُرُشٍ مَّرْفُوعَةٍ

35. إِنَّا أَنشَأْنَاهُنَّ إِنشَاء

36. فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْکَارًا

37. عُرُبًا أَتْرَابًا

38. لِّأَصْحَابِ الْیَمِینِ

39. ثُلَّةٌ مِّنَ الأَوَّلِینَ

40. وَثُلَّةٌ مِّنَ الآخِرِینَ

41. وَأَصْحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصْحَابُ الشِّمَالِ

42. فِی سَمُومٍ وَحَمِیمٍ

43. وَظِلٍّ مِّن یَحْمُومٍ

44. لّا بَارِدٍ وَلا کَرِیمٍ

45. إِنَّهُمْ کَانُوا قَبْلَ ذَلِکَ مُتْرَفِینَ

46. وَکَانُوا یُصِرُّونَ عَلَى الْحِنثِ الْعَظِیمِ

47. وَکَانُوا یَقُولُونَ أَئِذَا مِتْنَا وَکُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَئِنَّا لَمَبْعُوثُونَ

48. أَوَ آبَاؤُنَا الأَوَّلُونَ

49. قُلْ إِنَّ الأَوَّلِینَ وَالآخِرِینَ

50. لَمَجْمُوعُونَ إِلَى مِیقَاتِ یَوْمٍ مَّعْلُومٍ

51. ثُمَّ إِنَّکُمْ أَیُّهَا الضَّالُّونَ الْمُکَذِّبُونَ

52. لَآکِلُونَ مِن شَجَرٍ مِّن زَقُّومٍ

53. فَمَالِؤُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ

54. فَشَارِبُونَ عَلَیْهِ مِنَ الْحَمِیمِ

55. فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِیمِ

56. هَذَا نُزُلُهُمْ یَوْمَ الدِّینِ

57. نَحْنُ خَلَقْنَاکُمْ فَلَوْلا تُصَدِّقُونَ

58. أَفَرَأَیْتُم مَّا تُمْنُونَ

59. أَأَنتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ

60. نَحْنُ قَدَّرْنَا بَیْنَکُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِینَ

61. عَلَى أَن نُّبَدِّلَ أَمْثَالَکُمْ وَنُنشِئَکُمْ فِی مَا لا تَعْلَمُونَ

62. وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الأُولَى فَلَوْلا تَذَکَّرُونَ

63. أَفَرَأَیْتُم مَّا تَحْرُثُونَ

64. أَأَنتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ

65. لَوْ نَشَاء لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَکَّهُونَ

66. إِنَّا لَمُغْرَمُونَ

67. بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ

68. أَفَرَأَیْتُمُ الْمَاء الَّذِی تَشْرَبُونَ

69. أَأَنتُمْ أَنزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنزِلُونَ

70. لَوْ نَشَاء جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلا تَشْکُرُونَ

71. أَفَرَأَیْتُمُ النَّارَ الَّتِی تُورُونَ

72. أَأَنتُمْ أَنشَأْتُمْ شَجَرَتَهَا أَمْ نَحْنُ الْمُنشِؤُونَ

73. نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْکِرَةً وَمَتَاعًا لِّلْمُقْوِینَ

74. فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ

75. فَلا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ

76. وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِیمٌ

77. إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ

78. فِی کِتَابٍ مَّکْنُونٍ

79. لّا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ

80. تَنزِیلٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِینَ

81. أَفَبِهَذَا الْحَدِیثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ

82. وَتَجْعَلُونَ رِزْقَکُمْ أَنَّکُمْ تُکَذِّبُونَ

83. فَلَوْلا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ

84. وَأَنتُمْ حِینَئِذٍ تَنظُرُونَ

85. وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنکُمْ وَلَکِن لّا تُبْصِرُونَ

