ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
مکی است؛ ترتیب آن 95؛ شمار آیات آن 8
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
﴿وَٱلتِّینِ وَٱلزَّیۡتُونِ ١﴾.
به انجیر و زیتون سوگند یاد میکنیم، از آنرو که در این دو میوه منافعی وجود دارد و در سرزمین مبارک فلسطین که پیامبران در آن مبعوث شدهاند رشد و نمو میکنند.
﴿وَطُورِ سِینِینَ ٢﴾.
به طور سینا سوگند یاد مینمایم، به کوهی که خداوند عزوجل با موسی علیه السلام بر رویش سخن گفت و آن مکان را با کلامش مشرّف ساخت؛ چنانکه در قداست و نفاست امتیاز پیدا نموده.
﴿وَهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ ٱلۡأَمِینِ ٣﴾.
سوگند به مکّه که جای نزول وحی، مهد رسالت و سرزمین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است. آنجا که مولد، مبعث و قبلۀ آنحضرت است. آری! عیسی علیه السلام در سرزمین انجیر و زیتون زندگی داشته، موسی علیه السلام در طور سینا حیاتش را سپری کرده و محمّد صلی الله علیه و آله و سلم در مکّه مکرّمه تولّد یافته است.
﴿لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِیٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِیمٖ ٤﴾.
به راستی ما انسان را به نیکوترین چهره، زیباترین شکل و بهترین سیما آفریدیم؛ چنانکه اعضای متناسب، آفرینش درست و قامت برابر برایش عطا شده است.
﴿ثُمَّ رَدَدۡنَٰهُ أَسۡفَلَ سَٰفِلِینَ ٥﴾.
بعد از آن او را با کفر ورزیدن به جایی خوارتر از حیوانات و گمراهتر از چارپایان رساندیم و آتش دوزخ را مأوایش قرار دادیم؛ از آنرو که به خداوند یگانۀ قهّار شریک میآورد.
﴿إِلَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ أَجۡرٌ غَیۡرُ مَمۡنُونٖ ٦﴾.
امّا کسانی که ایمان آوردند و اعمال نیکو انجام دهند پاداش بزرگ و نعمتهای جاودانیی در جوار پروردگار مهربان برایشان مهیاست؛ همراه با پاداشی که قطع نمیشود و خیری که فنا نمیگردد.
﴿فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعۡدُ بِٱلدِّینِ ٧﴾.
ای انسان! چه چیزی تو را باعث شده که به زندهشدن بعد از مرگ و حساب اعمال تکذیب مینمایی؛ بعد از آنکه دلایل واضحی از کتاب و سنّت بر این دلالت مینماید و خداوند عزوجل بر جمعآوردن مردم برای ثواب و عقاب تواناست؟
﴿أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَحۡکَمِ ٱلۡحَٰکِمِینَ ٨﴾.
آیا الله عزوجل خداوندی نیست که روز قیامت را مقرّر داشته تا در اموری که مقدّر کرده، تصرّف و تدبیر نموده، امر و نهی فرموده، حکم کرده و خبر داده به عادلانهترین طریق حکم نماید؟
بِّسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
﴿وَٱلتِّینِ وَٱلزَّیۡتُونِ ١ وَطُورِ سِینِینَ ٢ وَهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ ٱلۡأَمِینِ ٣ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِیٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِیمٖ ٤ ثُمَّ رَدَدۡنَٰهُ أَسۡفَلَ سَٰفِلِینَ ٥ إِلَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ أَجۡرٌ غَیۡرُ مَمۡنُونٖ ٦ فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعۡدُ بِٱلدِّینِ ٧ أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَحۡکَمِ ٱلۡحَٰکِمِینَ ٨﴾
به نام الله بخشندۀ مهربان
سوگند به انجیر و زیتون. ﴿۱﴾و سوگند به طور سینا. ﴿۲﴾و سوگند به این شهر امن (= مکه). ﴿۳﴾یقیناً ما انسان را در بهترین صورت (و هیئت) آفریدیم. ﴿۴﴾سپس او را به پایینتر مرحله بر گرداندیم. ﴿۵﴾مگر کسانیکه ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پس برای آنها پاداشی قطع نشدنی است. ﴿۶﴾پس (ای انسان) چه چیز بعد (از این همه دلایل روشن) تو را به تکذیب (روز) جزا وا میدارد؟! ﴿۷﴾آیا الله بهترین داوران (و حاکم مطلق) نیست؟! ﴿۸﴾.
