تفسیر نور: سوره ملک

تفسیر نور:
سوره ملک آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بزرگوار و دارای برکات بسیار ، آن کسی که فرمانروائی ( جهان هستی ) از آن او است و او بر هر چیزی کاملاً قادر و توانا است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« تَبَارَکَ » : والا مقام است . خجسته است . دارای برکات بسیار است ( نگا : اعراف‌ / 54 ، مؤمنون‌ / 14 ، فرقان‌ / 1 و 10 و 61 ) . « الْمُلْکُ » : حکومت . فرماندهی .‏

سوره ملک آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏همان کسی که مرگ و زندگی را پدید آورده است تا شما را بیازماید کدامتان کارتان بهتر و نیکوتر خواهد بود . او چیره و توانا ، و آمرزگار و بخشاینده است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیَاةَ » : مرگ و زندگی را مقدّر کرده و پدید آورده است . « لِیبْلُوَکُمْ » : ( نگا : مائده‌ / 48 ، انعام‌ / 165 ، هود / 7 ) .‏

سوره ملک آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقاً مَّا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِن تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِن فُطُورٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آن که هفت آسمان را بالای یکدیگر و همآهنگ آفریده است . اصلاً در آفرینش و آفریده‌های خداوند مهربان خلل و تضادّ و عدم تناسبی نمی‌بینی ( و بلکه هستی با تمام عظمتی که دارد ، از انسجام و استحکام شگفت برخوردار است ، و نظم و نظام عجیب و قوانین و روابط دقیق بر ذرّه ذرّه کائنات حکمفرما است ) . پس دیگر باره بنگر ( و با دقّت جهان را وارسی کن ) آیا هیچ گونه خلل و رخنه‌ای می‌بینی‌ ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« سَبْعَ سَمَاوَاتٍ » : ( نگا : بقره‌ / 29 ، اسراء / 44 ، مؤمنون‌ / 86 ) . « طِبَاقاً » : جمع طَبَق ، یا طَبَقَه ، یکی فوق دیگری . یکی برتر از دیگری . . یا این که همچون مُطابقه ، مصدر باب مفاعله است و به معنی موافق و مرتبط و همآهنگ و هم‌آوا با یکدیگر است . « تَفَاوُتٍ » : عیب و نقص . خلل و رخنه . ناسازگاری و ناخوانی . نظم و نظام شگفت‌انگیز بر الکترون ، پروتون ، اتم ، زمین ، منظومه شمسی ، منظومه‌های دیگر ، کهکشان راه شیری ، کهکشانهای دیگر ، و . . . حاکم است ، و همه جا قانون است و حساب ، و همه جا نظم است و برنامه . . . هرچه ای انسان در جهان آفرینش دقّت کنی کمترین خلل و ناموزونی در آن نمی‌بینی . « فُطُورٍ » : جمع فَطْر ، درز و شکاف . مراد خلل و رخنه است .‏

سوره ملک آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خَاسِأً وَهُوَ حَسِیرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏باز هم ( دیده خود را بگشای و به عالم هستی بنگر و ) بارها و بارها بنگر و ورانداز کن . دیده سرانجام فروهشته و حیران ، و درمانده و ناتوان ، به سویت باز می‌گردد .‏

‏توضیحات : ‏
‏« کَرَّتَیْنِ » : دو بار . در اینجا تثنیه برای کثرت است . یعنی بارها و بارها . « یَنقَلِبْ » : باز می‌گردد . بر می‌گردد . « خَاسِئاً » : فروهشته . حیران . « حَسِیرٌ » : خسته و درمانده . از کار افتاده . مراد این است که انسان هر اندازه بنگرد ، خلل و رخنه‌ای پیدا نمی‌کند ، و هر بار که به تحقیق بپردازد و بر معلومات خود بیفزاید ، دچار سرگشتگی و حیرت بیشتر می‌گردد .‏

سوره ملک آیه 5
‏متن آیه : ‏
‏ وَلَقَدْ زَیَّنَّا السَّمَاء الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُوماً لِّلشَّیَاطِینِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِیرِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏ما آسمان نزدیک ( به شما ) را با چراغهائی ( به نام ستارگان ) آراسته‌ایم ، و آنها را وسیله راندن اهریمنان ساخته‌ایم ، و برای ایشان عذاب آتش سوزانی را آماده کرده‌ایم .‏