86. فَلَوْلا إِن کُنتُمْ غَیْرَ مَدِینِینَ

87. تَرْجِعُونَهَا إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ

88. فَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ

89. فَرَوْحٌ وَرَیْحَانٌ وَجَنَّةُ نَعِیمٍ

90. وَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ أَصْحَابِ الْیَمِینِ

91. فَسَلامٌ لَّکَ مِنْ أَصْحَابِ الْیَمِینِ

92. وَأَمَّا إِن کَانَ مِنَ الْمُکَذِّبِینَ الضَّالِّینَ

93. فَنُزُلٌ مِّنْ حَمِیمٍ

94. وَتَصْلِیَةُ جَحِیمٍ

95. إِنَّ هَذَا لَهُوَ حَقُّ الْیَقِینِ

96. فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ

سورة واقعه

به نام الله بخشندة مهربان

هنگامی‌که واقعة قیامت واقع شود. ﴿1﴾ که در واقع شدنش هیچ دروغی نیست. ﴿2﴾ (گروهی را) خوار کننده، (و گروهی را) بر‌افرازنده است ([1]). ﴿3﴾ هنگامی‌که زمین بشدّت لرزانده شود. ﴿4﴾ و کوه‌ها (درهم کوبیده و) متلاشی شود. ﴿5﴾ پس چون غبار پراکنده گردد ﴿6﴾ و شما سه گروه (تقسیم) شوید: ﴿7﴾ پس (گروه نخست سعاد تمندان) یاران دست راست، (سعاد تمندان) یاران دست راست چه حال دارند؟ ﴿8﴾ و (گروه دیگر شقاوتمندان) یاران دست چپ، (شقاوتمندان) یاران دست چپ چه حال دارند؟ ﴿9﴾ و (سومین گروه) پیشگامان پیشرو. ﴿10﴾ آن‌ها مقربان هستند. ﴿11﴾ در باغ‌های پر نعمت (بهشت جای دارند). ﴿12﴾ گروهی بسیاری از پیشینیان. ﴿13﴾ و اندکی از آیندگان هستند. ﴿14﴾ بر تخت‌هایی چیده شده و مرصّع. ﴿15﴾ در حالی‌که رو به روی هم بر آن تکیه زده‌اند. ﴿16﴾نو جوانانی جاودان پیوسته بر گرد‌‌شان می‌چرخند. ﴿17﴾ با قدح‌ها و کوزه‌ها و جام‌هایی از شرابی که (در جوی‌ها) جاری است. ﴿18﴾ (شرابی) که از آن نه سر درد گیرند و نه بیهوش شوند. ﴿19﴾ و هر میوة که خود انتخاب کنند. ﴿20﴾ و (نیز) گوشت پرنده (از هر نوعی) که میل داشته باشند. ﴿21﴾ و (همسرانی از) حوریان سیه چشم (دارند). ﴿22﴾ همچون مروارید پنهان در صدف. ﴿23﴾ (این‌ها) پاداشی است در برابر آنچه که انجام می‌دادند. ﴿24﴾ در آن (باغ‌های بهشتی) نه سخن لغو و بیهودة می‌شنوند و نه گفتار گناه آلود. ﴿25﴾ تنها یک سخن (می شنوند) سلام است، سلام. ﴿26﴾ و اصحاب دست راست (سعادت‌مند) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست راست (سعادت‌‌مندان)؟؟! ﴿27﴾ در (میان) درختان «سدر» (= کنار) بی خار، ﴿28﴾ و درختان موز پربار تو برتو. ﴿29﴾ و سایة گسترده ([2]). ﴿30﴾ و (در کنار) آبی جاری (و روان). ﴿31﴾ و میوة فراوان. ﴿32﴾ نه پایان پذیرد و نه (کسی را از آن) باز داشته شود، ﴿33﴾ و بسترهای برافراشته شده (و همسرانی گرانقدر) ﴿34﴾ بی‌گمان ما آن‌ها را به آفرینش نوینی آفریده‌ایم. ﴿35﴾ و آن‌ها را دوشیزه قرار داده‌ایم. ﴿36﴾ شوهر دوستان هم سن و سال، ﴿37﴾ (همة این‌ها) برای اصحاب دست راست (سعادت‌مندان) است. ﴿38﴾ که گروهی از پیشینیان. ﴿39﴾ و عدة از آیندگان هستند. ﴿40﴾ و اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان)؟! ﴿41﴾ در (میان) باد سوزان و آب جوشان، قرار دارند. ﴿42﴾ و (در) سایة از دود‌های متراکم و سیاه. ﴿43﴾ نه خنک باشد و نه آرام بخش. ﴿44﴾ بی‌گمان آن‌ها پیش از این (در دنیا) ناز پرورده (و مترف) بودند. ﴿45﴾ و برگناه بزرگِ (شرک) اصرار می‌ورزیدند. ﴿46﴾ و می‌گفتند: «آیا هنگامی‌که مردیم و خاک و استخوان شدیم، آیا باز هم ما بر انگیخته می‌شویم؟! ﴿47﴾ آیا پدران نخستین ما (نیز بر انگیخته می‌شوند)؟!». ﴿48﴾ (ای پیامبر) بگو: «بی‌گمان گذشتگان و آیندگان، ﴿49﴾ (همگی) در موعد روزی معین گرد آورده می‌شوند». ﴿50﴾  سپس شما ای گمراهان تکذیب کننده! ﴿51﴾ قطعاً از درخت زقوم خواهید خورد، ﴿52﴾ پس شکم‌های (خود) را از آن پر می‌کنید، ﴿53﴾ آنگاه بر آن از آب جوشان می‌نوشید، ﴿54﴾ پس مانند شتران (مبتلا به بیماری عطش) از آن (آب جوشان) می‌نوشید. ﴿55﴾ این پذیرایی آن‌ها در روز قیامت است. ﴿56﴾ ما شما را آفریدیم، پس چرا (دو باره زنده شدن‌را) تصدیق نمی‌کنید؟! ﴿57﴾ آیا نطفة را که (در رحم همسران‌تان) می‌ریزید، دیده‌اید؟! ﴿58﴾ آیا شما او را می‌آفرینید یا ما آفریدگاریم؟! ﴿59﴾ ما در میان شما مرگ را مقدر کردیم و ما ناتوان (از آن) نیستیم. ﴿60﴾ که همانند شما را جای‌گزین کنیم، و شما را به صورتی که آن را نمی‌دانید باز آفرینیم. ﴿61﴾ و یقیناً شما آفرینش نخستین را دانسته‌اید، پس چرا متذکر نمی‌شوید؟! ﴿62﴾ آیا چیزی را که می‌کارید، دیده‌اید؟! ﴿63﴾ آیا شما آن را می‌رویانید، یا ما می‌رویانیم؟! ﴿64﴾ اگر بخواهیم آن را به کاه درهم کوبیده مبدل می‌کنیم که تعجب کنید. ﴿65﴾ (بگوئید:) براستی ما زیان کرده‌ایم، ﴿66﴾ بلکه ما بکلی (از محصول) محروم شده‌ایم. ﴿67﴾ آیا آبی را که می‌نوشید، دیده‌اید؟! ﴿68﴾ آیا شما آن را از ابر نازل کرده‌اید یا ما نازل می‌کنیم؟! ﴿69﴾ اگر بخواهیم آن را تلخ (و شور) قرار می‌دهیم، پس چرا شکر نمی‌کنید؟! ﴿70﴾ آیا آتشی را که می‌افروزید، دیده‌اید؟! ﴿71﴾ آیا شما درخت آن را آفریده‌اید یا ما آفریده‌ایم؟! ﴿72﴾ ما آن (= آتش) را (مایة) یاد آوری و وسیلة زندگی برای مسافران قرار دادیم. ﴿73﴾ پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی ([3]) (و او را به پاکی یا دکن). ﴿74﴾ پس سوگند به جایگاه ستارگان. ﴿75﴾ و اگر بدانید این سوگندی بزرگ است. ﴿76﴾   همانا این (کتاب) قرآنی کریم (و گرامی قدر) است. ﴿77﴾ در کتاب پوشیده (= لوح محفوظ) است. ﴿78﴾ که جز پاکان (= فرشتگان) به آن دست نمی‌زنند. ﴿79﴾ از سوی پروردگار جهانیان نازل شده است. ﴿80﴾ آیا شما نسبت به این کلام (الهی = قرآن کریم) انکار کننده‌اید؟! (و از پیروی آن سستی می‌کنید). ﴿81﴾ و (به جای شکر) روزی خود، (رازق) را تکذیب می‌کنید؟! ﴿82﴾ پس چرا هنگامی‌که (جان) به گلوگاه می‌رسد. ﴿83﴾ و شما در این هنگام نگاه می‌کنید. ﴿84﴾ و ما از شما به او نزدیک‌تر هستیم، ولی شما نمی‌بینید. ﴿85﴾ پس اگر (در برابر اعمال‌تان) جزا داده نمی‌شوید. ﴿86﴾ اگر راست می‌گویید آن (روح) را باز گردانید! ﴿87﴾ پس اما اگر (آن شخص) از مقربان باشد. ﴿88﴾ پس (در) آسایش و ریحان و باغ (بهشت) پر نعمت است. ﴿89﴾ و اما اگر از اصحاب دست راست (سعادتمند) باشد. ﴿90﴾ پس (به او گفته می‌شود:) سلام بر تو باد، (که) از اصحاب دست راست (هستی) ﴿91﴾ و اما اگر از تکذیب کنندگان گمراه (یاران دست چپ) باشد. ﴿92﴾ پس با آب جوشان (دوزخ از او) پذیرایی می‌شود. ﴿93﴾ و به (آتش) جهنم در آورده (و سوزانده) شود. ﴿94﴾ بی‌گمان این (خبر) حق یقین است. ﴿95﴾ پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی (و او را به پاکی یادکن)([4]). ﴿96﴾

