سُورَةُ الرَّحۡمَٰن

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿ٱلرَّحۡمَٰنُ ١ عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ ٢ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ ٣ عَلَّمَهُ ٱلۡبَیَانَ ٤ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ ٥ وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ یَسۡجُدَانِ ٦ وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِیزَانَ ٧ أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِی ٱلۡمِیزَانِ ٨ وَأَقِیمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِیزَانَ ٩ وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ ١٠ فِیهَا فَٰکِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَکۡمَامِ ١١ وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّیۡحَانُ ١٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٣ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ کَٱلۡفَخَّارِ ١٤ وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ ١٥ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٦﴾

به نام الله بخشندۀ مهربان

(الله) رحمن ﴿۱﴾قرآن را تعلیم داد. ﴿۲﴾انسان را آفرید. ﴿۳﴾به او (نطق و) سخن گفتن آموخت. ﴿۴﴾خورشید و ماه به حساب منظم (و دقیقی) در حرکتند. ﴿۵﴾و گیاه [۲۱۰]و درخت (برای او) سجده می‌کنند. ﴿۶﴾و آسمان را بر افراشت و میزان را قرار داد. ﴿۷﴾تا در میزان تجاوز نکنید. ﴿۸﴾و وزن را بر اساس عدل بر پا دارید و میزان را کم نکنید. ﴿۹﴾و زمین را برای مردمان قرار داد (و گسترانید). ﴿۱۰﴾که در آن میوه‌ها و نخل‌های خوشه دار است. ﴿۱۱﴾و (در آن) دانۀ برگ‌دار (که بصورت کاه در می‌آید) و ریحان (و گیاهان خوشبو) است. ﴿۱۲﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! [۲۱۱]﴿۱۳﴾انسان را از گِل خشکیدۀ چون سفال آفرید، ﴿۱۴﴾و جن را از شعلۀ از آتش خلق کرد [۲۱۲]. ﴿۱۵﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟!﴿۱۶﴾

﴿رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَیۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَیۡنِ ١٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٨ مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَیۡنِ یَلۡتَقِیَانِ ١٩ بَیۡنَهُمَا بَرۡزَخٞ لَّا یَبۡغِیَانِ ٢٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢١ یَخۡرُجُ مِنۡهُمَا ٱللُّؤۡلُؤُ وَٱلۡمَرۡجَانُ ٢٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٣ وَلَهُ ٱلۡجَوَارِ ٱلۡمُنشَ‍َٔاتُ فِی ٱلۡبَحۡرِ کَٱلۡأَعۡلَٰمِ ٢٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٥ کُلُّ مَنۡ عَلَیۡهَا فَانٖ ٢٦ وَیَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّکَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِکۡرَامِ ٢٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٨ یَسۡ‍َٔلُهُۥ مَن فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ کُلَّ یَوۡمٍ هُوَ فِی شَأۡنٖ ٢٩ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٠ سَنَفۡرُغُ لَکُمۡ أَیُّهَ ٱلثَّقَلَانِ ٣١ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٢ یَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ إِنِ ٱسۡتَطَعۡتُمۡ أَن تَنفُذُواْ مِنۡ أَقۡطَارِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ فَٱنفُذُواْۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلۡطَٰنٖ ٣٣ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٤ یُرۡسَلُ عَلَیۡکُمَا شُوَاظٞ مِّن نَّارٖ وَنُحَاسٞ فَلَا تَنتَصِرَانِ ٣٥ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٦ فَإِذَا ٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَکَانَتۡ وَرۡدَةٗ کَٱلدِّهَانِ ٣٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٨ فَیَوۡمَئِذٖ لَّا یُسۡ‍َٔلُ عَن ذَنۢبِهِۦٓ إِنسٞ وَلَا جَآنّٞ ٣٩ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٠﴾

