تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

سوره العلق

سُورَةُ العَلَقِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلَّذِی خَلَقَ ١ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِنۡ عَلَقٍ ٢ ٱقۡرَأۡ وَرَبُّکَ ٱلۡأَکۡرَمُ ٣ ٱلَّذِی عَلَّمَ بِٱلۡقَلَمِ ٤ عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ یَعۡلَمۡ ٥ کَلَّآ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَیَطۡغَىٰٓ ٦ أَن رَّءَاهُ ٱسۡتَغۡنَىٰٓ ٧ إِنَّ إِلَىٰ رَبِّکَ ٱلرُّجۡعَىٰٓ ٨ أَرَءَیۡتَ ٱلَّذِی یَنۡهَىٰ ٩ عَبۡدًا إِذَا صَلَّىٰٓ ١٠ أَرَءَیۡتَ إِن کَانَ عَلَى ٱلۡهُدَىٰٓ ١١ أَوۡ أَمَرَ بِٱلتَّقۡوَىٰٓ ١٢ أَرَءَیۡتَ إِن کَذَّبَ وَتَوَلَّىٰٓ ١٣ أَلَمۡ یَعۡلَم بِأَنَّ ٱللَّهَ یَرَىٰ ١٤ کَلَّا لَئِن لَّمۡ یَنتَهِ لَنَسۡفَعَۢا بِٱلنَّاصِیَةِ ١٥ نَاصِیَةٖ کَٰذِبَةٍ خَاطِئَةٖ ١٦ فَلۡیَدۡعُ نَادِیَهُۥ ١٧ سَنَدۡعُ ٱلزَّبَانِیَةَ ١٨ کَلَّا لَا تُطِعۡهُ وَٱسۡجُدۡۤ وَٱقۡتَرِب۩ ١٩

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

بخوان به برکت نام پروردگار خود که آفریدگار است. ﴿1آفریدى آدمى را از خونْ پاره‌هاى بسته. ﴿2بخوان و پروردگار تو بزرگوارتر است. ﴿3آن که علم آموخت به دستیارى قلم. ﴿4آموخت آدمى را آنچه نمى‏دانست [1274]. ﴿5حقّا هرآیینه آدمى از حد می‌گذرد. ﴿6وقتى که مى‏بیند خود را توانگر شده. ﴿7هرآیینه به سوى پروردگار تو است رجوع. ﴿8آیا دیدى شخصى که منع مى‏کند؟. ﴿9بنده‌ را چون نماز گذارد. ﴿10آیا دیدى که چه مى‏شد اگر بر راه راست بودى؟. ﴿11یا به پرهیزگارى فرمودى. ﴿12آیا دیدى که چه شد اگر دروغ شمرد و روى‏گردان گشت؟. ﴿13آیا ندانست این روى گرداننده که خدا مى‏بیند؟ [1275]. ﴿14نى! ‏نى! اگر باز نخواهد ایستاد، خواهیم کشید او را به موى پیشانى. ﴿15به آن موى پیشانى دروغ ‏زن خطاکار. ﴿16پس باید که فریاد کند اهل مجلس خود را. ﴿17ما نیز خواهیم طلبید پیاده‌ها را [1276]. ﴿18نى! ‏نى! فرمان او قبول مکن و نمازگزار و قرب خدا طلب نما. ﴿19

سوره التین

سُورَةُ التِّینِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ وَٱلتِّینِ وَٱلزَّیۡتُونِ ١ وَطُورِ سِینِینَ ٢ وَهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ ٱلۡأَمِینِ ٣ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِیٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِیمٖ ٤ ثُمَّ رَدَدۡنَٰهُ أَسۡفَلَ سَٰفِلِینَ ٥ إِلَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ أَجۡرٌ غَیۡرُ مَمۡنُونٖ ٦ فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعۡدُ بِٱلدِّینِ ٧ أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَحۡکَمِ ٱلۡحَٰکِمِینَ ٨

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

قسم به انجیر و زیتون!. ﴿1و قسم به طور سینا!. ﴿2و قسم به این شهر با امن! (یعنى مکه). ﴿3هرآیینه آفریدیم آدمى را در نیکوترین صورتى. ﴿4پس گردانیدیم آن را فروتر از همۀ فروماندگان [1272]. ﴿5مگر آنان‌که ایمان آوردند و کارهاى شایسته کردند، پس ایشان راست اجر غیر نهایت. ﴿6پس اى آدمى! چه چیز حمل می‌کند تو را بعدِ این همه پند بر دروغ شمردن در باب جزای اعمال؟ [1273]. ﴿7آیا نیست خدا حکم کننده‏ترین حاکمان؟. ﴿8

سوره القدر

سُورَةُ القَدۡرِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ إِنَّآ أَنزَلۡنَٰهُ فِی لَیۡلَةِ ٱلۡقَدۡرِ ١ وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا لَیۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ ٢ لَیۡلَةُ ٱلۡقَدۡرِ خَیۡرٞ مِّنۡ أَلۡفِ شَهۡرٖ ٣ تَنَزَّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِکَةُ وَٱلرُّوحُ فِیهَا بِإِذۡنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمۡرٖ ٤ سَلَٰمٌ هِیَ حَتَّىٰ مَطۡلَعِ ٱلۡفَجۡرِ ٥