---

([1])- گروه کافران را خوار می‌کند و به دوزخ روانه می‌کند، و گروه مؤمنان را سربلند و شاد به بهشت می‌فرستد. (تفسیر طبری و ابن کثیر).

([2])- انس بن مالک رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «در بهشت درختی است که شخص سواره، صد سال در سایۀ آن حرکت می‌کند و به آخر آن نمی‌رسد» و در روایت ابو هریره آمده: «اگر خواستید این آیه را بخوانید (ظل ممدود)» (صحیح بخاری 3251 و 3252 و صحیح مسلم 2826).

([3])- جابر رضی الله عنه از پیامبر   صلی الله علیه و آله و سلمروایت می‌کند: «کسی که «سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ وَبِحَمْدِهِ» بگوید، درخت خرمایی در بهشت برایش کاشته می‌شود». (سنن ترمذی 3464 و سنن کبری نسائی 10663)

([4])- رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم  می‌فرماید: «دو کلمه است که نزد الله رحمان محبوب و پسندیده است و بر زبان آسان است، و در میزان (روز قیامت) سنگین می‌باشد، سبحان الله و بحمده، سبحان الله العظیم». (صحیح بخاری 7563 و صحیح مسلم 2694).

سوره واقعه

سُورَةُ الوَاقِعَةِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ ١ لَیۡسَ لِوَقۡعَتِهَا کَاذِبَةٌ ٢ خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ ٣ إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا ٤ وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا ٥ فَکَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا ٦ وَکُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ ٧ فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ ٨ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ ٩ وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ ١٠ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ ١١ فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ١٢ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٣ وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ١٤ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ ١٥ مُّتَّکِ‍ِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ ١٦﴾

