سوره نجم

سُورَةُ النَّجۡمِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ ١ مَا ضَلَّ صَاحِبُکُمۡ وَمَا غَوَىٰ ٢ وَمَا یَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ ٣ إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡیٞ یُوحَىٰ ٤ عَلَّمَهُۥ شَدِیدُ ٱلۡقُوَىٰ ٥ ذُو مِرَّةٖ فَٱسۡتَوَىٰ ٦ وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ ٧ ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ ٨ فَکَانَ قَابَ قَوۡسَیۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ ٩ فَأَوۡحَىٰٓ إِلَىٰ عَبۡدِهِۦ مَآ أَوۡحَىٰ ١٠ مَا کَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ ١١ أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا یَرَىٰ ١٢ وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ ١٣ عِندَ سِدۡرَةِ ٱلۡمُنتَهَىٰ ١٤ عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ ١٥ إِذۡ یَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا یَغۡشَىٰ ١٦ مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ ١٧ لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَایَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡکُبۡرَىٰٓ ١٨ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ ١٩ وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ ٢٠ أَلَکُمُ ٱلذَّکَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ ٢١ تِلۡکَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِیزَىٰٓ ٢٢ إِنۡ هِیَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّیۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُکُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن یَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ ٢٣ أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ ٢٤ فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ ٢٥ ۞وَکَم مِّن مَّلَکٖ فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِی شَفَٰعَتُهُمۡ شَیۡ‍ًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن یَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن یَشَآءُ وَیَرۡضَىٰٓ ٢٦

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

قسم به ستاره چون فروافتد!. ﴿1﴾گمراه نشد این یار شما [1100]و غلط نکرد راه را. ﴿2﴾و سخن نمی‌گوید از خواهش نفس. ﴿3﴾نیست قرآن مگر وحى که به سوى او فرستاده می‌شود. ﴿4﴾آموخته است او را فرشته بسیار با قوّت. ﴿5﴾صاحب حسن. پس راست اِستاد آن فرشته. ﴿6﴾و او به کنارۀ بلند آسمان بود. ﴿7﴾باز نزدیک شد و فرود آمد. ﴿8﴾پس رسید به مسافت دو کمان یا نزدیک‏تر از آن. ﴿9﴾پس پیغام رسانید به سوى بندۀ خدا آنچه رسانید. ﴿10﴾دروغ داخل نکرد دل پیغامبر در آنچه معاینه کرد. ﴿11﴾آیا شما گفتگو می‌کنید با پیغامبر در آنچه مى‏بیند. ﴿12﴾و هرآیینه دیده بود [این فرشته را] یکبار دیگر ﴿13﴾نزدیک سدرۀ المنتهى. ﴿14﴾نزدیک آن سدره است بهشت آرامگاه. ﴿15﴾[فرشته را دید] وقتى که مى‏پوشید سدره را آنچه مى‏پوشیده [1101]. ﴿16﴾کجروى نکرد چشم پیغامبر و از مقصد تجاوز ننمود. ﴿17﴾هرآیینه معاینه کرد بعض نشانه‌هاى بزرگ پروردگار خود ﴿18﴾آیا دیدید لات را و عزّى را؟. ﴿19﴾و منات، سیومى [بی‌قدر] را؟. ﴿20﴾آیا شما را فرزند باشد و خدا را دختر؟! ﴿21﴾این قسمت آنگاه قسمت بى‏انصاف باشد. ﴿22﴾نیست این مگر نام‌هاى چند که مقرر کرده‏اید آن را شما و پدرانِ شما و فرود نیاورده است خدا بر ثبوت آن هیچ دلیلى. پیروى نمی‌کنند مگر وهم فاسد را و چیزی را که خواهش می‌کند نفس و هرآیینه آمده است ایشان را از پروردگار ایشان هدایت. ﴿23﴾آیا میسّر است آدمى را آنچه آرزو مى‏کند؟. ﴿24﴾پس خداى راست آن جهان و این جهان. ﴿25﴾و بسیار فرشته‌اند در آسمان‌ها که نفع نمى‏کند شفاعت ایشان چیزى را مگر بعد از آنکه دستورى دهد خداى و رضامند شود براى هر که خواهد. ﴿26﴾

﴿ إِنَّ ٱلَّذِینَ لَا یُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ لَیُسَمُّونَ ٱلۡمَلَٰٓئِکَةَ تَسۡمِیَةَ ٱلۡأُنثَىٰ ٢٧ وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِن یَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا یُغۡنِی مِنَ ٱلۡحَقِّ شَیۡ‍ٔٗا ٢٨ فَأَعۡرِضۡ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِکۡرِنَا وَلَمۡ یُرِدۡ إِلَّا ٱلۡحَیَوٰةَ ٱلدُّنۡیَا ٢٩ ذَٰلِکَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ ٣٠ وَلِلَّهِ مَا فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡضِ لِیَجۡزِیَ ٱلَّذِینَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَیَجۡزِیَ ٱلَّذِینَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى ٣١ ٱلَّذِینَ یَجۡتَنِبُونَ کَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّکَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِکُمۡ إِذۡ أَنشَأَکُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِی بُطُونِ أُمَّهَٰتِکُمۡۖ فَلَا تُزَکُّوٓاْ أَنفُسَکُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ ٣٢ أَفَرَءَیۡتَ ٱلَّذِی تَوَلَّىٰ ٣٣ وَأَعۡطَىٰ قَلِیلٗا وَأَکۡدَىٰٓ ٣٤ أَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡغَیۡبِ فَهُوَ یَرَىٰٓ ٣٥ أَمۡ لَمۡ یُنَبَّأۡ بِمَا فِی صُحُفِ مُوسَىٰ ٣٦ وَإِبۡرَٰهِیمَ ٱلَّذِی وَفَّىٰٓ ٣٧ أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ ٣٨ وَأَن لَّیۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ ٣٩ وَأَنَّ سَعۡیَهُۥ سَوۡفَ یُرَىٰ ٤٠ ثُمَّ یُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ ٤١ وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّکَ ٱلۡمُنتَهَىٰ ٤٢ وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَکَ وَأَبۡکَىٰ ٤٣ وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡیَا ٤٤وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَیۡنِ ٱلذَّکَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ ٤٥ مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ ٤٦ وَأَنَّ عَلَیۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ ٤٧ وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغۡنَىٰ وَأَقۡنَىٰ ٤٨ وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ ٤٩ وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَکَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ ٥٠ وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ ٥١ وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ کَانُواْ هُمۡ أَظۡلَمَ وَأَطۡغَىٰ ٥٢ وَٱلۡمُؤۡتَفِکَةَ أَهۡوَىٰ ٥٣ فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ ٥٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکَ تَتَمَارَىٰ ٥٥ هَٰذَا نَذِیرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ ٥٦ أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ ٥٧ لَیۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ کَاشِفَةٌ ٥٨ أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ تَعۡجَبُونَ ٥٩ وَتَضۡحَکُونَ وَلَا تَبۡکُونَ ٦٠ وَأَنتُمۡ سَٰمِدُونَ ٦١ فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩ ٦٢﴾

