تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

سُورَةُ القَلَمِ

سُورَةُ القَلَمِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿نٓۚ وَٱلۡقَلَمِ وَمَا یَسۡطُرُونَ ١ مَآ أَنتَ بِنِعۡمَةِ رَبِّکَ بِمَجۡنُونٖ ٢ وَإِنَّ لَکَ لَأَجۡرًا غَیۡرَ مَمۡنُونٖ ٣ وَإِنَّکَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِیمٖ ٤ فَسَتُبۡصِرُ وَیُبۡصِرُونَ ٥ بِأَییِّکُمُ ٱلۡمَفۡتُونُ ٦ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِینَ ٧ فَلَا تُطِعِ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٨ وَدُّواْ لَوۡ تُدۡهِنُ فَیُدۡهِنُونَ ٩ وَلَا تُطِعۡ کُلَّ حَلَّافٖ مَّهِینٍ ١٠ هَمَّازٖ مَّشَّآءِۢ بِنَمِیمٖ ١١ مَّنَّاعٖ لِّلۡخَیۡرِ مُعۡتَدٍ أَثِیمٍ ١٢ عُتُلِّۢ بَعۡدَ ذَٰلِکَ زَنِیمٍ ١٣ أَن کَانَ ذَا مَالٖ وَبَنِینَ ١٤ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَیۡهِ ءَایَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِیرُ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٥

به نام الله بخشندۀ مهربان

نون، سوگند به قلم و آنچه می‌نویسند. ﴿۱که تو (ای پیامبر) به نعمت (و فضل) پروردگارت دیوانه نیستی. ﴿۲و بی‌گمان برای تو (ای پیامبر) پاداشی بی‌پایان (و عظیم) است. ﴿۳و یقیناً تو (ای محمد) بر اخلاق و خوی بسیار عظیم و والایی هستی. ﴿۴پس تو بزودی خواهی دید و آن‌ها (نیز) خواهند دید. ﴿۵که کدام یک از شما دیوانه است! ﴿۶همانا پروردگارت بهتر می‌داند چه کسی از راه او گمراه گشته است، و (نیز) او به هدایت یافتگان دانا‌تر است. ﴿۷پس از تکذیب کنندگان اطاعت مکن. ﴿۸آن‌ها دوست دارند (و می‌خواهند) که نرمی (و مدارا) کنی، پس آن‌ها (نیز) نرمی (و مدارا) کنند. ﴿۹و از هر فرومایۀ که بسیار سوگند (دروغ) یاد می‌کند، اطاعت مکن. ﴿۱۰(آن) بسیار عیبجویی که به سخن‌چینی آمد و رفت می‌کند. ﴿۱۱و بسیار بازدارندۀ (کار) خیر، و متجاوز و گناهکار است. ﴿۱۲خشن (و کینه‌توز) و (بدتر) از آن (بی‌نسب و) حرام زاده است. ﴿۱۳بدان خاطر که صاحب مال و فرزندان بسیار است (مبادا از او اطاعت کنی!). ﴿۱۴هنگامی‌که آیات ما بر او خواند شود، گوید: «(این‌ها) افسانه‌های گذشتگان است. ﴿۱۵

﴿ سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلۡخُرۡطُومِ ١٦ إِنَّا بَلَوۡنَٰهُمۡ کَمَا بَلَوۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ إِذۡ أَقۡسَمُواْ لَیَصۡرِمُنَّهَا مُصۡبِحِینَ ١٧ وَلَا یَسۡتَثۡنُونَ ١٨ فَطَافَ عَلَیۡهَا طَآئِفٞ مِّن رَّبِّکَ وَهُمۡ نَآئِمُونَ ١٩ فَأَصۡبَحَتۡ کَٱلصَّرِیمِ ٢٠ فَتَنَادَوۡاْ مُصۡبِحِینَ ٢١ أَنِ ٱغۡدُواْ عَلَىٰ حَرۡثِکُمۡ إِن کُنتُمۡ صَٰرِمِینَ ٢٢ فَٱنطَلَقُواْ وَهُمۡ یَتَخَٰفَتُونَ ٢٣ أَن لَّا یَدۡخُلَنَّهَا ٱلۡیَوۡمَ عَلَیۡکُم مِّسۡکِینٞ ٢٤ وَغَدَوۡاْ عَلَىٰ حَرۡدٖ قَٰدِرِینَ ٢٥ فَلَمَّا رَأَوۡهَا قَالُوٓاْ إِنَّا لَضَآلُّونَ ٢٦ بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٢٧ قَالَ أَوۡسَطُهُمۡ أَلَمۡ أَقُل لَّکُمۡ لَوۡلَا تُسَبِّحُونَ ٢٨ قَالُواْ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا کُنَّا ظَٰلِمِینَ ٢٩ فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ یَتَلَٰوَمُونَ ٣٠ قَالُواْ یَٰوَیۡلَنَآ إِنَّا کُنَّا طَٰغِینَ ٣١ عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن یُبۡدِلَنَا خَیۡرٗا مِّنۡهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ ٣٢ کَذَٰلِکَ ٱلۡعَذَابُۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَکۡبَرُۚ لَوۡ کَانُواْ یَعۡلَمُونَ ٣٣ إِنَّ لِلۡمُتَّقِینَ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ٣٤ أَفَنَجۡعَلُ ٱلۡمُسۡلِمِینَ کَٱلۡمُجۡرِمِینَ ٣٥ مَا لَکُمۡ کَیۡفَ تَحۡکُمُونَ ٣٦ أَمۡ لَکُمۡ کِتَٰبٞ فِیهِ تَدۡرُسُونَ ٣٧ إِنَّ لَکُمۡ فِیهِ لَمَا تَخَیَّرُونَ ٣٨ أَمۡ لَکُمۡ أَیۡمَٰنٌ عَلَیۡنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ یَوۡمِ ٱلۡقِیَٰمَةِ إِنَّ لَکُمۡ لَمَا تَحۡکُمُونَ ٣٩ سَلۡهُمۡ أَیُّهُم بِذَٰلِکَ زَعِیمٌ ٤٠ أَمۡ لَهُمۡ شُرَکَآءُ فَلۡیَأۡتُواْ بِشُرَکَآئِهِمۡ إِن کَانُواْ صَٰدِقِینَ ٤١ یَوۡمَ یُکۡشَفُ عَن سَاقٖ وَیُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا یَسۡتَطِیعُونَ ٤٢

