سورۀ انفطار

سورۀ انفطار

مکی است؛ ترتیب آن 82؛ شمار آیات آن 19

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿إِذَا ٱلسَّمَآءُ ٱنفَطَرَتۡ ١﴾.

آنگاه که برای قیام قیامت آسمان شکافته و باز گشوده شود؛ یعنی برای فرود‌آمدن فرشتگان دروازه‌هایی در آن ایجاد گردد و خیمۀ آسمان پارچه‌پارچه شود.

﴿وَإِذَا ٱلۡکَوَاکِبُ ٱنتَثَرَتۡ ٢﴾.

آنگاه که ستاره‌گان بعد از زوال روشنی‌شان از جایگاه بلند خویش بیفتند و از آسمان خود سقوط نمایند. به راستی امری که ستاره‌گان را به سقوط مواجه کرده بزرگ و هول‌انگیز است.

﴿وَإِذَا ٱلۡبِحَارُ فُجِّرَتۡ ٣﴾.

آنگاه که اطراف دریا‌ها شکافته شود،‌ حجاب میان آن‌ها دور گردد، با یکجا‌شدن همه دریا‌ها دریای یگانه‌ای تشکیل یابد، آب فراوانی به هم ریزد،‌ موج‌ها به پا خیزد و جهان را اضطراب فرا گیرد.

﴿وَإِذَا ٱلۡقُبُورُ بُعۡثِرَتۡ ٤﴾.

و آنگاه که قبر‌ها شکافته و خاک‌های زمین پراکنده شود تا مردم از بطن آن برای روز حساب بیرون آیند و پاداش و جزای اعمال خویش را دریابند.

﴿عَلِمَتۡ نَفۡسٞ مَّا قَدَّمَتۡ وَأَخَّرَتۡ ٥﴾.

در آن هنگام،‌ هر کسی اعمال انجام شده‌اش را می‌داند؛ همچنان که به آنچه تأخیرش کرده، کسالت ورزیده و انجام نداده معلومات حاصل می‌کند. یا به اعمالی که انجام داده و به مال و ثروتی که بعد از خود در دنیا باقی گذاشته آگاه می‌شود.

﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلۡإِنسَٰنُ مَا غَرَّکَ بِرَبِّکَ ٱلۡکَرِیمِ ٦﴾.

ای انسان! چه چیزی تو را فریب داده که پروردگارت را نافرمانی می‌کنی؟ چه کسی تو را از راه مولایت اغوا کرده؟ و کیست آنکه تو را بر کفر و بد‌کاری جرأت بخشیده است؟

﴿ٱلَّذِی خَلَقَکَ فَسَوَّىٰکَ فَعَدَلَکَ ٧﴾.

ای فرزند آدم! الله عزوجل خداوندی است که تو را به نیکو‌ترین شکل و زیبا‌ترین قامت، یعنی با اعضای سالم، اعتدال قامت و خلقت متناسب آفریده است.

﴿فِیٓ أَیِّ صُورَةٖ مَّا شَآءَ رَکَّبَکَ ٨﴾.

تو را به صورت نیکو و عجیبی ترکیب نموده و شکل زیبایی را برایت برگزیده است؛ در حالی که با تنوّع صورت، شکل، آواز و رنگ، میان مردم تمایز ایجاد نموده است.

﴿کَلَّا بَلۡ تُکَذِّبُونَ بِٱلدِّینِ ٩﴾.

نه، آنگونه که شما می‌پندارید نیست و به کرم الهی مغرور نشوید؛ زیرا شما به روز حساب تکذیب می‌کنید، از این‌رو برای آن روز آمادگی نمی‌گیرید و از پروردگار‌تان نمی‌ترسید تا از ملاقات با وی هراس داشته باشید.

﴿وَإِنَّ عَلَیۡکُمۡ لَحَٰفِظِینَ ١٠﴾.