‏توضیحات : ‏
‏« السَّمَآءَ الدُّنْیَا » : آسمان نزدیک . آسمان فُرودین ( نگا : صافّات‌ / 6 ) . « زَیَّنَّا السَّمَآءَ الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ » : ( نگا : فصّلت‌ / 12 ) . « رُجُوماً » : جمع رَجْم ، مصدر است و به معنی اسم مفعول ، یعنی چیزی که همچون سنگ انداخته می‌شود . اشاره به شهابها است که باقیمانده ستارگانی است که طیّ حوادثی متلاشی شده‌اند و از یک سوی آسمان به سوی دیگر پرتاب می‌شوند ( نگا : حجر / 16 و 18 ، صافّات‌ / 6 - 10 ) .‏

سوره ملک آیه 6
‏متن آیه : ‏
‏ وَلِلَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏کسانی که به پروردگار خود ایمان نداشته باشند ، عذاب دوزخ دارند ، و چه بد جایگاهی است !‏

‏توضیحات : ‏
‏« بِئْسَ الْمَصِیرُ » : ( نگا : بقره‌ / 126 ، آل‌عمران‌ / 162 ) .‏

سوره ملک آیه 7
‏متن آیه : ‏
‏ إِذَا أُلْقُوا فِیهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِیقاً وَهِیَ تَفُورُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هر زمان که به دوزخ انداخته شوند ، تنوره می‌زند و غُرّشی از آن می‌شنوند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« شَهِیقاً » : صدای وحشتناک . فریاد هراس انگیز . غُرِّش . « تَفُورُ » : تنوره می‌زند . فوران می‌کند . به غلیان در می‌آید .‏

سوره ملک آیه 8
‏متن آیه : ‏
‏ تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏دوزخ از شدّت خشم ( بر ایشان ) ، نزدیک است بترکد و پاره‌پاره شود . هر زمان که گروهی بدان انداخته می‌شوند ، دوزخبانان از آنان می‌پرسند : آیا پیغمبر بیم دهنده‌ای به میان شما نیامده است ( تا شما را از چنین روزی و وضعی بترساند ؟ ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« تَکَادُ تَمَیَّزُ » : نزدیک است از هم شکافته و پاره‌پاره شود . کمی‌مانده است که بترکد . « مِنَ الْغَیْظِ » : بر اثر خشم . « خَزَنَتُهَا » : نگهبانان دوزخ ( نگا : تحریم‌ / 6 ) .‏

سوره ملک آیه 9
‏متن آیه : ‏
‏ قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءنَا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِن شَیْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِی ضَلَالٍ کَبِیرٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏می‌گویند : آری ! پیغمبران بیم دهنده‌ای به میان ما آمدند و ما دروغگویشان نامیدیم و گفتیم : خداوند به هیچ وجه چیزی را ( به نام وحی ، برای کسی ) نفرستاده است ، و شما دچار گمراهی بزرگی هستید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ضَلالٍ کَبِیرٍ » : گمراهی عظیم . سرگشتگی فراوان .‏

سوره ملک آیه 10
‏متن آیه : ‏
‏ وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و می‌گویند : اگر ما گوش شنوا می‌داشتیم ، و یا عقل خود را به کار می‌گرفتیم ، هرگز از زمره دوزخیان نمی‌گشتیم .‏

‏توضیحات : ‏
‏« نَسْمَعُ » : مراد از شنیدن ، شنیدن آگاهانه است ( نگا : / 37 ) .‏

سوره ملک آیه 11
‏متن آیه : ‏
‏ فَاعْتَرَفُوا بِذَنبِهِمْ فَسُحْقاً لِّأَصْحَابِ السَّعِیرِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏اینجا است که به گناه خود اعتراف می‌کنند . پس دوری ( از رحمت خدا ) بهره دوزخیان باد !‏

‏توضیحات : ‏
‏« سُحْقاً » : دور شدن از رحمت خدا . مفعول مطلق فعل محذوفی است ، و تقدیر چنین است : سَحَقَهُمُ اللهُ سُحْقاً .‏

سوره ملک آیه 12
‏متن آیه : ‏
‏ إِنَّ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُم بِالْغَیْبِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ کَبِیرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏کسانی که در نهان ، از پروردگار خود می‌ترسند ، آمرزش و پاداش بزرگ و فراوانی دارند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« بِالْغَیْبِ » : در نهان . دور از چشم مردمان . بدون این که خدا را ببینند .‏