(او) پروردگار دو مشرق و پروردگار دو مغرب است. ﴿۱۷﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۱۸﴾دو دریای (مختلف شور و شیرین) را به جریان آورد در حالی‌که با یکدیگر بر خورد می‌کنند. ﴿۱۹﴾میان آن دو حایلی است که یکی بر دیگری غلبه نمی‌کند. (و در هم نیا میزند). ﴿۲۰﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۲۱﴾از آن دو (دریا) مروارید و مرجان بیرون می‌آید. ﴿۲۲﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۲۳﴾و برای اوست کشتی‌هایی همچون کوه که در دریا به حرکت در می‌آیند. ﴿۲۴﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۲۵﴾هر چه بر روی آن (= زمین) است، فانی شود. ﴿۲۶﴾و (تنها) روی پروردگار ذو الجلال و گرامی توست که باقی می‌ماند. ﴿۲۷﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۲۸﴾(تمام) کسانی‌که در آسمان‌ها و زمین هستند از او سؤال (و درخواست نیاز) می‌کنند، و او هر روز در کاری است. ﴿۲۹﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۳۰﴾ای دوگروه (انس و جن) بزودی به (حساب) شما می‌پردازیم. ﴿۳۱﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۳۲﴾ای گروه جن و انس اگر می‌توانید از کناره‌ها (و مرز‌های) آسمان‌ها و زمین بگذرید، پس بگذرید، ولی جز با غلبه و نیرو (بی فوق العاده) نمی‌توانید بگذرید (که شما ندارید). ﴿۳۳﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۳۴﴾شعله‌هایی از آتش، و دود بر شما (جن و انس) فرستاده می‌شود پس نمی‌توانید از خودتان دفاع کنید. ﴿۳۵﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۳۶﴾پس آنگاه که آسمان بشکافد، پس همچون چرم (و روغن مذاب) سرخ‌گون شود (در آن روز قیامت حوادث هو‌لناکی رخ می‌دهد). ﴿۳۷﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۳۸﴾پس در آن روز (قیامت) هیچ جن و انسی از گناهش پرسیده نشود (چون با علامات چهره‌های‌شان شناخته می‌شوند). ﴿۳۹﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۴۰﴾

﴿یُعۡرَفُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ بِسِیمَٰهُمۡ فَیُؤۡخَذُ بِٱلنَّوَٰصِی وَٱلۡأَقۡدَامِ ٤١ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٢ هَٰذِهِۦ جَهَنَّمُ ٱلَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٤٣ یَطُوفُونَ بَیۡنَهَا وَبَیۡنَ حَمِیمٍ ءَانٖ ٤٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٥ وَلِمَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ جَنَّتَانِ ٤٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٧ ذَوَاتَآ أَفۡنَانٖ ٤٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٩ فِیهِمَا عَیۡنَانِ تَجۡرِیَانِ ٥٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥١ فِیهِمَا مِن کُلِّ فَٰکِهَةٖ زَوۡجَانِ ٥٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٣ مُتَّکِ‍ِٔینَ عَلَىٰ فُرُشِۢ بَطَآئِنُهَا مِنۡ إِسۡتَبۡرَقٖۚ وَجَنَى ٱلۡجَنَّتَیۡنِ دَانٖ ٥٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٥ فِیهِنَّ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ لَمۡ یَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ ٥٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٧ کَأَنَّهُنَّ ٱلۡیَاقُوتُ وَٱلۡمَرۡجَانُ ٥٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٩ هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ ٦٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦١ وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ٦٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٣ مُدۡهَآمَّتَانِ ٦٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٥ فِیهِمَا عَیۡنَانِ نَضَّاخَتَانِ ٦٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٧﴾

گناهکاران از چهره‌هایشان شناخته می‌شوند، پس (آن‌ها را) با موی جلو سر و پاها (یشان) گرفته (و به دوزخ افکنده) می‌شوند. ﴿۴۱﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۴۲﴾این (همان) جهنمی است که گناهکاران آن را انکار می‌کردند. ﴿۴۳﴾(امروز آن‌ها) در میان آن و آب سوزان می‌گردند. ﴿۴۴﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۴۵﴾و برای کسی‌که از ایستادن در پیشگاه پروردگارش بترسد، دو باغ (بهشتی) است [۲۱۳]. ﴿۴۶﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۴۷﴾(آن دو باغ) دارای (درختان و) شاخسار‌های بسیار است. ﴿۴۸﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۴۹﴾در آن دو (باغ) دو چشمۀ روان است. ﴿۵۰﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۵۱﴾در آن دو (باغ) ازهر میوۀ دو نوع است. ﴿۵۲﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۵۳﴾(بهشتیان) بر فرش‌هایی که آستر‌شان از دیبای ضخیم است، تکیه کرده‌اند، و میوۀ (آن) دوباغ) (بهشتی) در دسترس است. ﴿۵۴﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۵۵﴾در آن (کاخ‌ها و باغ‌های بهشتی) حوریانی دیده فروهشته هستند، که هیچ انس و جن پیش از این‌ها (= مؤمنان) با آنان تماس نگرفته است. ﴿۵۶﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۵۷﴾گویی آن‌ها (= حوریان) یاقوت و مرجانند. ﴿۵۸﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۵۹﴾آیا پاداش نیکی جز نیکی است؟! ﴿۶۰﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۶۱﴾و غیر از آن دو (باغ) دو باغ (بهشتی) دیگر است. ﴿۶۲﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۶۳﴾(آن دو باغ) سر سبز که (از شدت سبزی) به سیاهی متمایل است. ﴿۶۴﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۶۵﴾در آن دو (باغ بهشتی) دو چشمۀ جوشان است. ﴿۶۶﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۶۷﴾

