سورۀ تکاثر

سورۀ تکاثر

مکی است؛ ترتیب آن 102؛ شمار آیات آن 8

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿أَلۡهَىٰکُمُ ٱلتَّکَاثُرُ ١﴾.

تفاخر به دارایی و فرزندان، زیاده‌خواهی از دنیای فانی و بی‌میلی به جهان باقی شما را از عبادت خداوند عزوجل به خود مشغول ساخته است؛ طوری که آخرت را به خاطر دنیا فراموش کردید.

﴿حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ ٢﴾.

گرفتاری‌تان به دنیا استمرار یافت تا مردید و به قبرستان‌ها انتقال یافتید؛ یعنی غفلت به اندازه‌ای بر شما غلبه کرده که عمل برای آخرت را فراموش نمودید.

﴿کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ٣﴾.

برای شما مناسب نیست که با اعراض از جهان پایدار به دنیای فانی مشغول شوید. به زودی برای‌تان آشکار خواهد شد که آخرت از دنیای زودگذر بهتر و ماندگار‌تر است.

﴿ثُمَّ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ٤﴾.

به زودی اختیار بد‌تان در تقدیم دنیا بر آخرت آشکار می‌شود و زشتی مصروف‌شدن به دنیا با اعراض از طاعت الهی برای‌تان واضح خواهد شد.

﴿کَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ ٥﴾.

اگر حقّانیت را درک می‌کردید و می‌دانستید، چنین عملکردی برای‌تان مناسب نبود، دارایی و فرزندان شما را به خود مصروف نمی‌کرد و متاع ناچیز دنیا شما را از توشه‌گیری برای آخرت باز نمی‌داشت.

﴿لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ ٦﴾.

سوگند به پروردگار که آتش دوزخ را با چشمان‌تان مشاهده می‌کنید و آن را آشکار می‌بینید. آیا عمل نجات‌بخشی را انجام داده‌اید که شما را از دخول به دوزخ نجات دهد و دور سازد؟

﴿ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ ٧﴾.

باز سوگند یاد می‌کنم که بدون شکّ و شبهه آتش دوزخ را می‌بینید و مشاهده می‌کنید. بنابراین برای روز بازگشت آمده شوید و با طاعت پروردگار یگانۀ قهّار از آتش دوزخ دوری می‌گزینید.

﴿ثُمَّ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ ٨﴾.

و باز سوگند یاد می‌نمایم که در روز قیامت از همه این نعمت‌ها مورد بازپرس قرار می‌گیرید که آیا در برابرش پروردگار‌تان را شکر‌گزاری کردید؟ و آیا بینایی، شنوایی، دارایی، فرزندان، خوردنی‌ها، پوشیدنی‌‌ها و دارو‌ها و همچنان آب، هوا، روشنی و دیگر نعمت‌ها را در طاعت پروردگار به کار بردید یا خیر؟

سوره تکاثر

سوره تکاثر

Ayah: 1

أَلۡهَىٰکُمُ ٱلتَّکَاثُرُ

زیاده‌خواهی، شما را به خود مشغول [و از یادِ پروردگار غافل] ساخت

Ayah: 2

حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ

تا [پایانِ] کارتان به گورستان رسید.

Ayah: 3

کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

هرگز چنین نیست [که شما می‌پندارید]؛ به زودی خواهید دانست.

Ayah: 4

ثُمَّ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

باز [هم] چنین نیست؛ به زودی خواهید دانست.

Ayah: 5

کَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ

چنین نیست [که شما گمان می‌کنید]؛ اگر به دانشِ یقینی [و تردیدناپذیر، حقیقتِ قیامت را] می‌دانستید، [از زیاده‌خواهی و افتخار به اموال و فرزندانتان دست برمی‌داشتید].

Ayah: 6

لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ

سوگند که دوزخ را خواهید دید.

Ayah: 7

ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ

باز هم سوگند که آن را با چشم یقین خواهید دید؛

Ayah: 8

ثُمَّ لَتُسۡـَٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ

آنگاه قطعاً در آن روز، از [تمام] نعمت‌ها بازخواست خواهید شد.

---

 

At-Takāthur

تفسیر سوره‌ی تکاثر

مدنی و ۸ آیه است.

آیه‌ی ۸-۱:

﴿أَلۡهَىٰکُمُ ٱلتَّکَاثُرُ١﴾[التکاثر: ۱]. «افزون‌طلبی شما را غافل ساخت».

﴿حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ٢﴾[التکاثر: ۲]. «تا وقتی که به گورستان‌ها رسیدید».

﴿کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ٣﴾[التکاثر: ۳]. «نه! خواهید دانست».

﴿ثُمَّ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ٤﴾[التکاثر: ۴]. «باز هم (می‌گویم) خواهید دانست».

﴿کَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ٥﴾[التکاثر: ۵]. «اگر به علم یقین (حقیقت کار را) بدانید (چنین نمی‌شد)».

﴿لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ٦﴾[التکاثر: ۶]. «شما قطعاً دوزخ را خواهید دید».

﴿ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ٧﴾[التکاثر: ۷]. «سپس آن‌را به دیدۀ یقین خواهید دید».

﴿ثُمَّ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ٨﴾[التکاثر: ۸]. «سپس در آن روز از ناز و نعمت(هایی که از آن برخوردار هستید) بازخواست خواهید شد».

خداوند متعال بندگانش را سرزنش می‌کند، زیرا هدف و کاری را که برای آن آفریده شده‌اند رها کرده‌اند. و آن همان عبادت خداوند یگانه و شناخت او و روی آوردن به او و مقدم داشتن محبت او بر همه چیز است.

