سُورَةُ الذَّارِیَاتِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿وَٱلذَّٰرِیَٰتِ ذَرۡوٗا ١ فَٱلۡحَٰمِلَٰتِ وِقۡرٗا ٢ فَٱلۡجَٰرِیَٰتِ یُسۡرٗا ٣ فَٱلۡمُقَسِّمَٰتِ أَمۡرًا ٤ إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٞ ٥ وَإِنَّ ٱلدِّینَ لَوَٰقِعٞ ٦﴾

به نام الله بخشندۀ مهربان

سوگند به بادهایى که به سختى مى‏پراکنند ﴿۱﴾و به ابرهاى آبستن به باران ﴿۲﴾و به کشتى‏هاى آسان‏رو ﴿۳﴾و به فرشتگان بخش کننده کارها ﴿۴﴾بى گمان آنچه که وعده داده مى‏شوید، راست [و درست‏] است ﴿۵﴾و جزا [ى اعمال‏] بودنى است ﴿۶﴾

﴿ وَٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلۡحُبُکِ ٧ إِنَّکُمۡ لَفِی قَوۡلٖ مُّخۡتَلِفٖ ٨ یُؤۡفَکُ عَنۡهُ مَنۡ أُفِکَ ٩ قُتِلَ ٱلۡخَرَّٰصُونَ ١٠ ٱلَّذِینَ هُمۡ فِی غَمۡرَةٖ سَاهُونَ ١١ یَسۡ‍َٔلُونَ أَیَّانَ یَوۡمُ ٱلدِّینِ ١٢ یَوۡمَ هُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ یُفۡتَنُونَ ١٣ ذُوقُواْ فِتۡنَتَکُمۡ هَٰذَا ٱلَّذِی کُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ ١٤ إِنَّ ٱلۡمُتَّقِینَ فِی جَنَّٰتٖ وَعُیُونٍ ١٥ ءَاخِذِینَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُحۡسِنِینَ ١٦ کَانُواْ قَلِیلٗا مِّنَ ٱلَّیۡلِ مَا یَهۡجَعُونَ ١٧ وَبِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ یَسۡتَغۡفِرُونَ ١٨ وَفِیٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ ١٩ وَفِی ٱلۡأَرۡضِ ءَایَٰتٞ لِّلۡمُوقِنِینَ ٢٠ وَفِیٓ أَنفُسِکُمۡۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ ٢١ وَفِی ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُکُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ ٢٢ فَوَرَبِّ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقّٞ مِّثۡلَ مَآ أَنَّکُمۡ تَنطِقُونَ ٢٣ هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَٰهِیمَ ٱلۡمُکۡرَمِینَ ٢٤ إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنکَرُونَ ٢٥ فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِینٖ ٢٦ فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡکُلُونَ ٢٧ فَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِیفَةٗۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ وَبَشَّرُوهُ بِغُلَٰمٍ عَلِیمٖ ٢٨ فَأَقۡبَلَتِ ٱمۡرَأَتُهُۥ فِی صَرَّةٖ فَصَکَّتۡ وَجۡهَهَا وَقَالَتۡ عَجُوزٌ عَقِیمٞ ٢٩ قَالُواْ کَذَٰلِکِ قَالَ رَبُّکِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡحَکِیمُ ٱلۡعَلِیمُ ٣٠ ﴾