به نام الله بخشندۀ مهربان

هنگامی‌که واقعۀ قیامت واقع شود. ﴿۱﴾که در واقع شدنش هیچ دروغی نیست. ﴿۲﴾(گروهی را) خوار کننده، (و گروهی را) بر‌افرازنده است [۲۱۴]. ﴿۳﴾هنگامی‌که زمین بشدّت لرزانده شود. ﴿۴﴾و کوه‌ها (درهم کوبیده و) متلاشی شود. ﴿۵﴾پس چون غبار پراکنده گردد ﴿۶﴾و شما سه گروه (تقسیم) شوید: ﴿۷﴾پس (گروه نخست سعاد تمندان) یاران دست راست، (سعاد تمندان) یاران دست راست چه حال دارند؟ ﴿۸﴾و (گروه دیگر شقاوتمندان) یاران دست چپ، (شقاوتمندان) یاران دست چپ چه حال دارند؟ ﴿۹﴾و (سومین گروه) پیشگامان پیشرو. ﴿۱۰﴾آن‌ها مقربان هستند. ﴿۱۱﴾در باغ‌های پر نعمت (بهشت جای دارند). ﴿۱۲﴾گروهی بسیاری از پیشینیان. ﴿۱۳﴾و اندکی از آیندگان هستند. ﴿۱۴﴾بر تخت‌هایی چیده شده و مرصّع. ﴿۱۵﴾در حالی‌که رو به روی هم بر آن تکیه زده‌اند. ﴿۱۶﴾

﴿یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ ١٧ بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ ١٨ لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ ١٩ وَفَٰکِهَةٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ ٢٠ وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ ٢١ وَحُورٌ عِینٞ ٢٢ کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ ٢٣ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ٢٤ لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا ٢٥ إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا ٢٦ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ ٢٧ فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ ٢٨ وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ ٢٩ وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ ٣٠ وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ ٣١ وَفَٰکِهَةٖ کَثِیرَةٖ ٣٢ لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ ٣٣ وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ ٣٤ إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ ٣٥ فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا ٣٦ عُرُبًا أَتۡرَابٗا ٣٧ لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٣٨ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ٣٩ وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ٤٠ وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ ٤١ فِی سَمُومٖ وَحَمِیمٖ ٤٢ وَظِلّٖ مِّن یَحۡمُومٖ ٤٣ لَّا بَارِدٖ وَلَا کَرِیمٍ ٤٤ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُتۡرَفِینَ ٤٥ وَکَانُواْ یُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِیمِ ٤٦ وَکَانُواْ یَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَکُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ ٤٧ أَوَ ءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ ٤٨ قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِینَ وَٱلۡأٓخِرِینَ ٤٩ لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِیقَٰتِ یَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ٥٠﴾

نو جوانانی جاودان پیوسته بر گرد‌‌شان می‌چرخند. ﴿۱۷﴾با قدح‌ها و کوزه‌ها و جام‌هایی از شرابی که (در جوی‌ها) جاری است. ﴿۱۸﴾(شرابی) که از آن نه سر درد گیرند و نه بیهوش شوند. ﴿۱۹﴾و هر میوۀ که خود انتخاب کنند. ﴿۲۰﴾و (نیز) گوشت پرنده (از هر نوعی) که میل داشته باشند. ﴿۲۱﴾و (همسرانی از) حوریان سیه چشم (دارند). ﴿۲۲﴾همچون مروارید پنهان در صدف. ﴿۲۳﴾(این‌ها) پاداشی است در برابر آنچه که انجام می‌دادند. ﴿۲۴﴾در آن (باغ‌های بهشتی) نه سخن لغو و بیهودۀ می‌شنوند و نه گفتار گناه آلود. ﴿۲۵﴾تنها یک سخن (می شنوند) سلام است، سلام. ﴿۲۶﴾و اصحاب دست راست (سعادت‌مند) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست راست (سعادت‌‌مندان)؟؟! ﴿۲۷﴾در (میان) درختان «سدر» (= کنار) بی خار، ﴿۲۸﴾و درختان موز پربار تو برتو. ﴿۲۹﴾و سایۀ گسترده [۲۱۵]. ﴿۳۰﴾و (در کنار) آبی جاری (و روان). ﴿۳۱﴾و میوۀ فراوان. ﴿۳۲﴾نه پایان پذیرد و نه (کسی را از آن) باز داشته شود، ﴿۳۳﴾و بسترهای برافراشته شده (و همسرانی گرانقدر) ﴿۳۴﴾بی‌گمان ما آن‌ها را به آفرینش نوینی آفریده‌ایم. ﴿۳۵﴾و آن‌ها را دوشیزه قرار داده‌ایم. ﴿۳۶﴾شوهر دوستان هم سن و سال، ﴿۳۷﴾(همۀ این‌ها) برای اصحاب دست راست (سعادت‌مندان) است. ﴿۳۸﴾که گروهی از پیشینیان. ﴿۳۹﴾و عدۀ از آیندگان هستند. ﴿۴۰﴾و اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان)؟! ﴿۴۱﴾در (میان) باد سوزان و آب جوشان، قرار دارند. ﴿۴۲﴾و (در) سایۀ از دود‌های متراکم و سیاه. ﴿۴۳﴾نه خنک باشد و نه آرام بخش. ﴿۴۴﴾بی‌گمان آن‌ها پیش از این (در دنیا) ناز پرورده (و مترف) بودند. ﴿۴۵﴾و برگناه بزرگِ (شرک) اصرار می‌ورزیدند. ﴿۴۶﴾و می‌گفتند: «آیا هنگامی‌که مردیم و خاک و استخوان شدیم، آیا باز هم ما بر انگیخته می‌شویم؟! ﴿۴۷﴾آیا پدران نخستین ما (نیز بر انگیخته می‌شوند)؟!». ﴿۴۸﴾(ای پیامبر) بگو: «بی‌گمان گذشتگان و آیندگان، ﴿۴۹﴾(همگی) در موعد روزی معین گرد آورده می‌شوند». ﴿۵۰﴾