[۲۱۰] مفسران دربارۀ مراد از «النجم» اختلاف نظر دارند، برخی «ستاره» ذکر کرده‌اند، و برخی دیگر به «گیاه» تفسیر کرده‌اند. (تفسیر ابن کثیر). [۲۱۱] جابر سمی‌گوید: رسول اللهجنزد اصحاب تشریف آوردند، آنگاه سورۀ الرحمن را از اول تا آخر بر آنان تلاوت نمودند، و اصحاب خاموش بودند، پس رسول اللهجفرمود: «شبی که جنیان با من ملاقات کردند، بر آنها خواندم، پاسخ آنان از شما بهتر بود، هر بارکه به آیۀ ﴿فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ﴾می‌رسیدم، می‌گفتند: پروردگارا! هیچ یک از نعمت‌هایت را تکذیب نمی‌کنیم، ستایش برای توست». (سنن ترمذی ۳۲۹۱). [۲۱۲] رسول اللهجمی‌فرماید: «فرشتگان از نور آفرید، شده‌اند، و جنیان از شعلۀ از آتش آفریده شده‌اند، و آدم از آنچه برای‌تان توصیف شده آفریده شده است». (صحیح مسلم ۲۲۹۴). [۲۱۳] علامه ابن کثیر می‌نویسد: این قوی‌ترین دلیل براین مطلب است که اگر جنیان ایمان آورند و تقوا پیشه کنند به بهشت وارد می‌شوند. (تفسیر ابن کثیر). ﴿فِیهِمَا فَٰکِهَةٞ وَنَخۡلٞ وَرُمَّانٞ ٦٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٩ فِیهِنَّ خَیۡرَٰتٌ حِسَانٞ ٧٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧١ حُورٞ مَّقۡصُورَٰتٞ فِی ٱلۡخِیَامِ ٧٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٣ لَمۡ یَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ ٧٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٥ مُتَّکِ‍ِٔینَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِیٍّ حِسَانٖ ٧٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٧ تَبَٰرَکَ ٱسۡمُ رَبِّکَ ذِی ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِکۡرَامِ ٧٨﴾

در آن دو (باغ) میوه و نخل و انار است. ﴿۶۸﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۶۹﴾در آن (کاخ‌ها و باغ‌های بهشتی زنانی) نیک سیرت و صورت هستند. ﴿۷۰﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۷۱﴾حورانی که در خیمه‌های (بهشتی مستور) نگاه داشته شده‌اند. ﴿۷۲﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۷۳﴾(دوشیزگانی که) هیچ انس و جن پیش از این‌ها (= مؤمنان) با آنان تماس نگرفته است. ﴿۷۴﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۷۵﴾(در حالی‌که بهشتیان) بر بالش‌های سبز و فرش‌های نیکو تکیه زده‌اند، ﴿۷۶﴾پس (ای گروه انس و جن) کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۷۷﴾(ای پیامبر) نام پروردگار صاحب جلال و گرامی تو با برکت و فرخنده است. ﴿۷۸﴾

سوره رحمن

سُورَةُ الرَّحۡمَٰن

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ ٱلرَّحۡمَٰنُ ١ عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ ٢ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ ٣ عَلَّمَهُ ٱلۡبَیَانَ ٤ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ ٥ وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ یَسۡجُدَانِ ٦ وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِیزَانَ ٧ أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِی ٱلۡمِیزَانِ ٨ وَأَقِیمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِیزَانَ ٩ وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ ١٠ فِیهَا فَٰکِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَکۡمَامِ ١١ وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّیۡحَانُ ١٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٣ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ کَٱلۡفَخَّارِ ١٤ وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ ١٥ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٦﴾

به نام خداوند بخشندۀ مهربان

خدا. ﴿1﴾آموخت قرآن را. ﴿2﴾آفرید آدمى را. ﴿3﴾و آموختش سخن گفتن. ﴿4﴾آفتاب و ماه به حساب مقرر می‌روند. ﴿5﴾و گیاه و درخت سجده مى‏کنند. ﴿6﴾و و آسمان را برافراخت و فرود آورد ترازو را. ﴿7﴾[مقصد به آنکه] از حدّ تجاوز نکنید در ترازو. ﴿8﴾و راست سنجید به انصاف و نقصان مکنید در ترازو ﴿9﴾و زمین را گسترد براى آدمیان. ﴿10﴾در آن زمین میوه است و درختان خرما است خداوند غلاف‌ها. ﴿11﴾و [در آن زمین] دانۀ خداوندِ بزررگ است و گل خوشبویی است [1110]. ﴿12﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟! [1111]. ﴿13﴾آفرید آدمى را از گل خشک مانند سفال شده. ﴿14﴾و آفرید جن را از شعلۀ آتش. ﴿15﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿16﴾