قسم به آسمان که دارای راه‌ها (و ستارگان زیباست). ﴿۷﴾بی‌گمان شما (کفار) در گفتار مختلف و گوناگون هستید. ﴿۸﴾کسی‌که (در علم الهی از خیر و نیکی) دور نگه داشته شده است از (ایمان آوردن به) آن (= قرآن) دور نگه داشته می‌شود. ﴿۹﴾مرگ (و لعنت) بر دروغگویان. ﴿۱۰﴾کسانی‌که آنان در غفلت (و جهل) فرو رفته‌اند. ﴿۱۱﴾پیوسته می‌پرسند: «روز جزا کی خواهد بود؟». ﴿۱۲﴾(همان) روزی‌که آن‌ها بر آتش عذاب می‌شوند. ﴿۱۳﴾(و به آن‌ها گفته می‌شود:) «عذاب خود را بچشید، این همان چیزی است که برای آن شتاب داشتید». ﴿۱۴﴾(در روز قیامت) مسلماً پرهیزگاران در باغ‌ها و چشمه سارها (ی بهشت) هستند. ﴿۱۵﴾آنچه پروردگارشان به آن‌ها عطا فرموده، دریافت کرده‌اند، بی‌گمان آن‌ها پیش از این (در دنیا) نیکوکار بودند. ﴿۱۶﴾آن‌ها بخش اندکی از شب را می‌خوابیدند (و به نماز و نیایش مشغول بودند). ﴿۱۷﴾و در سحر گاهان آمرزش طلب می‌کردند. ﴿۱۸﴾و در اموال‌شان برای سائل و (تنگدست) محروم (بهره و) حقی بود. ﴿۱۹﴾و در زمین (عبرت و) نشانه‌های برای اهل یقین است. ﴿۲۰﴾و (نیز) در وجود خودتان، آیا نمی‌بینید؟ ﴿۲۱﴾و رزق (و روزی) شما، و آنچه به شما وعده داده می‌شود در آسمان است. ﴿۲۲﴾پس سوگند به پروردگار آسمان و زمین که آن (وعده‌ها) حق است، همان گونه که شما (با یکدیگر) سخن می‌گویید. ﴿۲۳﴾(ای پیامبر) آیا خبر مهمانان گرامی ابراهیم به تو رسیده است؟! ﴿۲۴﴾آنگاه که بر او وارد شدند و گفتند: «سلام» (ابراهیم در جواب) گفت: «سلام» (و با خود گفت:) گروهی نا شناس هستید». ﴿۲۵﴾پس پنهانی به سوی همسرش رفت و گوسالۀ (بریان شده) فربهی (برای آن‌ها) آورد. ﴿۲۶﴾سپس آن را به آنان نزدیک کرد، و گفت: «آیا نمی‌خورید؟». ﴿۲۷﴾پس (چون دید دست به سوی غذا دراز نمی‌کنند) از آن‌ها احساس ترس (و وحشت) کرد، (آن‌ها) گفتند: «نترس (ما فرستادگان پروردگار تو ایم)» و او را به (تولد) پسری دانا بشارت دادند. ﴿۲۸﴾آنگاه همسرش (ساره) فریاد زنان پیش آمد و به صورت خود زد و گفت: «(من) پیر زنی نازا هستم (چگونه فرزند می‌زایم؟!) [۱۹۲]». ﴿۲۹﴾(فرشتگان) گفتند: «پروردگار تو این چنین فرموده است، و بی‌گمان او حکیم داناست». ﴿۳۰﴾

﴿ ۞قَالَ فَمَا خَطۡبُکُمۡ أَیُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ ٣١ قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِینَ ٣٢ لِنُرۡسِلَ عَلَیۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن طِینٖ ٣٣ مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ لِلۡمُسۡرِفِینَ ٣٤ فَأَخۡرَجۡنَا مَن کَانَ فِیهَا مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ٣٥ فَمَا وَجَدۡنَا فِیهَا غَیۡرَ بَیۡتٖ مِّنَ ٱلۡمُسۡلِمِینَ ٣٦ وَتَرَکۡنَا فِیهَآ ءَایَةٗ لِّلَّذِینَ یَخَافُونَ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِیمَ ٣٧ وَفِی مُوسَىٰٓ إِذۡ أَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِینٖ ٣٨ فَتَوَلَّىٰ بِرُکۡنِهِۦ وَقَالَ سَٰحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٞ ٣٩ فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِی ٱلۡیَمِّ وَهُوَ مُلِیمٞ ٤٠ وَفِی عَادٍ إِذۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَیۡهِمُ ٱلرِّیحَ ٱلۡعَقِیمَ ٤١ مَا تَذَرُ مِن شَیۡءٍ أَتَتۡ عَلَیۡهِ إِلَّا جَعَلَتۡهُ کَٱلرَّمِیمِ ٤٢ وَفِی ثَمُودَ إِذۡ قِیلَ لَهُمۡ تَمَتَّعُواْ حَتَّىٰ حِینٖ ٤٣ فَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ وَهُمۡ یَنظُرُونَ ٤٤ فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مِن قِیَامٖ وَمَا کَانُواْ مُنتَصِرِینَ ٤٥ وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِینَ ٤٦ وَٱلسَّمَآءَ بَنَیۡنَٰهَا بِأَیۡیْدٖ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ ٤٧ وَٱلۡأَرۡضَ فَرَشۡنَٰهَا فَنِعۡمَ ٱلۡمَٰهِدُونَ ٤٨ وَمِن کُلِّ شَیۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَیۡنِ لَعَلَّکُمۡ تَذَکَّرُونَ ٤٩ فَفِرُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ ٥٠ وَلَا تَجۡعَلُواْ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ ٥١﴾

