سورۀ فلق

سورۀ فلق

مکی است؛ ترتیب آن 113؛ شمار آیات آن 5

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ ١﴾.

بگو ای پیامبر! به پروردگار بامدادان پناه می‌جویم، التجا می‌کنم و اعتماد می‌نمایم. به خداوندی که بامداد را از شب شکافت، از میان تاریکی پدید‌آورد و آن را نشانه‌ای بر قدرتش مقرّر داشت.

﴿مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ٢﴾.

از شرّ همه مخلوقات و اذیت تمام آزار رسانان؛ زیرا تنها خداوند عزوجل از آزار‌ها باز‌می‌دارد و از هلاکت نجات می‌بخشد.

﴿وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ٣﴾.

از شرّ شب تاریک و سخت سیاه، و از خطر‌ها، آزار‌ها و بدی‌های آن؛ آنگاه که زمین را با تاریکی خود فرا‌گیرد و جهان را با سیاهی‌اش بپوشاند.

﴿وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّٰثَٰتِ فِی ٱلۡعُقَدِ ٤﴾.

و از شرّ جادوگرانی که در گره‌های جادویی خویش می‌دمند تا امری را مانع گردند یا انجام کاری را باعث شوند. و از شرّ ایجاد تفرقه و ضرر‌هایی که مرتکب می‌شوند.

﴿وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ٥﴾.

و از شرّ کسی که در نعمت‌ها حسد می‌ورزد و زوالش را آرزو می‌برد. آنکه با حسد ورزی به فضل خدا بر بندگانش خشمگین می‌شود، نفسش را سرکش ساخته و به هر چیزی چشم می‌دوزد.

سورة الفلق

سورة الفلق - سورة 113 - تعداد آیات 5

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام الله بخشندة مهربان

1. قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ  (ای پیامبر) بگو: «به پروردگار سپیده دم پناه می‌برم، ﴿1﴾

2. مِن شَرِّ مَا خَلَقَ  از شر تمام آنچه آفریده است، ﴿2﴾

3. وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ  و از شر تاریکی شب، آنگاه که همه جا را فرا گیرد. ﴿3﴾

4. وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ  و از شر (زنان جادوگر) که با افسون در گره‌ها می‌دمند. ﴿4﴾

5. وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ. و از شر حسود آنگاه که حسد ورزد». ﴿5﴾

سورة فلق

سوره فلق

سُورَةُ الفَلَقِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ ١ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ٢ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ٣ وَمِن شَرِّ ٱلنَّفَّٰثَٰتِ فِی ٱلۡعُقَدِ ٤ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ٥ ﴾

به نام الله بخشندۀ مهربان

(ای پیامبر) بگو: «به پروردگار سپیده دم پناه می‌برم، ﴿۱﴾از شر تمام آنچه آفریده است، ﴿۲﴾و از شر تاریکی شب، آنگاه که همه جا را فرا گیرد. ﴿۳﴾و از شر (زنان جادوگر) که با افسون در گره‌ها می‌دمند. ﴿۴﴾و از شر حسود آنگاه که حسد ورزد». ﴿۵﴾.

تفسیر نور: سوره فلق

تفسیر نور:
سوره فلق آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو : پناه می‌برم به خداوندگار سپیده‌دم .‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَعُوذُ » : پناه می‌برم . متوسّل می‌گردم . « الْفَلَقِ » : سپیده دم . صبح . از آنجا که به هنگام دمیدن سپیده صبح ، پرده سیاه شب می‌شکافد ، این واژه به معنی طلوع صبح به کار رفته است . بعضی آن را به معنی خلق ، یعنی همه آفریدگان جهان دانسته‌اند . چرا که با آفرینش هستی پرده عدم شکافته شده است و نور وجود آشکار گردیده است ، و هر روز و هر ساعت هم با آفرینش و پیدایش هر موجودی پرده نیستی شکافته می‌شود و سیمای هستی سر به در می‌آورد .‏

