تفسیر نور: سوره قریش

تفسیر نور:
سوره قریش آیه 1
‏متن آیه : ‏
‏ لِإِیلَافِ قُرَیْشٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏به خاطر أنس و الفت قریش .‏

‏توضیحات : ‏
‏« لإِیلافِ » : به خاطر الفت دادن و خوگر شدن . واژه ( إیلاف ) مصدر باب افعال یا مفاعله است . می‌تواند یک مفعولی یا دو مفعولی بوده و اضافه مصدر به فاعل یا مفعول خود باشد ( نگا : لسان العرب ) . جار و مجرور ، متعلّق به ( فَلْیَعْبُدُوا ) است . یعنی اگر قریشیها به خاطر هیچ نعمتی خدا را پرستش نکنند ، دست کم به خاطر همین یک نعمت بزرگ انس و الفت ایشان به کوچ تجارتی تابستانه و زمستانه پرامن و امان توأم با تعظیم و احترام مردمان در حق ایشان ، می‌بایستی حق‌شناس باشند و خدا را پرستش کنند . یا جار و مجرور متعلّق به مفهوم سوره پیشین باشد . یعنی ، یکی از علل نابودی سپاه حبشه ، نشان دادن عنایت پروردگار در حق ساکنان کعبه ، و بدین وسیله تولید امن برای کاروان قریشیان است . و یا این که جار و مجرور نه متعلّق به ماقبل و نه متعلّق به مابعد بوده و بلکه متعلّق به فعل محذوف ( إِعْجَبُوا ) باشد ( نگا : کبیر ، جزء عمّ شیخ محمّد عبده ) .‏

سوره قریش آیه 2
‏متن آیه : ‏
‏ إِیلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاء وَالصَّیْفِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏به خاطر انس و الفت ایشان به کوچ زمستانه و تابستانه ( بازرگانی به سوی یمن در زمستان و به سوی شام در تابستان ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« إِیلافِ » : بدل از إیلاف پیشین است . « رِحْلَةَ » : کوچ . مسافرت . مفعولٌ‌به است برای مصدر إیلاف . « الشِّتَآءِ » : زمستان . کوچ قریشیها در این فصل به سوی یمن بود . « الصَّیْفِ » : تابستان . در این فصل به شام بار سفر می‌بستند .‏

سوره قریش آیه 3
‏متن آیه : ‏
‏ فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ ‏

‏ترجمه : ‏
‏بایستی خداوندگار این خانه ( خدا ، کعبه ) را بپرستند ( که این امن و امنیّت را در طول راه و در شهرها و کشورهای پر از کشمکش و ستم و جنگ و غارت ، برای ایشان فراهم آورده است ) .‏

‏توضیحات : ‏
‏« رَبَّ » : خداوندگار . صاحب .‏

سوره قریش آیه 4
‏متن آیه : ‏
‏ الَّذِی أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ ‏

‏ترجمه : ‏
‏خداوندگاری که از گرسنگی ایشان را رهانیده است و خوراکشان داده است ، و آنان را از خوف و هراس ( راهزنان قبائل در راهها ، و ستمگران و قلدران در شهرها و کشورها ، رهائی بخشیده است و ) ایمن ساخته است .‏

‏توضیحات : ‏
‏« أَطْعَمَهُمْ » : خوراکشان داده است ( نگا : قصص‌ / 57 ) . « مِن جُوعٍ » : به جای گرسنگی . برای رفع گرسنگی . حرف ( مِنْ ) بدلیّه یا تعلیلیّه است ( نگا : قاسمی ) .‏