(ابراهیم) گفت: «پس ای فرستادگان (الله) کار و مأموریت شما چیست؟!». ﴿۳۱﴾(فرشتگان) گفتند: «بی‌گمان ما بسوی قومی مجرم (و گناهکار) [۱۹۳]فرستاده شده‌ایم، ﴿۳۲﴾تا سنگ‌های از گل بر (سر) آن‌ها فرود آوریم. ﴿۳۳﴾(سنگ‌هایی) که نزد پروردگارت برای اسراف‌کاران نشان گذاری شده است [۱۹۴]. ﴿۳۴﴾پس کسانی از مؤمنان را که در آن (شهرهای قوم لوط) بودند (پیش از نزول عذاب) بیرون آوردیم. ﴿۳۵﴾و جز یک خانه از مسلمانان در آن (شهرها) نیافتیم. ﴿۳۶﴾و در آن (شهرهای ویران شده) نشانۀ (روشن) برای کسانی‌که از عذاب دردناک می‌ترسند بر جای گذاشتیم [۱۹۵]. ﴿۳۷﴾و (نیز) در (داستان) موسی (نشانه و عبرتی است) هنگامی‌که او را با دلیلی آشکار به سوی فرعون فرستادیم، ﴿۳۸﴾پس (فرعون) با قدرت (و لشکر) خویش روی گرداند، و گفت: «(این مرد) جادوگر یا دیوانه است». ﴿۳۹﴾آنگاه او و لشکریانش را گرفتیم و آنان را به دریا افکندیم در حالی‌که او سزاوار سرزنش بود. ﴿۴۰﴾(و (نیز) در (داستان قوم) عاد (نشانۀ است) هنگامی‌که تندبادی بی خیر و برکت بر آنان فرستادیم. ﴿۴۱﴾(تندبادی) که بر هیچ چیز نمی‌گذشت مگر اینکه آن را مانند استخوان پوسیده می‌گرداند. ﴿۴۲﴾و (همچنین) در (داستان قوم) ثمود (نشانۀ است) هنگامی‌که به آن‌ها گفته شد: «مدتی کوتاه (از زندگی) بهره‌مند شوید (که تنها سه روز فرصت دارید)». ﴿۴۳﴾آنگاه آن‌ها از فرمان پروردگارشان سر پیچی کردند، پس صاعقه آن‌ها را در بر گرفت در حالی که آنان (به عقوبت خود) نگاه می‌کردند. ﴿۴۴﴾(چنان بر زمین افتادند) که توان بر خاستن نداشتند، و نتوانستند (برای خود) انتقام بگیرند. ﴿۴۵﴾و قوم نوح را پیش از این (هلاک نمودیم)، زیرا آن‌ها قومی بدکار (و فاسق) بودند. ﴿۴۶﴾و (ما) آسمان را با قوت (و قدرت عظیم) بنا کردیم و بی‌گمان (بر و سعت پهناوری آن) تواناییم. ﴿۴۷﴾و زمین را گستردیم پس چه نیک گستراننده‌ای هستیم، ﴿۴۸﴾و از هر چیز جفت آفریدیم، شاید شما پند گیرید. ﴿۴۹﴾(ای پیامبر! بگو:) «پس به سوی الله بگریزید، بی‌گمان من از جانب او برای شما هشدار دهنده‌ای آشکار هستم. ﴿۵۰﴾و معبود دیگری با الله قرار ندهید، به راستی من از جانب او برای شما هشدار دهنده‌ای آشکار هستم». ﴿۵۱﴾