﴿ثُمَّ إِنَّکُمۡ أَیُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُکَذِّبُونَ ٥١ لَأٓکِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ ٥٢ فَمَالِ‍ُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ ٥٣ فَشَٰرِبُونَ عَلَیۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِیمِ ٥٤ فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِیمِ ٥٥ هَٰذَا نُزُلُهُمۡ یَوۡمَ ٱلدِّینِ ٥٦ نَحۡنُ خَلَقۡنَٰکُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ ٥٧ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تُمۡنُونَ ٥٨ ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٥٩ نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَیۡنَکُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِینَ ٦٠ عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَکُمۡ وَنُنشِئَکُمۡ فِی مَا لَا تَعۡلَمُونَ ٦١ وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَکَّرُونَ ٦٢ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ ٦٣ ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ ٦٤ لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَکَّهُونَ ٦٥ إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ ٦٦ بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٦٧ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِی تَشۡرَبُونَ ٦٨ ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ ٦٩ لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡکُرُونَ ٧٠ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِی تُورُونَ ٧١ ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِ‍ُٔونَ ٧٢ نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡکِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِینَ ٧٣ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٧٤ ۞فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِیمٌ ٧٦﴾

سپس شما ای گمراهان تکذیب کننده! ﴿۵۱﴾قطعاً از درخت زقوم خواهید خورد، ﴿۵۲﴾پس شکم‌های (خود) را از آن پر می‌کنید، ﴿۵۳﴾آنگاه بر آن از آب جوشان می‌نوشید، ﴿۵۴﴾پس مانند شتران (مبتلا به بیماری عطش) از آن (آب جوشان) می‌نوشید. ﴿۵۵﴾این پذیرایی آن‌ها در روز قیامت است. ﴿۵۶﴾ما شما را آفریدیم، پس چرا (دو باره زنده شدن‌را) تصدیق نمی‌کنید؟! ﴿۵۷﴾آیا نطفۀ را که (در رحم همسران‌تان) می‌ریزید، دیده‌اید؟! ﴿۵۸﴾آیا شما او را می‌آفرینید یا ما آفریدگاریم؟! ﴿۵۹﴾ما در میان شما مرگ را مقدر کردیم و ما ناتوان (از آن) نیستیم. ﴿۶۰﴾که همانند شما را جای‌گزین کنیم، و شما را به صورتی که آن را نمی‌دانید باز آفرینیم. ﴿۶۱﴾و یقیناً شما آفرینش نخستین را دانسته‌اید، پس چرا متذکر نمی‌شوید؟! ﴿۶۲﴾آیا چیزی را که می‌کارید، دیده‌اید؟! ﴿۶۳﴾آیا شما آن را می‌رویانید، یا ما می‌رویانیم؟! ﴿۶۴﴾اگر بخواهیم آن را به کاه درهم کوبیده مبدل می‌کنیم که تعجب کنید. ﴿۶۵﴾(بگوئید:) براستی ما زیان کرده‌ایم، ﴿۶۶﴾بلکه ما بکلی (از محصول) محروم شده‌ایم. ﴿۶۷﴾آیا آبی را که می‌نوشید، دیده‌اید؟! ﴿۶۸﴾آیا شما آن را از ابر نازل کرده‌اید یا ما نازل می‌کنیم؟! ﴿۶۹﴾اگر بخواهیم آن را تلخ (و شور) قرار می‌دهیم، پس چرا شکر نمی‌کنید؟! ﴿۷۰﴾آیا آتشی را که می‌افروزید، دیده‌اید؟! ﴿۷۱﴾آیا شما درخت آن را آفریده‌اید یا ما آفریده‌ایم؟! ﴿۷۲﴾ما آن (= آتش) را (مایۀ) یاد آوری و وسیلۀ زندگی برای مسافران قرار دادیم. ﴿۷۳﴾پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی [۲۱۶](و او را به پاکی یا دکن). ﴿۷۴﴾پس سوگند به جایگاه ستارگان. ﴿۷۵﴾و اگر بدانید این سوگندی بزرگ است. ﴿۷۶﴾

[۲۱۴] گروه کافران را خوار می‌کند و به دوزخ روانه می‌کند، و گروه مؤمنان را سربلند و شاد به بهشت می‌فرستد. (تفسیر طبری و ابن کثیر). [۲۱۵] انس بن مالکسمی‌گوید: رسول اللهجفرمود: «در بهشت درختی است که شخص سواره، صد سال در سایۀ آن حرکت می‌کند و به آخر آن نمی‌رسد» و در روایت ابو هریره آمده: «اگر خواستید این آیه را بخوانید (ظل ممدود)» (صحیح بخاری ۳۲۵۱ و ۳۲۵۲ و صحیح مسلم ۲۸۲۶). [۲۱۶] جابرساز پیامبرجروایت می‌کند: «کسی که «سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ وَبِحَمْدِهِ» بگوید، درخت خرمایی در بهشت برایش کاشته می‌شود». (سنن ترمذی ۳۴۶۴ و سنن کبری نسائی ۱۰۶۶۳)