سوره ملک آیه 13
‏متن آیه : ‏
‏ وَأَسِرُّوا قَوْلَکُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏چه سخنان خود را آهسته گوئید و زمزمه کنید ، وچه بلند گوئید و آشکار سازید ، ( برای خدا یکسان و عیان است ) . چرا که او کاملاً آگاه از اسرار و خفایای سینه‌ها است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَسِرُّوا » : لفظاً امر است و در معنی خبر .‏

سوره ملک آیه 14
‏متن آیه : ‏
‏ أَلَا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏مگر کسی که ( مردمان را ) می‌آفریند ( حال و وضع ایشان را ) نمی‌داند ، و حال این که او دقیق و باریک بین بس آگاهی است‌ ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَلا یَعْلَمُ ؟ » : مگر نمی‌داند ؟ استفهام انکاری است .‏

سوره ملک آیه 15
‏متن آیه : ‏
‏ هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِن رِّزْقِهِ وَإِلَیْهِ النُّشُورُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏او کسی است که زمین را رام شما گردانیده است . در اطراف و جوانب آن راه بروید ، و از روزی خدا بخورید . زنده شدن دوباره در دست او است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ذَلُولاً » : رام . مسخّر ( نگا : بقره‌ / 71 ) . « مَنَاکِب‌ » . جمع مَنْکِب ، دوش . مراد جوانب و اطراف زمین است . « النُّشُورُ » : زنده شدن مردگان . رستاخیز مردگان . « إلَیْهِ » : حرف إلی به معنی ( لَ ) است ، مانند : أَلأمْرُ إِلَیْکَ ( نگا : مغنی لبیب ) . برخی ( نُشور ) را به معنی ( بازگشت ) دانسته‌اند ( نگا : نمونه ، روح‌البیان ، روح‌المعانی ) .‏

سوره ملک آیه 16
‏متن آیه : ‏
‏ أَأَمِنتُم مَّن فِی السَّمَاء أَن یَخْسِفَ بِکُمُ الأَرْضَ فَإِذَا هِیَ تَمُورُ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آیا از کسی که در آسمان است ، خود را در امان می‌دانید که دستور بدهد زمین بشکافد و شما را فرو ببرد ، و آن گاه بلرزد و بجنبد و حرکت بکند ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« مَن فِی السَّمَآءِ » : کسی که در آسمان است . مراد خدا است . بودن او در آسمان ، اشاره به زبردستی و بالادستی خدا و سلطه کامل و فراگیر او است . منظور محدود ساختن پروردگار به جا و مکان نیست . « یَخْسِفَ بِکُمْ » : شما را به زمین فرو ببرد ( نگا : قصص‌ / 81 ، عنکبوت‌ / 40 ، سبأ / 9 ، نحل‌ / 45 ) . « تَمُورُ » : حرکت می‌کند ، به جنبش و لرزش می‌افتد ( نگا : طور / 9 ) .‏

سوره ملک آیه 17
‏متن آیه : ‏
‏ أَمْ أَمِنتُم مَّن فِی السَّمَاء أَن یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِباً فَسَتَعْلَمُونَ کَیْفَ نَذِیرِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏یا این که از کسی که در آسمان است خود را در امان می‌دانید که طوفان شن بر شما گمارد ( و شما را در زیر ریگهای روان دفن نماید ؟ ) . آن گاه خواهید دانست که تهدید من چگونه است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« حَاصِباً » : تند بادی که توده‌های شن و سنگریزه را با خود حرکت می‌دهد و از جائی به جائی می‌برد ( نگا : اسراء / 68 ، عنکبوت‌ / 40 ) . « نَذِیرِ » : بیم دادن من . تهدید من . واژه نذیر در اینجا به معنی تحذیراست .‏

سوره ملک آیه 18
‏متن آیه : ‏
‏ وَلَقَدْ کَذَّبَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ فَکَیْفَ کَانَ نَکِیرِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏کسانی که پیش از اینان بوده‌اند ( آیات و پیغمبران مرا ) تکذیب کرده‌اند ، ببین که خشم و کینه من بر سر ایشان چه آورده است و چه کرده است‌ ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« نَکیرِ » : بد آمدن من از ایشان . خشم و کینه‌ام . واژه ( نکیر ) به معنی ( انکار ) است .‏