[۱۹۱] جریر بن عبد الله بجلیسمی‌گوید: ما شبی در خدمت رسول اللهجحاضر بودیم، پس ایشان به سوی ماه، نگاه کردند و فرمودند: «شما پروردگارتان را خواهید دید، همانگونه که این ماه را می‌بینید، و در این مورد هیچ مشکل و مزاحمتی و جود نخواهد داشت، پس بکوشید که نماز پیش از طلوع، آفتاب (صبح) و نماز قبل از غروب (عصر) را اداء نمایید، و حتماً چنین کنید (وکارهای دنیا شمارا از آن مشغول نسازد)» آنگاه این آیه ﴿وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّکَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَا﴾را تلاوت فرمود. (مسند احمد ۴/۳۶۵ و صحیح بخاری ۵۵۴ و صحیح مسلم ۴۳۹) [۱۹۲] آن زمان حضرت ساره علیها السلام ۹۹ ساله بود . (تفسیر قرطبی ۱۷/۴۷). [۱۹۳] در میان قوم لوط گناهانی از قبیل شرک، لواطت، و فساد در زمین و .. و جود داشت. [۱۹۴] در حدیث صحیح آمده است که از رسول اللهجسوال شد: آیا در حالی‌که افراد صالح میان ما باشند ما هلاک می‌شویم؟ فردموند: «آری، هرگاه (ناپاکان و ) پلیدی بسیار گردد». [۱۹۵] این نشانه‌ها تاکنون باقی است، این آبادی‌ها در (ساحل) جنوبی دریای اردن (بحر المیت) قرار داشت و این تنها دریای است که هیچ نوع موجودات زندۀ در آن زندگی نمی‌کند. ﴿ کَذَٰلِکَ مَآ أَتَى ٱلَّذِینَ مِن قَبۡلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُواْ سَاحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٌ ٥٢ أَتَوَاصَوۡاْ بِهِۦۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ ٥٣ فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَمَآ أَنتَ بِمَلُومٖ ٥٤ وَذَکِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّکۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ٥٥ وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِیَعۡبُدُونِ ٥٦ مَآ أُرِیدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَمَآ أُرِیدُ أَن یُطۡعِمُونِ ٥٧ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِینُ ٥٨ فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُواْ ذَنُوبٗا مِّثۡلَ ذَنُوبِ أَصۡحَٰبِهِمۡ فَلَا یَسۡتَعۡجِلُونِ ٥٩ فَوَیۡلٞ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ مِن یَوۡمِهِمُ ٱلَّذِی یُوعَدُونَ ٦٠ ﴾

همچنین بر پیشینیان آن‌ها هیچ پیامبری نیامد، مگر اینکه گفتند: «(او) جادوگر یا دیوانه است». ﴿۵۲﴾آیا آن‌ها یکدیگر را به آن سفارش کرده بودند؟ بلکه آن‌ها مردمی طغیان‌گر هستند. ﴿۵۳﴾پس (ای پیامبر) از آن‌ها روی بگردان، که هرگز تو سزاوار ملامت نیستی. ﴿۵۴﴾و (پیوسته) پند (و تذکر) بده، زیرا که بی‌گمان (پند و) تذکر مؤمنان را سود می‌بخشد. ﴿۵۵﴾و من جن و انس را نیافریده ام مگر برای اینکه مرا عبادت کنند، ﴿۵۶﴾هرگز از آن‌ها روزیی نمی‌خواهم، و نمی‌خواهم که مرا طعام دهند. ﴿۵۷﴾بی‌گمان الله است که روزی دهنده است، (و او) قدرتمند استوار است. ﴿۵۸﴾پس بی‌شک برای کسانی‌که ستم کردند بهره‌ای (از عذاب) است همانند بهرۀ یاران‌شان (از ستمگران پیشین)، پس نباید شتاب بکنند! ﴿۵۹﴾پس وای بر کسانی‌که کافر شدند، از روزشان (= روز قیامت) که وعده داده می‌شوند! ﴿۶۰﴾

سوره ذاریات

سُورَةُ الذَّارِیَاتِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ وَٱلذَّٰرِیَٰتِ ذَرۡوٗا ١ فَٱلۡحَٰمِلَٰتِ وِقۡرٗا ٢ فَٱلۡجَٰرِیَٰتِ یُسۡرٗا ٣ فَٱلۡمُقَسِّمَٰتِ أَمۡرًا ٤ إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٞ ٥ وَإِنَّ ٱلدِّینَ لَوَٰقِعٞ ٦﴾

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

قسم به بادهاى پراکندۀ خاک [وجز آن پراکنده کردنی] . ﴿1﴾پس قسم به ابرهای بردارندۀ بار آب. ﴿2﴾پس قسم به کشتی‌هاى روان شونده به سهولت! . ﴿3﴾پس قسم به فرشتگان تقسیم کنندۀ کار! [1088]. ﴿4﴾هرآیینه وعده‌ای که کرده می‌شود به شما، راست است. ﴿5﴾و هرآیینه جزاى اعمال بودنى است. ﴿6﴾