سوگند به پروردگار که فرشتگانی بر شما مقرّر داشته شده تا اعمال‌تان را حفظ کنند، همه امور انسان را مسجّل نمایند و اعمال نیک و بدش را بنویسند.

﴿کِرَامٗا کَٰتِبِینَ ١١﴾.

این فرشتگان در نزد خداوند عزوجل مکرّم و بزرگوار اند و کم و زیاد را می‌نویسند. با کرامت خویش امانت‌دار هستند و با کتابت خود امور را ضبط می‌نمایند؛ یعنی کار‌شان براساس وهم و گمان نیست و خطا نمی‌کنند.

﴿یَعۡلَمُونَ مَا تَفۡعَلُونَ ١٢﴾.

آنان به اذن پروردگار بر اعمال خوب و بدتان نظارت و آگاهی دارند و آن‌ها را برای حساب‌دهی روز جزا بدون زیادت و نقصان برمی‌شمارند و ثبت می‌کنند.

﴿إِنَّ ٱلۡأَبۡرَارَ لَفِی نَعِیمٖ ١٣﴾.

به راستی که در طاعات می‌کوشند و در کار‌های خیر سبقت می‌جویند، با برخورداری از نعمت‌های جاودانی و پاداش عظیمی در جوار خداوند رحمن و جایگاه بزرگی به سر می‌برند.

﴿وَإِنَّ ٱلۡفُجَّارَ لَفِی جَحِیمٖ ١٤﴾.

و به راستی کسانی که به دین خداوند عزوجل تکذیب می‌کنند و از فرمانش مخالفت می‌ورزند، بطور همیشه و ماندگار در آتش بر‌افروخته‌ای قرار دارند که آنان را با شعله‌اش می‌سوزاند و با زبانه‌اش می‌گدازد.

﴿یَصۡلَوۡنَهَا یَوۡمَ ٱلدِّینِ ١٥﴾.

در روز قیامت و حساب به گرمی آن می‌پیوندند و از عذابش می‌چشند؛ چنان‌که پوست‌های آنان را پخته می‌کند؛ چهره‌های آنان را بریان می‌سازد، چربی وجود آنان را ذوب می‌کند و استخوان‌های‌شان را ذوب می‌نماید.

﴿وَمَا هُمۡ عَنۡهَا بِغَآئِبِینَ ١٦﴾.

کافران در آتش دوزخ طور ماندگار قرار دارند، نه از آن بیرون می‌شوند و نه دور می‌گردند. از دخول بدان چاره ندارند، دوزخ برای آنان حاضر آورده می‌شود و به سوی آن سوق داده می‌شوند.

﴿وَمَآ أَدۡرَىٰکَ مَا یَوۡمُ ٱلدِّینِ ١٧﴾.

چه چیزی تو را به حقیقت روز حساب دانا کرده است؟ به راستی که روزی هولناک، محضری هراس‌آور و موقفی دشوار است. بزرگ‌ترین از آن است که توصیف شود و عظیم‌تر از آن است که به حقیقتش آگاهی به دست آید.

﴿ثُمَّ مَآ أَدۡرَىٰکَ مَا یَوۡمُ ٱلدِّینِ ١٨﴾.

چه می‌دانی که آن روز چیست؟ دشوار‌ترین روزی است که مردم سراغ دارند. از این‌رو سزاوار است انسان برای نجات از آن روز عمل کند و بدان غمخوارگی و اعتنا داشته باشد.

﴿یَوۡمَ لَا تَمۡلِکُ نَفۡسٞ لِّنَفۡسٖ شَیۡ‍ٔٗاۖ وَٱلۡأَمۡرُ یَوۡمَئِذٖ لِّلَّهِ ١٩﴾.

در آن روز هیچ‌کس برای دیگری نه منفعتی رسانده می‌تواند و نه می‌تواند ضرری را دفع کند. آری! تنها خداوند عزوجل نافع و ضرر رسان است، همه امور به دست اوست، از هیچ کسی جز او کاری ساخته نیست و تنها او فضل و احسان می‌نماید.