﴿رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَیۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَیۡنِ ١٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ١٨ مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَیۡنِ یَلۡتَقِیَانِ ١٩ بَیۡنَهُمَا بَرۡزَخٞ لَّا یَبۡغِیَانِ ٢٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢١ یَخۡرُجُ مِنۡهُمَا ٱللُّؤۡلُؤُ وَٱلۡمَرۡجَانُ ٢٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٣ وَلَهُ ٱلۡجَوَارِ ٱلۡمُنشَ‍َٔاتُ فِی ٱلۡبَحۡرِ کَٱلۡأَعۡلَٰمِ ٢٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٥ کُلُّ مَنۡ عَلَیۡهَا فَانٖ ٢٦ وَیَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّکَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِکۡرَامِ ٢٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٢٨ یَسۡ‍َٔلُهُۥ مَن فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ کُلَّ یَوۡمٍ هُوَ فِی شَأۡنٖ ٢٩ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٠ سَنَفۡرُغُ لَکُمۡ أَیُّهَ ٱلثَّقَلَانِ ٣١ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٢ یَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ إِنِ ٱسۡتَطَعۡتُمۡ أَن تَنفُذُواْ مِنۡ أَقۡطَارِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ فَٱنفُذُواْۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلۡطَٰنٖ ٣٣ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٤ یُرۡسَلُ عَلَیۡکُمَا شُوَاظٞ مِّن نَّارٖ وَنُحَاسٞ فَلَا تَنتَصِرَانِ ٣٥ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٦ فَإِذَا ٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَکَانَتۡ وَرۡدَةٗ کَٱلدِّهَانِ ٣٧ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٣٨ فَیَوۡمَئِذٖ لَّا یُسۡ‍َٔلُ عَن ذَنۢبِهِۦٓ إِنسٞ وَلَا جَآنّٞ ٣٩ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٠﴾

پروردگار دو مشرق است و پروردگار دو مغرب است [1112]. ﴿17﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمردید؟!. ﴿18﴾گذاشت دو دریا را تا به هم جمع شوند. ﴿19﴾میان این هر دو حجابى‏ است که یکى بر دیگرى تعدّى نمی‌کند. ﴿20﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿21﴾‏آید از این دو دریا مروارید و مرجان. ﴿22﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿23﴾خدای راست کشتی‌هاى روان شونده در دریا مانند کوه‌ها. ﴿24﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿25﴾هر که هست بر زمین فانى شوند. ﴿26﴾و باقى ماند روى پروردگار تو، خداوند بزرگى و انعام. ﴿27﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿28﴾سؤال می‌کند از خدا هر که در آسمان‌ها و زمین‏ است. هر روزى خدا در حالتى است [1113]. ﴿29﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿30﴾از همه فارغ شده به شما متوجه شویم اى جن و انس! . ﴿31﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿32﴾اى قوم جن و انس! اگر مى‏توانید که بیرون روید از کناره‌هاى آسمان و زمین، پس بیرون روید نخواهید رفت مگر به قوّتى [1114]. ﴿33﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿34﴾فرستاده خواهد شد بر شما شعله‌ای از آتش و دود نیز پس مقابله نتوانید کرد. ﴿35﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿36﴾پس چون بشگافد آسمان، پس شود مثل گل سرخ مانند ادیم سرخ. ﴿37﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿38﴾پس آن روز سؤال کرده نشود از گناه خود هیچ آدمى و نه جنّى. ﴿39﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿40﴾