سوره ملک آیه 19
‏متن آیه : ‏
‏ أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِکُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آیا پرندگانی را نگاه نکرده‌اند که بالای سر آنان ( در پروازند و ) گاهی بالهای خود را گسترده و گاهی جمع می‌کنند ؟ ! جز خداوند مهربان کسی آنها را ( بر فراز آسمان ) نگاه نمی‌دارد ، چرا که او هر چیزی را می‌بیند ( و می‌داند هر آفریده‌ای برای ادامه زندگی خود نیازمند چیست ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« صَآفَّاتٍ » : گسترده بالان ( نگا : نور / 41 ) . « یَقْبِضْنَ » : بالها را فراهم می‌آورند . بالها را باز و بسته می‌کنند . « مَا یُمْسِکُهُنَّ » : ( نگا : نحل‌ / 79 ) .‏

سوره ملک آیه 20
‏متن آیه : ‏
‏ أَمَّنْ هَذَا الَّذِی هُوَ جُندٌ لَّکُمْ یَنصُرُکُم مِّن دُونِ الرَّحْمَنِ إِنِ الْکَافِرُونَ إِلَّا فِی غُرُورٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آخر کدام اشخاص و افرادند که لشکر شمایند و جدای از خداوند مهربان به شما کمک می‌کنند و از شما مواظبت می‌نمایند ؟ ! کافران گرفتار غرورند و بس .‏

‏توضیحات : ‏
‏« جُندٌ » : لشکر . سپاه . اسم جمع است و در معنی جمع می‌باشد . ذکر اسم اشاره و موصول و فعل آیه به شکل مفرد ، با توجّه به لفظ جند است . « مِن دُونِ الرَّحْمنِ » : سوای خداوند مهربان . در برابر خداوند مهربان . با توجّه به معنی اخیر ، مفهوم آیه چنین است : آخر چه کسانی هستند آنان که لشکر شمایند و در برابر خداوند مهربان از شما دفاع و به شما کمک می‌نمایند ؟ « إِنْ » : حرف نافیه است . « غُرُورٍ » : گول خوردن . فریب .‏

سوره ملک آیه 21
‏متن آیه : ‏
‏ أَمَّنْ هَذَا الَّذِی یَرْزُقُکُمْ إِنْ أَمْسَکَ رِزْقَهُ بَل لَّجُّوا فِی عُتُوٍّ وَنُفُورٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏یا این که چه کسانیند که اگر خداوند روزی خود را باز دارد بتوانند به شما روزی برسانند ؟ ! اصلاً کافران در سرکشی و گریز پافشاری می‌کنند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« عُتُوّ » : سرکشی ، طغیان . تکبّر . « نُفُورٍ » : گریز ، فرار از حق و حقیقت .‏

سوره ملک آیه 22
‏متن آیه : ‏
‏ أَفَمَن یَمْشِی مُکِبّاً عَلَى وَجْهِهِ أَهْدَى أَمَّن یَمْشِی سَوِیّاً عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آیا آن کسی که نگونسار و بر رخساره راه می‌رود راهیاب‌تر است ، یا کسی که بر پا ایستاده و درست در راه راست گام بر می‌دارد ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« مُکِبّاً » : نگونسار ، بر رو افتاده . « سَوِیّاً » : راست قامت ، راست و درست .‏

سوره ملک آیه 23
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ هُوَ الَّذِی أَنشَأَکُمْ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِیلاً مَّا تَشْکُرُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خدا کسی است که شما را ( از عدم ) آفریده است ، و برای شما گوش و چشم و دل درست کرده است ( که وسیله کار و سعادت شما هستند . امّا شما این نعمتها را ) کمتر سپاسگزاری می‌کنید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« قَلِیلاً مَّا تَشْکُرُونَ » : ( نگا : اعراف‌ / 10 ، مؤمنون‌ / 78 ، سجده‌ / 9 ) .‏

سوره ملک آیه 24
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ هُوَ الَّذِی ذَرَأَکُمْ فِی الْأَرْضِ وَإِلَیْهِ تُحْشَرُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو : او کسی است که شما را در زمین تولید و تکثیر کرده و پخش و پراکنده نموده است ، و در پیش او گرد آورده می‌شوید .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ذَرَأَکُمْ » : شما را پدیدار کرده است . مراد زاد و ولد دادن و افزایش بخشیدن و در زمین پراکندن است ( نگا : اعراف‌ / 179 ) .‏