﴿إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ کَرِیمٞ ٧٧ فِی کِتَٰبٖ مَّکۡنُونٖ ٧٨ لَّا یَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ ٧٩ تَنزِیلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٨٠ أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ ٨١ وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَکُمۡ أَنَّکُمۡ تُکَذِّبُونَ ٨٢ فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ ٨٣ وَأَنتُمۡ حِینَئِذٖ تَنظُرُونَ ٨٤ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَیۡهِ مِنکُمۡ وَلَٰکِن لَّا تُبۡصِرُونَ ٨٥ فَلَوۡلَآ إِن کُنتُمۡ غَیۡرَ مَدِینِینَ ٨٦ تَرۡجِعُونَهَآ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ ٨٧ فَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ ٨٨ فَرَوۡحٞ وَرَیۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِیمٖ ٨٩ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩٠ فَسَلَٰمٞ لَّکَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩١ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٱلضَّآلِّینَ ٩٢ فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِیمٖ ٩٣ وَتَصۡلِیَةُ جَحِیمٍ ٩٤ إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡیَقِینِ ٩٥ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٩٦﴾

همانا این (کتاب) قرآنی کریم (و گرامی قدر) است. ﴿۷۷﴾در کتاب پوشیده (= لوح محفوظ) است. ﴿۷۸﴾که جز پاکان (= فرشتگان) به آن دست نمی‌زنند. ﴿۷۹﴾از سوی پروردگار جهانیان نازل شده است. ﴿۸۰﴾آیا شما نسبت به این کلام (الهی = قرآن کریم) انکار کننده‌اید؟! (و از پیروی آن سستی می‌کنید). ﴿۸۱﴾و (به جای شکر) روزی خود، (رازق) را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۸۲﴾پس چرا هنگامی‌که (جان) به گلوگاه می‌رسد. ﴿۸۳﴾و شما در این هنگام نگاه می‌کنید. ﴿۸۴﴾و ما از شما به او نزدیک‌تر هستیم، ولی شما نمی‌بینید. ﴿۸۵﴾پس اگر (در برابر اعمال‌تان) جزا داده نمی‌شوید. ﴿۸۶﴾اگر راست می‌گویید آن (روح) را باز گردانید! ﴿۸۷﴾پس اما اگر (آن شخص) از مقربان باشد. ﴿۸۸﴾پس (در) آسایش و ریحان و باغ (بهشت) پر نعمت است. ﴿۸۹﴾و اما اگر از اصحاب دست راست (سعادتمند) باشد. ﴿۹۰﴾پس (به او گفته می‌شود:) سلام بر تو باد، (که) از اصحاب دست راست (هستی) ﴿۹۱﴾و اما اگر از تکذیب کنندگان گمراه (یاران دست چپ) باشد. ﴿۹۲﴾پس با آب جوشان (دوزخ از او) پذیرایی می‌شود. ﴿۹۳﴾و به (آتش) جهنم در آورده (و سوزانده) شود. ﴿۹۴﴾بی‌گمان این (خبر) حق یقین است. ﴿۹۵﴾پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی (و او را به پاکی یادکن) [۲۱۷]. ﴿۹۶﴾

سوره واقعه

سُورَةُ الوَاقِعَةِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ ١ لَیۡسَ لِوَقۡعَتِهَا کَاذِبَةٌ ٢ خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ ٣ إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا ٤ وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا ٥ فَکَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا ٦ وَکُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ ٧ فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ ٨ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ ٩ وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ ١٠ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ ١١ فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ١٢ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٣ وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ١٤ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ ١٥ مُّتَّکِ‍ِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ ١٦﴾

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

[یاد کن] آنگاه که متحقق شود قیامت. ﴿1﴾نیست وقت بودن آن هیچ نفس دروغگوینده [1116]. ﴿2﴾پست کننده است جماعتى را و بلند کننده است طایفه‌ای را. ﴿3﴾آنگاه که جنبانیده شود زمین را جنبانیدن سخت. ﴿4﴾و ریزه ریزه کرده شود کوه‌ها را ریزه ریزه کردن بسیار .﴿5﴾پس شود مانند غبار پراکنده. ﴿6﴾و شوید شما سه قسم. ﴿7﴾پس اهل سعادت! چه حال دارند اهل سعادت؟. ﴿8﴾و اهل شقاوت! چه حال دارند اهل شقاوت؟. ﴿9﴾و پیش روندگان! خود ایشانند پیش روندگان. ﴿10﴾آن پیش روندگان، ایشانند نزدیک کردگان. ﴿11﴾در بوستان‌هاى نعمت باشند. ﴿12﴾سابقان، جمعى بسیارند از پیشینیان [1117]. ﴿13﴾و اندکى‏اند از پسینیان [1118]. ﴿14﴾بر تخت‌هاى زربافته نشسته باشند. ﴿15﴾تکیه زده بر آن روبه‌روى یکدیگر شده. ﴿16﴾

