تفسیر نور: سوره ماعون

تفسیر نور:
سوره ماعون آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ أَرَأَیْتَ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏کسانی که به دین و آئین ، و سزا و جزا ( در پیشگاه خدا ) ایمان ندارند ، می‌فهمی که چگونه کسانیند ؟‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَرَأَیْتَ ؟ » : آیا ندیده‌ای‌ ؟ دیدن در اینجا به معنی آگاهی یافتن و شناختن است ( نگا : کهف‌ / 63 ، مریم‌ / 77 ، فرقان‌ / 43 ) . « الدِّینِ » : دین و دیانت . آئین . سزا و جزا . « الَّذِی‌ » : کسی که . جنس مراد است و در معنی « کسانی که‌ » است .‏

سوره ماعون آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ فَذَلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏آنان کسانیند که یتیم را سخت از پیش خود می‌رانند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« یَدُعُّ » : سخت می‌راند و با خشونت طرد می‌کند ( نگا : طور / 13 ) .‏

سوره ماعون آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ وَلَا یَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏( و دیگران را به سیر کردن ) و به خوراک دادن مستمندان تشویق و ترغیب نمی‌نمایند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لا یَحُضُّ » : تشویق و ترغیب نمی‌کند ( نگا : حاقّه‌ / 34 ) .‏

سوره ماعون آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ فَوَیْلٌ لِّلْمُصَلِّینَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏واویلا به حال نمازگزاران !‏

‏توضیحات : ‏
‏« وَیْلٌ » : وای ! واویلا !‏

سوره ماعون آیه 5
‏متن آیه : ‏
‏ الَّذِینَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏همان کسانی که نماز خود را به دست فراموشی می‌سپارند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« سَاهُونَ » : جمع ساهی ، از ماده سَهْو ، بی‌خبران و غافلان . مراد کسانی است که یا به ترک نماز می‌گویند ، و یا نمازی را می‌خوانند و چهار تا را پشت گوش می‌اندازند ، و یا این که نماز می‌خوانند و همچون کودکان مقلّد از پدران و مادران ، بالا و پائین می‌روند ، و زمزمه‌هائی می‌کنند . نه حرکتشان ارادی و نه کلماتشان اختیاری است . نه می‌فهمند چه می‌کنند ، و نه می‌فهمند چه می‌گویند .‏

سوره ماعون آیه 6
‏متن آیه : ‏
‏ الَّذِینَ هُمْ یُرَاؤُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏همان کسانی که ریا و خودنمائی می‌کنند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« یُرَآءُونَ » : ریاکاری می‌کنند . خودنمائی و تظاهر می‌کنند ( نگا : نساء / 142 ) .‏

سوره ماعون آیه 7
‏متن آیه : ‏
‏ وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ ‏

‏ترجمه : ‏
‏و از دادن وسائل کمکی ناچیز ( منزل که معمولاً همسایگان به یکدیگر به عاریه و امانت می‌دهند ) خودداری می‌کنند و ( از یاری و کمک به مردمان ) دریغ می‌ورزند .‏

‏توضیحات : ‏
‏« الْمَاعُونَ » : وسائل ناچیز منزل ، از قبیل : دیگ ، کلنگ ، کبریت ، آب ، نمک . وسائلی که در گره‌گشائی و رفع نیاز ، معمولاً به گونه امانتی مردم از یکدیگر می‌گیرند . مراد به طور کلّی خودداری از یاری و همکاری است . واژه ( مَاعُونَ ) صیغه مبالغه و از ماده ( مَعْن ) است به معنی شی‌ء ناچیز . نماد چیز بی‌ارزش است . یادآوری : بعضی آیات یک تا چهار را درباره کافران ، و آیات پنج تا هفت را راجع به منافقان می‌دانند . ولی اغلب مجموعه صفات رذیله تحقیر یتیمان ، ترک اطعام مستمندان ، غفلت از نماز ، ریاکاری ، و عدم همکاری با مردم حتّی در دادن وسائل کوچک و ناچیز زندگی را به مسلمانان اسمی برمی‌گردانند .‏