سوره فلق آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏از شر هر آنچه خداوند آفریده است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« شَرِّ » : بلا و بدی . « شَرِّ مَا . . . » : در اضافه ( شَرِّ ) به ( مَا ) این نکته است که پروردگار با این بیان به انسان فهمانده است که هر شرّی از هر مخلوقی صادر و ناشی شود ، منتسب و مرتبط به خود آن مخلوق است . شرّ محض هم وجود ندارد و بلکه شُرور نسبی است . آنچه نسبت به تو شرّ است ، نسبت به آفریده دیگری خیر است . مثلاً اگر گرگی گوسفند تو را بخورد ، این کار نسبت به تو و گوسفند شرّ است و نسبت به گرگ خیر . تفنگ یک حربه دفاعی است‌ ؛ نشانه رفتن آن به سوی دشمن خونخواره خیر ، و به سوی دوست یا آدم بیگناهی شرّ است . و . . . خلاصه خدا هر چیزی را برای کاری و مصلحتی آفریده است و اغلب حکمت و فلسفه آنها از دید ما پنهان است .‏

سوره فلق آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و از شرّ شب بدان گاه که کاملاً فرا می‌رسد ( و جهان را به زیر تاریکی خود می‌گیرد ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« غَاسِقٍ » : شب تاریک ( نگا : روح‌البیان ) . « وَقَبَ » : فرا رسید و فرا پوشید .‏

سوره فلق آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و از شرّ کسانی که در گره‌ها می‌دمند ( و با نیرنگ‌سازی و حقه‌بازیِ خود ، اراده‌ها ، ایمانها ، عقیده‌ها ، محبّتها ، و پیوندها را سست می‌نمایند و فساد و تباهی می‌کنند ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« النَّفَّاثَاتِ » : جمع نَفَّاثَة ، دمندگان . مراد سخن‌چینان فساد پیشه است ( نگا : جزء عمّ طبّاره ، جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) . صیغه مبالغه است و برای مذکّر و مؤنّث به کار می‌رود . دمیدن در گره ، کنایه از افسون و جادو است ( نگا : تفهیم القرآن ) . افسونگران رشته‌ها را گره می‌زدند و همراه با مقداری آب دهان به گره‌ها فوت می‌کردند و بدانها می‌دمیدند ، و سپس گره‌ها را باز می‌کردند ، تا به عامّه مردم نشان دهند که گره پیوند زناشوئی فلان مرد و فلان زن را باز و آنان را از هم جدا ساخته‌اند . نمّامان و سخن‌چینان هم خویشتن را در لباس دلسوزان و دوستداران در پیش اینان و آنان نشان می‌دهند و بدین وسیله پیوندها را سست و گسسته می‌کنند . لذا کار افسونگران و سخن‌چینان به هم شبیه است . « الْعُقَدِ » : جمع عُقْدَة ، گره‌ها . مراد پیوندها و رابطه‌های انسانها است‌ ؛ از قبیل پیوند زناشوئی ، رابطه دوستی ، ارتباط مکتبی .‏

سوره فلق آیه 5
‏متن آیه : ‏
‏ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و از شرّ حسود بدان گاه که حسد می‌ورزد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« حَاسِدٍ » : حسود . بدخواه . کسی که زوال نعمت دیگران را می‌خواهد ( نگا : بقره‌ / 109 ، نساء / 54 ، فتح‌ / 15 ) . یادآوری : در آیه دوم این سوره ، خداوند به طور عام دستور می‌فرماید که انسان از شرّ و بلا و اذیّت و آزار همه آفریده‌های شَرور ، خویشتن را در پناه خدا دارد ، سپس در آیات سوم و چهارم و پنجم به طور خاصّ اشاره به سه منبع عمده شرّها می‌فرماید که عبارتند از : شب تاریک ، و سخن‌چینانِ توطئه‌گر ، و حسودان بدخواه .‏