هرآیینه آنان‌که باور نمى‏دارند آخرت را مسمى می‌کنند فرشتگان را به نام دختران. ﴿27﴾و نیست ایشان را به ثبوت این مقدمه، هیچ دانش پیروى نمی‌کنند مگر وهم را و هرآیینه وهم نفع نمی‌دهد از شناخت حقیقت چیزى را. ﴿28﴾پس اعراض کن از کسی که روى گردان شد از یاد کردن ما و طلب نکرد مگر زندگانى این جهانى را. ﴿29﴾این‏ است نهایت ایشان از روى دانش [1102]. هرآیینه پروردگار تو داناست که غلط کرد راه خدا را و اوست دانا به هر که راه یافت. ﴿30﴾و خداى راست آنچه در آسمان‌هاست و آنچه در زمین است عاقبت کار جزا دهد آنان را که بدکارى کردند، به حسب آنچه عمل نمودند و جزا دهد آنان را که نیکوکارى کردند به خصلت نیک. ﴿31﴾آنان‌که پرهیزگارى می‌کنند از کبایر گناهان و بی‌حیایى‏ها سواى گناهان صغیره، هرآیینه پروردگار تو بسیار آمرزش است. اوست دانا به احوال شما وقتى که پیدا کرد شما را از زمین و وقتى که شما بچه بودید در شکم مادران خویش. پس ستایش مکنید خویشتن را. خدا داناتر است به کسی که پرهیزگارى کرد. ﴿32﴾آیا دیدى کسى را که روى‏گردان شد؟. ﴿33﴾و داد اندکى از مال و سخت دل شد. ﴿34﴾آیا نزدیک اوست علم غیب؟ پس گویا او هر چیز را به چشم مى‏بیند. ﴿35﴾آیا خبر داده نشد به آنچه در صحیفه‌های موسى؟ ﴿36﴾و ابراهیم که وفادار بود؟. ﴿37﴾[مضمونش آنکه] بر نخواهد داشت هیچ بردارنده بار گناه دیگرى را. ﴿38﴾و آنکه نرسد آدمى را مگر آنچه عمل کرد. ﴿39﴾و آنکه سعى آدمى دیده خواهد شد. ﴿40﴾باز داده خواهد شد به حسب آن سعى، جزای تمام. ﴿41﴾و آنکه به سوى پروردگار تو است بازگشت. ﴿42﴾و آنکه او خندانید و گریانید. ﴿43﴾و آنکه او میرانید و او زنده کرده.﴿44﴾و آنکه خدا آفرید دو قسم نر و ماده را. ﴿45﴾از نطفه چون ریخته شده در رحم. ﴿46﴾و آنکه بر خدا لازم است آن پیدا کردن دیگر. ﴿47﴾و آنکه او توانگر ساخت و سرمایه داد. ﴿48﴾و آنکه همونست پروردگار ستارۀ شعرى. ﴿49﴾و آنکه او هلاک ساخت عاد نخستین را. ﴿50﴾و هلاک کرده ثمود را. پس هیچ‌کس را باقى نگذاشت. ﴿51﴾و هلاک کرد قوم نوح را پیش از این، هرآیینه ایشان بودند ستمکارتر و از حد گذشته‏تر. ﴿52﴾و شهر مؤتفکه را بر زمین افکند. ﴿53﴾پس پوشانید بر وى آنچه پوشانید [1103]. ﴿54﴾پس از کدام یک از نعمت‌هاى پروردگار خود، اى آدمى! شبهه می‌کنى؟. ﴿55﴾این پیغامبر ترساننده‌ای است از جنس ترسانندگان پیشین. ﴿56﴾نزدیک آمد قیامت. ﴿57﴾نیست او را سواى خدا، هیچ ظاهر کننده. ﴿58﴾آیا از این سخن تعجب می‌کنید؟. ﴿59﴾و خنده مى‏نمایید و نمى‏گریید! . ﴿60﴾و شما بازى کننده هستید. ﴿61﴾پس سجده کنید خدا را و پرستش نمایید. ﴿62﴾

[1100] یعنی محمدج. [1101] یعنی وقتی که انوار الهی از هر جانب سِدرَه را احاطه کرد و این در شب معراج بود، والله اعلم. [1102] یعنی این است نهایتِ علمِ ایشان.