﴿ وَٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلۡحُبُکِ ٧ إِنَّکُمۡ لَفِی قَوۡلٖ مُّخۡتَلِفٖ ٨ یُؤۡفَکُ عَنۡهُ مَنۡ أُفِکَ ٩ قُتِلَ ٱلۡخَرَّٰصُونَ ١٠ ٱلَّذِینَ هُمۡ فِی غَمۡرَةٖ سَاهُونَ ١١ یَسۡ‍َٔلُونَ أَیَّانَ یَوۡمُ ٱلدِّینِ ١٢ یَوۡمَ هُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ یُفۡتَنُونَ ١٣ ذُوقُواْ فِتۡنَتَکُمۡ هَٰذَا ٱلَّذِی کُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ ١٤ إِنَّ ٱلۡمُتَّقِینَ فِی جَنَّٰتٖ وَعُیُونٍ ١٥ ءَاخِذِینَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُحۡسِنِینَ ١٦ کَانُواْ قَلِیلٗا مِّنَ ٱلَّیۡلِ مَا یَهۡجَعُونَ ١٧ وَبِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ یَسۡتَغۡفِرُونَ ١٨ وَفِیٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ ١٩ وَفِی ٱلۡأَرۡضِ ءَایَٰتٞ لِّلۡمُوقِنِینَ ٢٠ وَفِیٓ أَنفُسِکُمۡۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ ٢١ وَفِی ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُکُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ ٢٢ فَوَرَبِّ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقّٞ مِّثۡلَ مَآ أَنَّکُمۡ تَنطِقُونَ ٢٣ هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَٰهِیمَ ٱلۡمُکۡرَمِینَ ٢٤ إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنکَرُونَ ٢٥ فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِینٖ ٢٦ فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡکُلُونَ ٢٧ فَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِیفَةٗۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ وَبَشَّرُوهُ بِغُلَٰمٍ عَلِیمٖ ٢٨ فَأَقۡبَلَتِ ٱمۡرَأَتُهُۥ فِی صَرَّةٖ فَصَکَّتۡ وَجۡهَهَا وَقَالَتۡ عَجُوزٌ عَقِیمٞ ٢٩ قَالُواْ کَذَٰلِکِ قَالَ رَبُّکِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡحَکِیمُ ٱلۡعَلِیمُ ٣٠ ۞قَالَ فَمَا خَطۡبُکُمۡ أَیُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ ٣١ قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِینَ ٣٢ لِنُرۡسِلَ عَلَیۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن طِینٖ ٣٣ مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ لِلۡمُسۡرِفِینَ ٣٤ فَأَخۡرَجۡنَا مَن کَانَ فِیهَا مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ٣٥﴾