﴿یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ ١٧ بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ ١٨ لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ ١٩ وَفَٰکِهَةٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ ٢٠ وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ ٢١ وَحُورٌ عِینٞ ٢٢ کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ ٢٣ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ٢٤ لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا ٢٥ إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا ٢٦ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ ٢٧ فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ ٢٨ وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ ٢٩ وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ ٣٠ وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ ٣١ وَفَٰکِهَةٖ کَثِیرَةٖ ٣٢ لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ ٣٣ وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ ٣٤ إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ ٣٥ فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا ٣٦ عُرُبًا أَتۡرَابٗا ٣٧ لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٣٨ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ٣٩ وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ٤٠ وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ ٤١ فِی سَمُومٖ وَحَمِیمٖ ٤٢ وَظِلّٖ مِّن یَحۡمُومٖ ٤٣ لَّا بَارِدٖ وَلَا کَرِیمٍ ٤٤ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُتۡرَفِینَ ٤٥ وَکَانُواْ یُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِیمِ ٤٦ وَکَانُواْ یَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَکُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ ٤٧ أَوَ ءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ ٤٨ قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِینَ وَٱلۡأٓخِرِینَ ٤٩ لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِیقَٰتِ یَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ٥٠﴾

آمد و شد می‌کنند بر ایشان نوجوانان جاوید. ﴿17﴾با آبخورها و ابریق‌ها و پیاله‏ها از شراب جارى. ﴿18﴾نه دردِ سر داده شود ایشان را از آن شراب و نه بی‌هوش شوند. ﴿19﴾و آمد و رفت کنند با میوه از هر جنس که اختیار کنند. ﴿20﴾و با گوشت مرغان از هر جنس که پسند کنند. ﴿21﴾و ایشان راست حوران گشاده چشم. ﴿22﴾مانند مروارید پوشیده کرده شده. ﴿23﴾پاداش دهیم به حسب آنچه می‌کردند. ﴿24﴾نشنوند در بهشت سخن بیهوده و نه حرفى که گناه باشد. ﴿25﴾لیکن بشنوند این سخن که هر یکى سلام می‌گوید. ﴿26﴾و اهل سعادت! چه حال دارند اهل سعادت؟. ﴿27﴾در درختانِ کنارِ بی‌خار. ﴿28﴾و درختان موز تو بر تو ثمرۀ آن. ﴿29﴾و در سایۀ دراز. ﴿30﴾آب ریخته شده. ﴿31﴾و در میوۀ بسیار ﴿32﴾نه پایان رسد و نه از آن منع کرده شود. ﴿33﴾فرش‌هاى برافراشته شده. ﴿34﴾هرآیینه ما آفریدیم حوران را یک نوع آفریدن. ﴿35﴾پس ساختیم ایشان را دوشیزه. ﴿36﴾محبوب شونده نزدیک شوهران [1119]، هم عمر با یکدیگر. ﴿37﴾براى اصحاب یمین. ﴿38﴾جماعتى بسیارند از پیشینیان. ﴿39﴾و جماعتى بسیارند از پسینیان. ﴿40﴾و اهل شقاوت! چه حال دارند اهل شقاوت؟ ﴿41﴾در باد گرم و آب گرم باشند. ﴿42﴾و در سایۀ دود سیاه. ﴿43﴾که نه خنک باشد و نه با عزّت بُوَد. ﴿44﴾هرآیینه ایشان بودند پیش از این به نازپرورده. ﴿45﴾و مداومت می‌کردند بر گناه بزرگ (یعنى شرک). ﴿46﴾و مى‌گفتند: آیا چون بمیریم و خاک شویم و استخوانى چند باشیم، آیا ما برانگیخته شویم؟. ﴿47﴾یا پدران نخستین ما برانگیخته شوند؟. ﴿48﴾بگو: هرآیینه پیشینیان و پسینیان. ﴿49﴾جمع کرده شوند در میعاد روز مقرّر. ﴿50﴾

﴿ثُمَّ إِنَّکُمۡ أَیُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُکَذِّبُونَ ٥١ لَأٓکِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ ٥٢ فَمَالِ‍ُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ ٥٣ فَشَٰرِبُونَ عَلَیۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِیمِ ٥٤ فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِیمِ ٥٥ هَٰذَا نُزُلُهُمۡ یَوۡمَ ٱلدِّینِ ٥٦ نَحۡنُ خَلَقۡنَٰکُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ ٥٧ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تُمۡنُونَ ٥٨ ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٥٩ نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَیۡنَکُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِینَ ٦٠ عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَکُمۡ وَنُنشِئَکُمۡ فِی مَا لَا تَعۡلَمُونَ ٦١ وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَکَّرُونَ ٦٢ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ ٦٣ ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ ٦٤ لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَکَّهُونَ ٦٥ إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ ٦٦ بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٦٧ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِی تَشۡرَبُونَ ٦٨ ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ ٦٩ لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡکُرُونَ ٧٠ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِی تُورُونَ ٧١ ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِ‍ُٔونَ ٧٢ نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡکِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِینَ ٧٣ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٧٤ ۞فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِیمٌ ٧٦ إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ کَرِیمٞ ٧٧ فِی کِتَٰبٖ مَّکۡنُونٖ ٧٨ لَّا یَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ ٧٩ تَنزِیلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٨٠ أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ ٨١ وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَکُمۡ أَنَّکُمۡ تُکَذِّبُونَ ٨٢ فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ ٨٣ وَأَنتُمۡ حِینَئِذٖ تَنظُرُونَ ٨٤ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَیۡهِ مِنکُمۡ وَلَٰکِن لَّا تُبۡصِرُونَ ٨٥ فَلَوۡلَآ إِن کُنتُمۡ غَیۡرَ مَدِینِینَ ٨٦ تَرۡجِعُونَهَآ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ ٨٧ فَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ ٨٨ فَرَوۡحٞ وَرَیۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِیمٖ ٨٩ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩٠ فَسَلَٰمٞ لَّکَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩١ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٱلضَّآلِّینَ ٩٢ فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِیمٖ ٩٣ وَتَصۡلِیَةُ جَحِیمٍ ٩٤ إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡیَقِینِ ٩٥ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٩٦﴾