سوره ملک آیه 25
‏متن آیه : ‏
‏ وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏می‌گویند : اگر راست می‌گوئید ، این وعدّه‌ای که می‌دهید ، کی خواهد بود ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« الْوَعْدُ » : مراد فرا رسیدن عذاب استیصال دنیوی ، و یا فرا رسیدن رستاخیز و عذاب شدید اخروی است .‏

سوره ملک آیه 26
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُّبِینٌ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو : اطّلاع و آگاهی ( از فرا رسیدن مجازات دنیوی و یا وقوع قیامت ) متعلّق به خدا است و بس . من فقط و فقط بیم دهنده آشکاری هستم .‏

‏توضیحات : ‏
‏« نَذِیرٌ مُّبِینٌ » : بیم دهنده‌ای که آشکارا بیم می‌دهد و به صراحت از عذاب خدا سخن می‌گوید .‏

سوره ملک آیه 27
‏متن آیه : ‏
‏ فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِیئَتْ وُجُوهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَقِیلَ هَذَا الَّذِی کُنتُم بِهِ تَدَّعُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏هنگامی که این وعده الهی را از نزدیک مشاهده کردند ، چهره‌های کافران درهم و زشت می‌گردد ، و بدیشان گفته می‌شود : این همان چیزی است که خود می‌خواستید ( و در فرا رسیدن و دیدن آن شتاب می‌ورزیدید ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« زُلْفَةً » : نزدیک . قریب . مصدر است و مراد اسم فاعل . « سِیئَتْ » : ( نگا : هود / 77 ، عنکبوت‌ / 23 ) . « تَدَّعُونَ » : با زور و از روی استهزاء درخواست وقوع فوری آن را داشتید ( نگا : ص‌ / 16 ، شوری‌ / 18 ) .‏

سوره ملک آیه 28
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَهْلَکَنِیَ اللَّهُ وَمَن مَّعِیَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَن یُجِیرُ الْکَافِرِینَ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو به من خبردهید اگر خداوند مرا و تمام کسانی را که با من هستند ( و ایمان آورده‌اند ) هلاک سازد ، و یا به ما رحم نماید ( و ما را فعلاً نکشد ، به هر حال ما چه حال بمیریم و چه در آینده ، اهل نجات هستیم ) . امّا چه کسی کافران را از عذاب دردناک ( دوزخ می‌رهاند و ) در پناه خود می‌دارد ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَرَأَیْتُمْ » : ( نگا : انعام‌ / 46 ، یونس‌ / 50 و 59 ، هود / 28 ) . « إِنْ أَهْلَکَنِی‌ » : جواب ( إنْ ) جمله « فَمَن یَأْتِیکُم بِمَآءٍ مَّعِینٍ » است . « یُجِیرُ » : پناه می‌دهد .‏

سوره ملک آیه 29
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَیْهِ تَوَکَّلْنَا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو : خدا مهربان است و بدو ایمان آورده‌ایم و بدو پشت بسته‌ایم ، لذا خواهید دانست که چه کسی ( از ما و شما ) در گمراهی و سرگشتگی آشکاری است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« ءَامَنَّا بِهِ وَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْنَا » : این بخش اشاره ضمنی دارد به این که : ما به خدا ایمان آورده‌ایم ، ولی شما بدو ایمان نیاورده‌اید ، و ما بدو پشت بسته‌ایم ، امّا شما به بتها و چیزهای دیگری پشت بسته‌اید و دلخوش هستید .‏

سوره ملک آیه 30
‏متن آیه : ‏
‏ قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُکُمْ غَوْراً فَمَن یَأْتِیکُم بِمَاء مَّعِینٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بگو : مرا خبر دهید ، اگر آبهای ( مورد استفاده ) شما به زمین فرو رود ، چه کسی می‌تواند آب روان در دسترس شما مردمان قرار دهد ؟ !‏

‏توضیحات : ‏
‏« غَوْراً » : فرو رفتن در زمین . مصدر است و مراد اسم فاعل ، یعنی غائر است و به معنی فرو رونده است ( نگا : کهف‌ / 41 ) . « مَعِینٍ » : جاری ، روان ( نگا : مؤمنون‌ / 50 ، صافّات‌ / 45 ، واقعه‌ / 18 ) .‏