بسم الله الرحمن الرحیم
﴿ وَٱلتِّینِ وَٱلزَّیۡتُونِ ١ وَطُورِ سِینِینَ ٢ وَهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ ٱلۡأَمِینِ ٣ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِیٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِیمٖ ٤ ثُمَّ رَدَدۡنَٰهُ أَسۡفَلَ سَٰفِلِینَ ٥ إِلَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ أَجۡرٌ غَیۡرُ مَمۡنُونٖ ٦ فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعۡدُ بِٱلدِّینِ ٧ أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَحۡکَمِ ٱلۡحَٰکِمِینَ ٨﴾
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
قسم به انجیر و زیتون!. ﴿1﴾و قسم به طور سینا!. ﴿2﴾و قسم به این شهر با امن! (یعنى مکه). ﴿3﴾هرآیینه آفریدیم آدمى را در نیکوترین صورتى. ﴿4﴾پس گردانیدیم آن را فروتر از همۀ فروماندگان [1272]. ﴿5﴾مگر آنانکه ایمان آوردند و کارهاى شایسته کردند، پس ایشان راست اجر غیر نهایت. ﴿6﴾پس اى آدمى! چه چیز حمل میکند تو را بعدِ این همه پند بر دروغ شمردن در باب جزای اعمال؟ [1273]. ﴿7﴾آیا نیست خدا حکم کنندهترین حاکمان؟. ﴿8﴾
تفسیر نور:
سوره تین آیه 1
متن آیه :
وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ
ترجمه :
سوگند به انجیر و زیتون !
توضیحات :
«
التِّینِ » : انجیر . اشاره به دوران آدم است که او و همسرش در بهشت برگ
درختان و چهبسا انجیر را جامه و پوشش خود کردند ( نگا : اعراف / 22 ) .
کوه « طور تینا » که در دمشق قرار دارد و بر آن درختان انجیر میروید . در
میان عربها مرسوم است که نام میوهای را بر سرزمین آن اطلاق کنند ( نگا :
جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) . « الزَّیْتُونِ » : زیتون . اشاره به دوران نوح
است که آدم دوم لقب گرفته است . گویا در آخرین مراحل طوفان ، نوح کبوتری
را رها کرد تا درباره پیدا شدن خشکی از زیر آب جستجو کند . کبوتر با شاخه
زیتونی بازگشت و نوح فهمید که طوفان پایان گرفته است . شاخه زیتون هم اینک
رمز صلح و امنیّت است . کوه « طور زیتا » که در بیتالمقدّس است . ( نگا :
جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) .
سوره تین آیه 2
متن آیه :
وَطُورِ سِینِینَ
ترجمه :
و سوگند به طور سینین !
توضیحات :
«
طُورِ سِینِینَ » : اسم کوهی است که در صحرای سیناء قرار دارد و موسی ( ع
) در بالای آن به مناجات با خدا میپرداخت . در کنار این کوه نور شریعت
موسوی تابیدن گرفت ( نگا : مریم / 52 ) .
سوره تین آیه 3
متن آیه :
وَهَذَا الْبَلَدِ الْأَمِینِ
ترجمه :
و سوگند به این شهر امین ( مکّه ) !
توضیحات :
«
الْبَلَدِ الأمِینِ » : شهر امین . مراد مکّه است که چه رسد به انسانها ،
حیوانات و درختان و گیاهان و پرندگان آن در امن و امانند . نه جانداری در
آنجا کشته میشود و نه گیاهی کنده میگردد ، مگر انواعی از نباتات که مردم
بدانها نیازمندند ( نگا : جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) . « الأمِینِ » :
سرزمین دارای امن و امان ( نگا : بقره / 126 ، آلعمران / 97 ، قصص / 57
) . اشاره به دوران خاتمالانبیاء ، محمّد مصطفی ( ص ) است .
سوره تین آیه 4
متن آیه :
لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ
ترجمه :
ما انسان را ( از نظر جسم و روح ) در بهترین شکل و زیباترین سیما آفریدهایم .