قسم به آسمان! خداوندِ راه‌ها [1089]. ﴿7﴾هرآیینه شما در سخنى باهم اختلاف دارنده هستید. ﴿8﴾بازگردانیده می‌شود [از قرآن] هر که [در علم الهى از خیر] مصروف است. ﴿9﴾لعنت کرده شد دروغگویان را!. ﴿10﴾آنان‌که ایشان در بی خبرى‏اند فراموش کننده‏اند. ﴿11﴾مى‏پرسند:کى خواهد بود روز جزا؟. ﴿12﴾آرى! آن روز که ایشان را در آتش عذاب کرده شود. ﴿13﴾گوییم: بچشید این عقوبت خود را. این است آنچه آن را شتاب طلب می‌کردید. ﴿14﴾هرآیینه متقیان در بوستان‌ها و چشمه‏ها باشند. ﴿15﴾به دست آرنده آنچه داد ایشان را پروردگار ایشان، هرآیینه ایشان بودند پیش از این نیکوکار. ﴿16﴾بودند [به این صفت که] اندکى از شب خواب کردندى. ﴿17﴾و به وقت سحر ایشان طلب آمرزش نمودندى. ﴿18﴾و در اموال ایشان حصّه‌ای مقرر بود براى سؤال کننده و براى تنگدستِ کم سؤال. ﴿19﴾و در زمین نشانه‌ها است یقین کنندگان را. ﴿20﴾و در ذات شما نشانه‌ها است آیا نمى‏نگیرید؟. ﴿21﴾و در آسمان است رزق شما و آنچه وعده داده می‌شود شما را [1090]. ﴿22﴾پس قسم به پروردگار آسمان و زمین! هرآیینه این خبر راست است، مانند آنکه شما سخن می‌گویید [1091]. ﴿23﴾آیا آمده است پیش تو خبر مهمانان گرامىِ ابراهیم؟. ﴿24﴾چون درآمدند بر ابراهیم پس سلام گفتند. جواب سلام داد و به دل گفت: ایشان گروهى هستند ناشناخته. ﴿25﴾پس متوجه شد به سوى اهل خانۀ خود، پس آورد کباب گوسالۀ فربه. ﴿26﴾پس نزدیک ساخت آن را به ایشان، گفت: آیا نمى‏خورید؟. ﴿27﴾پس چون نخوردند در خاطر خود یافت از ایشان ترسى. گفتند: مترس! و بشارت دادندش به فرزندی دانا. ﴿28﴾پس پیش آمد زن ابراهیم به آوازى و طپانچه زد روى خود را (یعنى به تعجب) و گفت: آیا بزاید پیرزنى نازاییده؟!. ﴿29﴾فرشتگان گفتند: همچنین گفت پروردگار تو هرآیینه اوست با حکمتِ دانا. ﴿30﴾ابراهیم گفت: پس چیست مقصد شما اى فرستادگان؟!. ﴿31﴾گفتند: هرآیینه ما فرستاده شدیم به سوى گروهى گناهکار. ﴿32﴾تا بفرستیم بر سر ایشان سنگوارى از گل. ﴿33﴾نشانمند کرده شده است نزدیک پروردگار تو براى آنان‌که از حد بیرون شده‏اند. ﴿34﴾پس برآوردیم هر که را بود در آن دیه از مؤمنان. ﴿35﴾

﴿ فَمَا وَجَدۡنَا فِیهَا غَیۡرَ بَیۡتٖ مِّنَ ٱلۡمُسۡلِمِینَ ٣٦ وَتَرَکۡنَا فِیهَآ ءَایَةٗ لِّلَّذِینَ یَخَافُونَ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِیمَ ٣٧ وَفِی مُوسَىٰٓ إِذۡ أَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِینٖ ٣٨ فَتَوَلَّىٰ بِرُکۡنِهِۦ وَقَالَ سَٰحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٞ ٣٩ فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِی ٱلۡیَمِّ وَهُوَ مُلِیمٞ ٤٠ وَفِی عَادٍ إِذۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَیۡهِمُ ٱلرِّیحَ ٱلۡعَقِیمَ ٤١ مَا تَذَرُ مِن شَیۡءٍ أَتَتۡ عَلَیۡهِ إِلَّا جَعَلَتۡهُ کَٱلرَّمِیمِ ٤٢ وَفِی ثَمُودَ إِذۡ قِیلَ لَهُمۡ تَمَتَّعُواْ حَتَّىٰ حِینٖ ٤٣ فَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ وَهُمۡ یَنظُرُونَ ٤٤ فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مِن قِیَامٖ وَمَا کَانُواْ مُنتَصِرِینَ ٤٥ وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِینَ ٤٦ وَٱلسَّمَآءَ بَنَیۡنَٰهَا بِأَیۡیْدٖ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ ٤٧ وَٱلۡأَرۡضَ فَرَشۡنَٰهَا فَنِعۡمَ ٱلۡمَٰهِدُونَ ٤٨ وَمِن کُلِّ شَیۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَیۡنِ لَعَلَّکُمۡ تَذَکَّرُونَ ٤٩ فَفِرُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ ٥٠ وَلَا تَجۡعَلُواْ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ ٥١ کَذَٰلِکَ مَآ أَتَى ٱلَّذِینَ مِن قَبۡلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُواْ سَاحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٌ ٥٢ أَتَوَاصَوۡاْ بِهِۦۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ ٥٣ فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَمَآ أَنتَ بِمَلُومٖ ٥٤ وَذَکِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّکۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ ٥٥ وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِیَعۡبُدُونِ ٥٦ مَآ أُرِیدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَمَآ أُرِیدُ أَن یُطۡعِمُونِ ٥٧ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِینُ ٥٨ فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُواْ ذَنُوبٗا مِّثۡلَ ذَنُوبِ أَصۡحَٰبِهِمۡ فَلَا یَسۡتَعۡجِلُونِ ٥٩ فَوَیۡلٞ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ مِن یَوۡمِهِمُ ٱلَّذِی یُوعَدُونَ ٦٠﴾