باز هرآیینه شما اى گمراهانِ دروغ شمارندگان!. ﴿51﴾خواهید خورد از درخت‌هاى زقّوم. ﴿52﴾پس پُر خواهید کرد از آن شکم‌ها را. ﴿53﴾پس خواهید آشامید بر آن طعام از آب گرم. ﴿54﴾پس خواهید آشامید مانند آشامیدن شتران مستسقى. ﴿55﴾این است مهمانى ایشان، روز جزا. ﴿56﴾ما آفریدیم شما را، پس چرا باور نمى‏کنید؟ (یعنى اعاده را) . ﴿57﴾آیا مى‏بینید آنچه می‌ریزید در رحم زنان؟ [1120]. ﴿58﴾آیا شما مى‏آفریند آن را یا ما آفریننده‏ایم؟ [1121]. ﴿59﴾ما معین کرده‏ایم در میان شما مرگ را و نیستیم ما عاجز کرده شده. ﴿60﴾از آنکه عوض شما آریم قوى مانند شما و بیافرینیم شما را در عالمى که نمی‌دانید. ﴿61﴾و هرآیینه دانسته‏اید آفرینش نخستین را، پس چرا نه پند می‌گیرید؟. ﴿62﴾آیا دیدید آنچه می‌کارید؟. ﴿63﴾آیا شما مى‏رویانید آن را یا ما رویاننده‏ایم؟. ﴿64﴾اگر خواهیم بگردانیم آن زراعت را گیاهى در هم شکسته، پس به تعجب مانید، گویید: ﴿65﴾هرآیینه ما غرامت کشندگانیم. ﴿66﴾بلکه محروم ماندگانیم. ﴿67﴾آیا دیدید آن آب را که مى‏آشامید؟. ﴿68﴾آیا شما فروآورده‏اید آن را از ابر یا ما فرود آرندگانیم؟. ﴿69﴾اگر خواهیم شوریگردانیم آن را، پس چرا شکر نمى‏گویید؟. ﴿70﴾آیا دیدید آن آتش را که از میان شاخ درخت بر مى‏آرید؟. ﴿71﴾آیا شما آفریده‏اید درخت آن را یا ما آفریننده‏ایم؟. ﴿72﴾ما ساختیم آن درخت را براى پند و منفعت براى مسافران. ﴿73﴾پس به پاکى یاد کن پروردگار بزرگ خود را. ﴿74﴾پس سوگند می‌خورم به افتادن ستاره‌ها! [1122]. ﴿75﴾و این قسمى است بزرگ، اگر بدانید. ﴿76﴾هرآینه این کتاب، قرآنى است گرامى قدر. ﴿77﴾نوشته شده است در کتاب پوشیده. ﴿78﴾که دست نمی‌رسانند به آن مگر پاک کردگان [1123]. ﴿79﴾فرستاده شده است از پروردگار عالم‌ها. ﴿80﴾آیا به این سخن، شما انکار کننده‏اید. ﴿81﴾و می‌سازید نصیب خود را آنکه شما به دروغ نسبت می‌کنید. ﴿82﴾پس آنگاه که رسد روح شخصى به ناى گلو. ﴿83﴾و شما آنگاه مى‏بینید. ﴿84﴾و ما نزدیکتریم به او به نسبت شما و لیکن نمى‏نگرید. ﴿85﴾پس اگر هستید غیر مقهور حکم الهى. ﴿86﴾چرا باز نگردانید روح را اگر راستگویید؟ [1124]. ﴿87﴾پس امّا اگر باشد مرده از نزدیک کردگانِ بارگاه الهى. ﴿88﴾پس او راست راحت و گل خوشبو و بوستان نعمت. ﴿89﴾و امّا اگر باشد از اهل سعادت. ﴿90﴾پس سلامت است اى مخاطب! خاطر تو را از اهل سعادت. ﴿91﴾و امّا اگر باشد از دروغ شمارندگانِ گمراهان. ﴿92﴾پس او راست مهمانى از آب گرم. ﴿93﴾و او راست در آوردن به دوزخ. ﴿94﴾هرآیینه این خبر درست بى‏شبهه است. ﴿95﴾پس به پاکى یاد کن پروردگار بزرگ خود را. ﴿96﴾

[1116] یعنی همه مسلمان شوند کفر و افترا آنجا نباشد. [1117] یعنی از امم سابقه. [1118] یعنی از امت محمدیه. [1119] یعنی به فنج ودلال. [1120] یعنی منی را. [1121] یعنی تقلب می‌کنیم منی را از حالی به حالی تا آدمی پیدا شود، والله اعلم. [1122] یعنی شهب، والله اعلم.