توضیحات :
«
لَقَدْ خَلَقْنَا . . . » : جواب قسمهای چهارگانه است . « أَحْسَنِ » :
زیباترین . بهترین . « تَقْوِیمٍ » : هیئت . سیما . در اصل تقویم ، در
آوردن چیزی به صورت مناسب و نظام معتدل و کیفیّت شایسته است ( نگا : نمونه )
ولی در بسیاری از موارد مراد از مصدر ، اثر آن است ( نگا : جزء عمّ شیخ
محمّد عبده ) . لذا در اینجا مراد ساختار انسان با دو بعد جسمانی و روحانی
است ، که « عالَم صغیر » و « موجود ناشناخته » نام گرفته است ، و خداوند
او را بزرگوار فرموده است ( نگا : اسراء / 70 ) و آفریدگار جهان در برابر
اتمام خلقت انسان ، خویشتن را ستوده است ( نگا : مؤمنون / 14 ) .
سوره تین آیه 5
متن آیه :
ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِینَ
ترجمه :
سپس ما او را به میان پستترینِ پستان برمیگردانیم ( و از زمره بدترینِ مردمان میگردانیم ) .
توضیحات :
«
رَدَدْنَاهُ » : او را برمیگردانیم . او را قرار میدهیم . واژه ( رَدّ )
را به معنی اصلی برگرداندن ، و معنی ضمنی جعل ، یعنی قرار دادن و ساختن
دانستهاند ( نگا : روحالمعانی ، المیزان ) . « أَسْفَلَ » : پائینترین .
مفعولٌبه یا منصوب به نزع خافض است . « سَافِلِینَ » : پائینتران .
پستان . جمع مذکّر سالم است و مراد انسانهائی است که امتیاز انسانیّت خود
را نادیده میگیرند ، و به جای پیمودن قوس صعودی ایمان و دینداری ، قوس
نزولی کفر و بیدینی را طی میکنند ، و از درجه والای اعلی علّیّین به
ژرفای گودالّ اسفل سافلین فرو میافتند . « رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ
سَافِلِینَ » : این بند ، بدین واقعیّت اشاره دارد که : کسانی که راه کفر و
شرک و ستمگری و زورگوئی و سایر مفاسد را در پیش میگیرند ، از مقام
انسانیّت سقوط میکنند و در نظر خدا از پستان پست بشمار میآیند ، و در
دنیا از زمره ناپاکان ، و در آخرت از جمله دوزخیانند ( نگا : نساء / 145 ،
صافّات / 98 ، فصّلت / 29 ، بیّنه / 6 ) .
سوره تین آیه 6
متن آیه :
إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَیْرُ مَمْنُونٍ
ترجمه :
مگر کسانی که ایمان بیاورند و کارهای شایسته بکنند که آنان پاداش قطع ناشدنی و بیمنّت دارند .
توضیحات :
« غَیْرُ مَمْنُونٍ » : ناگسیختنی . قطع ناشدنی . بیمنّت ( نگا : فصّلت / 8 ، قلم / 3 ، انشقاق / 25 ) .
سوره تین آیه 7
متن آیه :
فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعْدُ بِالدِّینِ
ترجمه :
پس
( ای انسان ناسپاس ! به دنبال مشاهده این همه دلائل و نشانههای معاد )
دیگر چه چیز تو را بر آن میدارد که روز سزا ( و جزای قیامت ) را دروغ
پنداری ( و در دادگاه الهی خویشتن را محکوم به سقوط از درجه انسانیّت سازی
؟ ) .
توضیحات :
« بَعْدُ » : پس از مشاهده قدرت
خدا در پیکره عالَم صغیر و در گستره عالَم کبیر . آن که انسان و جهان را از
نیستی به هستی درآورده است ، دوباره پس از پایان جهان و مردن مردمان ،
دنیا را پدیدار و انسانها را از خواب مرگ بیدار میسازد ، و طرحی نو
درمیاندازد . « الدِّینِ » : سزا و جزا . دین و آئین . « فَمَا
یُکَذِّبُکَ . . . » : پس دیگر چه چیز تو را به تکذیب شریعت و آئین
وامیدارد ؟
سوره تین آیه 8
متن آیه :
أَلَیْسَ اللَّهُ بِأَحْکَمِ الْحَاکِمِینَ
ترجمه :
مگر خداوند فرمانرواترین فرمانروایان ( و داورترین داوران ) نمیباشد ؟
توضیحات :
«
أَحْکَمِ الْحَاکِمِینَ » : فرمانرواترین فرمانروایان . داورترین داوران (
نگا : هود / 45 ) . اگر در آیه هفتم ، دین به معنی شریعت و آئین باشد ،
معنی این آیه چنین است : آیا خداوند احکام و فرمانهایش از همه حکیمانهتر و
متقنتر نیست ؟ ( نگا : نمونه ) .