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

هرآیینه ما فرود آوردیم قرآن را در شب قدر [1277]. ﴿1و چه چیز مطلع ساخت تو را که چیست شب قدر. ﴿2شب قدر بهتر است از هزار ماه. ﴿3فرود مى‏آیند فرشتگان و روح در آن شب به فرمان پروردگار خویش براى سر انجام کردن هر کار. ﴿4آن شب تا وقت طلوع فجر، محض سلامتى‏ است. ﴿5

سوره الزلزله

سُورَةُ الزَّلۡزَلَةِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ إِذَا زُلۡزِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ زِلۡزَالَهَا ١ وَأَخۡرَجَتِ ٱلۡأَرۡضُ أَثۡقَالَهَا ٢ وَقَالَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا لَهَا ٣ یَوۡمَئِذٖ تُحَدِّثُ أَخۡبَارَهَا ٤ بِأَنَّ رَبَّکَ أَوۡحَىٰ لَهَا ٥ یَوۡمَئِذٖ یَصۡدُرُ ٱلنَّاسُ أَشۡتَاتٗا لِّیُرَوۡاْ أَعۡمَٰلَهُمۡ ٦ فَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَیۡرٗا یَرَهُۥ ٧ وَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ شَرّٗا یَرَهُۥ ٨

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

وقتى که جنبانیده شود زمین را به آن جنبش خودش. ﴿1و بیرون آورد زمین بارهای خویش [1281]. ﴿2و گوید انسان: چه حالت است زمین را؟. ﴿3آن روز، تقریر کند زمین قصه‏هاى خود را. ﴿4به سبب آنکه پروردگار تو حکم فرستاده است به سوى زمین. ﴿5آن روز بازگردند مردمان بر احوال مختلف [1282]تا نموده شود به ایشان جزای اعمال ایشان. ﴿6پس هرکه کرده باشد هم سنگ یک ذرّه عمل نیک، ببیند آن را. ﴿7و هرکه کرده باشد هم‌سنگ یک ذرّه عمل بد، ببیند آن را. ﴿8

سوره البینه

سُورَةُ البَیِّنَةِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ لَمۡ یَکُنِ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡکِتَٰبِ وَٱلۡمُشۡرِکِینَ مُنفَکِّینَ حَتَّىٰ تَأۡتِیَهُمُ ٱلۡبَیِّنَةُ ١ رَسُولٞ مِّنَ ٱللَّهِ یَتۡلُواْ صُحُفٗا مُّطَهَّرَةٗ ٢ فِیهَا کُتُبٞ قَیِّمَةٞ ٣ وَمَا تَفَرَّقَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡکِتَٰبَ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَیِّنَةُ ٤ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِیَعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِینَ لَهُ ٱلدِّینَ حُنَفَآءَ وَیُقِیمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَیُؤۡتُواْ ٱلزَّکَوٰةَۚ وَذَٰلِکَ دِینُ ٱلۡقَیِّمَةِ ٥ إِنَّ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡکِتَٰبِ وَٱلۡمُشۡرِکِینَ فِی نَارِ جَهَنَّمَ خَٰلِدِینَ فِیهَآۚ أُوْلَٰٓئِکَ هُمۡ شَرُّ ٱلۡبَرِیَّةِ ٦ إِنَّ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أُوْلَٰٓئِکَ هُمۡ خَیۡرُ ٱلۡبَرِیَّةِ ٧ جَزَآؤُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِینَ فِیهَآ أَبَدٗاۖ رَّضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُۚ ذَٰلِکَ لِمَنۡ خَشِیَ رَبَّهُۥ ٨

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

نبودند کافران [1278]از اهل کتاب و مشرکان جدا شونده (یعنى از آیین خود) تا وقتى که بیاید به ایشان حجت ظاهر [1279]. ﴿1که پیغمبر است از جانب خدا، می‌خواند صحیفه‌هاى پاک (یعنى سُوَر قرآن) . ﴿2در آن صحیفه‌ها احکامى است راست و درست. ﴿3و متفرّق نشدند اهل کتاب [1280]، مگر بعد از آنکه آمد به ایشان حجت ظاهر. ﴿4و فرموده نشد ایشان را، مگر آنکه عبادت کنند خداى را خالص ساخته براى او پرستش را، متدین به دین ابراهیم شده و برپا دارند نماز را و بدهند زکات را و این است احکام ملّت درست. ﴿5هرآیینه آنان‌که کافر شدند از اهل کتاب و مشرکان، در آتش دوزخ باشند، جاویدان آنجا ایشانند بدترین خلق. ﴿6هرآیینه آنان‌که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردند، ایشانند بهترین خلق. ﴿7جزای ایشان نزدیک پروردگار ایشان بوستان‌هاى همیشه باشیدن است، می‌رود زیر آن جوی‌ها، جاویدان آنجا همیشه، خشنود شد خدا از ایشان و خوشنود شدند ایشان از خدا. این وعده کسى راست که بترسد از پروردگار خود. ﴿8