﴿یُعۡرَفُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ بِسِیمَٰهُمۡ فَیُؤۡخَذُ بِٱلنَّوَٰصِی وَٱلۡأَقۡدَامِ ٤١ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٢ هَٰذِهِۦ جَهَنَّمُ ٱلَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٤٣ یَطُوفُونَ بَیۡنَهَا وَبَیۡنَ حَمِیمٍ ءَانٖ ٤٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٥ وَلِمَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ جَنَّتَانِ ٤٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٧ ذَوَاتَآ أَفۡنَانٖ ٤٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٤٩ فِیهِمَا عَیۡنَانِ تَجۡرِیَانِ ٥٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥١ فِیهِمَا مِن کُلِّ فَٰکِهَةٖ زَوۡجَانِ ٥٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٣ مُتَّکِ‍ِٔینَ عَلَىٰ فُرُشِۢ بَطَآئِنُهَا مِنۡ إِسۡتَبۡرَقٖۚ وَجَنَى ٱلۡجَنَّتَیۡنِ دَانٖ ٥٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٥ فِیهِنَّ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ لَمۡ یَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ ٥٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٧ کَأَنَّهُنَّ ٱلۡیَاقُوتُ وَٱلۡمَرۡجَانُ ٥٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٥٩ هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ ٦٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦١ وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ٦٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٣ مُدۡهَآمَّتَانِ ٦٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٥ فِیهِمَا عَیۡنَانِ نَضَّاخَتَانِ ٦٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٧ فِیهِمَا فَٰکِهَةٞ وَنَخۡلٞ وَرُمَّانٞ ٦٨ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٦٩ فِیهِنَّ خَیۡرَٰتٌ حِسَانٞ ٧٠ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧١ حُورٞ مَّقۡصُورَٰتٞ فِی ٱلۡخِیَامِ ٧٢ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٣ لَمۡ یَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ ٧٤ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٥ مُتَّکِ‍ِٔینَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِیٍّ حِسَانٖ ٧٦ فَبِأَیِّ ءَالَآءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ٧٧ تَبَٰرَکَ ٱسۡمُ رَبِّکَ ذِی ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِکۡرَامِ ٧٨﴾

شناخته شوند گناهکاران بقیافۀ خود، پس گرفته شود موى پیشانى و پای‌ها نیز ﴿41﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!﴿42﴾این است آن دوزخ که دروغ شمرده بودند آن را گناهکاران ﴿43﴾آمدوشد کنند میان آن آتش و میان آب گرم جوشنده ﴿44﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿45﴾کسى را که ترسیده است از ایستادن به حضور پروردگار خویش دو بوستان باشد. ﴿46﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿47﴾دو بوستان خداوند شاخها بسیار. ﴿48﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿49﴾در آن دو بوستان دو چشمه می‌روند. ﴿50﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿51﴾در آن دو بوستان از هر میوه دو قسم باشد. ﴿52﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿53﴾تکیه زده بر فرش‌هایی که استر آن از حریر لک باشد و میوۀ آن دو بوستان، نزدیک بُوَد [1115]. ﴿54﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿55﴾در آن کوشک‌ها حوران باشند فرو اندازنده چشم، جماع نکرده است به آنها هیچ آدمى پیش از ایشان و نه هیچ جنّى. ﴿56﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿57﴾گویا آن حوران یا قوت و مرجانند. ﴿58﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿59﴾نیست جزاى نیکوکارى مگر انعام بسیار. ﴿60﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿61﴾و به جز این دو بوستان دو بوستان، دیگر باشند. ﴿62﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿63﴾دو بوستان سبز که از غایت سبزى به سیاهى می‌زنند. ﴿64﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿65﴾در آن دو بوستان دو چشمۀ جوشنده باشند. ﴿66﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ مى‏شمرید؟!. ﴿67﴾در آن دو بوستان میوه و درختان خرما و انار باشند. ﴿68﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿69﴾در آن کوشک‏ها زنان برگزیدۀ با جمال باشند. ﴿70﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿71﴾حوران نگاهداشته شده در خیمه‌ها. ﴿72﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿73﴾جماع نکرده است به آنها هیچ آدمى پیش از ایشان و نه هیچ جنّى. ﴿74﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿75﴾تکیه زده باشند بر بالش‌های سبز و بساط‌هاى نیک. ﴿76﴾پس کدام یک را از نعمت‌هاى پروردگار خویش دروغ می‌شمرید؟!. ﴿77﴾با برکت است نام پروردگار تو خداوند بزرگى و انعام. ﴿78﴾

[1108] یعنی در سرعت وجود مراد آسان بودن است. [1109] یعنی در لوح محفوظ. [1110] مترجم گوید: اشاره به آن است که برگ حبوب غازیه، علف دواب ایشان می‌شود، پس این علاوۀ نعمت است. [1111] جن و انس. [1112] یعنی در زمستان، آفتاب مشرق و مغرب دیگر دارد و در تابستان، مشرق و مغرب دیگر. [1113] یعنی تنعیم یا تعذیب، اسعاد یا اشقا، احیا یا اماتت، والله اعلم. [1114] یعنی و آن قوت کجا است؟ [1115] یعنی به سهولت توان گرفت.