پس نیافتیم آنجا غیر یک خانه از مسلمانان [1092]. ﴿36﴾و گذاشتیم در آن دیه نشانه‌ای براى آنان‌که مى‏ترسند از عذاب درد دهنده [1093]. ﴿37﴾و در قصّۀ موسى نشانه‌ای است، چون فرستادیمش به سوى فرعون به دلیل واضح. ﴿38﴾پس روگردان شد همراه قوّت خود [1094]و گفت: جادوگرى یا دیوانه است. ﴿39﴾پس گرفتیم او را و لشکر او را، پس افکندیم ایشان را در دریا و او کننده بود کاری را که موجب ملامت باشد. ﴿40﴾و در قصّۀ عاد نشانه‌ای است چون فرستادیم بر ایشان بادى بى‌منفعت. ﴿41﴾نگذارد هیچ چیزى را که برسد به وى مگر سازد آن را مانند استخوان پوسیده. ﴿42﴾و در قصّۀ ثمود نشانه‌ای است چون گفته شد ایشان را بهره‏مند باشید تا مدّتى. ﴿43﴾پس سر کشیدند از فرمان پروردگار خویش، پس در گرفت ایشان را نعرۀ تند و ایشان مى‏دیدند. ﴿44﴾پس نتوانستند برخاستن و نبودند انتقام کشنده. ﴿45﴾و هلاک ساختیم قوم نوح را پیش از این هرآیینه ایشان بودند گروهى بدکار. ﴿46﴾و آسمان را بنا کردیم به قوّت و هرآیینه ما تواناییم. ﴿47﴾و زمین را گسترانیدیم، پس نیکو گستراننده‏ایم. ﴿48﴾و از هر چیزى آفریدیم دو قسم تا شما پندپذیر شوید [1095]. ﴿49﴾[پیغامبر گوید]: بگریزید به سوى خدا هرآیینه من براى شما از جانب او ترسانندۀ آشکارم. ﴿50﴾و مقرر مکنید با خدا معبودى دیگر را، هرآیینه من براى شما از جانب او ترسانندۀ آشکارم. ﴿51﴾همچنین نیامده است نزدیک آنان‌که پیش از ایشان بودند هیچ پیغامبرى، مگر گفتند: جادوگرى یا دیوانه است. ﴿52﴾آیا با یکدیگر وصیت کرده آمده‏اند [به آنکار]؟ بلکه ایشان گروهى سرکش‌اند. ﴿53﴾پس روى بازکش از ایشان، پس نیستى تو ملامت کرده شده. ﴿54﴾و پند ده، هرآیینه پند دادن سود می‌دهد مؤمنان را. ﴿55﴾و نیافریدیم جن و انس را مگر براى آنکه بپرستند مرا. ﴿56﴾نمی‌خواهم از ایشان رزق را و نمی‌خواهم که مرا طعام دهند. ﴿57﴾هرآیینه خدا همون است رزق دهنده خداوند توانایىِ زورآور [1096]. ﴿58﴾پس هرآیینه آنان راکه ستم کرده‏اند نصیه است (یعنى از عقوبت) مانند نصیبه یاران گذشتۀ ایشان، پس باید که شتاب طلب نکنند از من. ﴿59﴾پس واى کافران را از آن روز ایشان که وعده داده می‌شوند. ﴿60﴾

[1087] این تصویر هست آن راکه همه در استماع ندا مساوی باشند، والله اعلم. [1088] یعنی ارزاق و بلادها را . [1089] یعنی صورت‌های مختلف دارند، مانند شکل شیر و شکل بره و شکل عقرب، والله اعلم. [1090] یعنی پیش از وجود خارجی، در عالم ملکوت، رزق و عقوبت و امثال آن متصور می‌شود، والله اعلم. [1091] یعنی چنانکه در گفتن خود یقین دارید که ما البته می‌گوییم، همچنین به این خبر یقین باید آورد، والله اعلم. [1092] یعنی خانۀ حضرت لوط، والله اعلم. [1093] یعنی آثارِ آن سنگباران موجود است، والله اعلم. [1094] یعنی لشکر خود. [1095] یعنی اعلی و ادنی.