﴿أَلۡهَىٰکُمُ ٱلتَّکَاثُرُ١﴾افزون طلبی شما انسان‌ها را از این امور مذکور غافل گردانده است. خداوند ذکر نکرد که مردم در چه چیزی افزون طلبی می‌کنند، تا همه چیزهایی را که مردم در آن افزون خواهی می‌نمایند و اموال و فرزندان و یاوران و لشکریان و خدمتگزاران و مقام و غیره‌ای که به آن افتخار می‌نمایند شامل شود. و تا چیزهای دیگری را نیز دربر بگیرد که هرکس می‌خواهد از دیگری بیشتر داشته باشد، و هدف از آن رضایت خدا نیست.

پس غفلت و سرگرمی شما ادامه یافت تا این که ﴿زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ﴾گورها را زیارت می‌کنید آنگاه پرده از روی شما برداشته می‌شود ولی اکنون جبران آن مشکل است. ﴿حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ٢﴾این دلالت می‌نماید که برزخ، جهان و سرایی است که هدف از آن رسیدن به آخرت است. و خداوند انسان‌ها را «زایر» نامید و مقیم نخواند.

این بر رستاخیز و زنده شدن پس از مرگ و جزا یافتن در برابر اعمال در جهانی فناناپذیر دلالت می‌کند. بنابراین، خداوند آن‌ها را هشدار داد و فرمود: ﴿کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ٣ ثُمَّ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ٤ کَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ٥﴾اگر با افزون طلبی شما را غافل نمی‌گرداند و به انجام کارهای شایسته مبادرت می‌ورزیدید.

اما عدم برخورداری از علم حقیقی شما را به جایی برساند که مشاهده می‌کنید، ﴿لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ٦﴾یعنی حتما بر قیامت در خواهد آمد، پس حتما جهنمی را که خداوند برای کافران آماده کرده است مشاهده خواهید نمود. ﴿ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ٧﴾سپس دوزخ را با چشم خود آشکارا خواهد دید. همانطور که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَرَءَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمۡ یَجِدُواْ عَنۡهَا مَصۡرِفٗا٥٣﴾[الکهف: ۵۳]. «و بزهکاران آتش دوزخ را می‌بینند و می‌دانند که وارد آن خواهند شد و از آن گریزی نخواهند داشت».

﴿ثُمَّ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ٨﴾سپس در روز قیامت از نعمت‌هایی که در دنیا از آن لذت می‌بردید پرسیده می‌شوید که آیا شکر آن را به جای آورده‌اید و حق خدا را از آن ادا نموده‌اید و از آن‌ها برای انجام گناهان کمک نگرفته‌اید؟ آنگاه به شما نعمتی برتر و بهتر خواهد داد.

یا اینکه فریب نعمت‌ها را خورده و شکر آن را به جای نیاورده‌اید؟ بلکه از نعمت‌های برای انجام گناهان استفاده کرده‌اید؟ پس شما را بر آن مجازات خواهد کرد. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَیَوۡمَ یُعۡرَضُ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ عَلَى ٱلنَّارِ أَذۡهَبۡتُمۡ طَیِّبَٰتِکُمۡ فِی حَیَاتِکُمُ ٱلدُّنۡیَا وَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِهَا فَٱلۡیَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ...﴾[الأحقاف: ۲۰]. «و روزی که کافران بر آتش دوزخ درآورده می‌شوند و به آنان گفته می‌شود: شما لذت‌های خود را در دنیا برده‌اید و از آن بهره‌مند شده‌اید و امروز عذاب خوار کننده‌ای به عنوان کیفر به شما داده می‌شود».

پایان تفسیر سوره‌ی تکاثر

سورة التکاثر

سورة التکاثر - سورة 102 - عدد آیاتها 8

بسم الله الرحمن الرحیم

1. أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ

2. حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ

3. کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ

4. ثُمَّ کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ

5. کَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ

6. لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ

7. ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیْنَ الْیَقِینِ

8. ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ

سورة تکاثر

به نام الله بخشندة مهربان

افزون طلبی شما را به خود مشغول (و غافل) ساخته است. ﴿1﴾ تا اینکه (مردید و) به گورستآن‌ها  رسیدند. ﴿2﴾ هرگز چنین نیست (که شما می‌پندارید) بزودی خواهید دانست. ﴿3﴾ باز (هم) چنین نیست، بزودی خواهید دانست. ﴿4﴾ چنین نیست (که شما گمان می‌کنید) اگر شما به علم یقین (حقیقت را) می‌دانستید. (از فزون طلبی و غفلت دست بر می‌داستید). ﴿5﴾ قطعاً جهنم را خواهید دید. ﴿6﴾ سپس محققاً آن با چشم یقین خواهید دید. ﴿7﴾ آنگاه حتماً در آن روز از (همۀ) نعمت‌ها بازخواست خواهید شد. ﴿8﴾

سُورَةُ التَّکَاثُرِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

أَلۡهَىٰکُمُ ٱلتَّکَاثُرُ ١ حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ ٢ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ٣ ثُمَّ کَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ٤ کَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ ٥ لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ ٦ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ ٧ ثُمَّ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ یَوۡمَئِذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ ٨   

سوره تکاثر

به نام خداوند بخشندة مهربان

افزون‌طلبی شما را غافل ساخت. ﴿1﴾ تا وقتی که به گورستان‌ها رسیدید. ﴿2﴾ نه! خواهید دانست. ﴿3﴾ باز هم (می‌گویم) خواهید دانست. ﴿4﴾ اگر به علم یقین (حقیقت کار را) بدانید (چنین نمی‌شد). ﴿5﴾ شما قطعاً دوزخ را خواهید دید. ﴿6﴾ سپس آن‌را به دیدة یقین خواهید دید. ﴿7﴾ سپس در آن روز از ناز و نعمت(هایی که از آن برخوردار هستید) بازخواست خواهید شد. ﴿8﴾