به زودی بر بینی او داغ می‌گذاریم. ﴿۱۶ما آن‌ها را آزمایش کردیم، همان‌گونه که صاحبان باغ را آز مودیم، هنگامی‌که سوگند یاد کردند که صبحگاهان (که مستندان نباشند) میوه‌های باغ را بچینند. ﴿۱۷و ان شاء الله (اگر الله بخواهد) نگفتند. ﴿۱۸پس عذابی (فرا‌‌گیر) از سوی پروردگارت بر (باغ) آن‌ها فرو آمد، در حالی‌که همه در خواب بودند. ﴿۱۹پس آن باغ (سبز و خرم) همچون شب سیاه شد. ﴿۲۰آنگاه صبحگاهان یکدیگر را ندا دادند. ﴿۲۱که اگر می‌خواهید درو کنید، به سوی کشتزار (و باغ) خویش بروید. ﴿۲۲پس آن‌ها (به سوی کشتزار) حرکت کردند. در حالی‌که آهسته باهم می‌گفتند: ﴿۲۳«(مراقب باشید) که امروز هیچ بی‌نوا (و مسکینی) در آن (باغ) وارد نشود». ﴿۲۴و صبحگاهان با تصمیم جدی بر منع و جلوگیری (از مستنمدان) بیرون شدند. ﴿۲۵پس هنگامی‌که آن (باغ) را دیدند، گفتند: «یقیناً ما راه گم کرده‌ایم، ﴿۲۶نه، بلکه ما (از حاصلان) بی‌بهره و محروم هستیم». ﴿۲۷یکی از بهترین آن‌ها گفت: «آیا به شما نگفتم، چرا (شکر و) تسبیح (الله را) نمی‌گوئید؟!». ﴿۲۸گفتند: «پروردگار ما پاک و منزه است، مسلّماً ما ستمکار بودیم». ﴿۲۹آنگاه ملامت کنان به یکدیگر رو آوردند. ﴿۳۰گفتند: «وای بر ما که طغیان‌گر (و سرکش) بودیم، ﴿۳۱امید‌‌‌‌‌‌‌واریم که پروردگارمان (مارا ببخشد و) در عوض چیزی بهتر از آن (باغ) به ما بدهد، بی‌گمان ما به سوی پروردگار خود روی آورده‌ایم». ﴿۳۲عذاب (الله در دنیا) این چنین است، و عذاب آخرت مسلماً بزرگ‌تر (و بیشتر) است، اگر آن‌ها می‌دانستند. ﴿۳۳به راستی برای پرهیزگاران نزد پروردگار‌شان باغ‌های پر نعمت است. ﴿۳۴آیا ما مسلمانان را همچون مجرمان (و گناهکاران) قرار می‌دهیم؟!. ﴿۳۵شما را چه شده است، چگونه داوری می‌کنید؟! ﴿۳۶آیا شما کتابی (آسمانی) دارید که در آن می‌خوانید؟! ﴿۳۷و در آن (کتاب) آنچه را انتخاب کنید، برای شما (نوشته شده) است؟! ﴿۳۸یا اینکه شما بر (عهدۀ) ما عهد و بیمان استواری تا روز قیامت دارید، که هر چه را حکم کنید، (حق) برای شما باشد؟! ﴿۳۹(ای پیامبر) از آن‌ها بیرس، کدام یک از آنان در برابر این (ادعا‌ها) متعهد است؟! ﴿۴۰و یا اینکه آن‌ها (معبودان و) شریکانی دارند، پس اگر است می‌گویند باید شریکان (و معبودان) خویش را بیاورند. ﴿۴۱روزی‌که (کار بالا گیرد و الله متعال برای داوری میان خلائق بیاید) ساق برهنه و مکشوف گردد، و (مشرکان) دعوت به سجود می‌شوند، ولی نمی‌توانند (سجده کنند). ﴿۴۲

﴿ خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ وَقَدۡ کَانُواْ یُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمۡ سَٰلِمُونَ ٤٣ فَذَرۡنِی وَمَن یُکَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَیۡثُ لَا یَعۡلَمُونَ ٤٤ وَأُمۡلِی لَهُمۡۚ إِنَّ کَیۡدِی مَتِینٌ ٤٥ أَمۡ تَسۡ‍َٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ ٤٦ أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَیۡبُ فَهُمۡ یَکۡتُبُونَ ٤٧ فَٱصۡبِرۡ لِحُکۡمِ رَبِّکَ وَلَا تَکُن کَصَاحِبِ ٱلۡحُوتِ إِذۡ نَادَىٰ وَهُوَ مَکۡظُومٞ ٤٨ لَّوۡلَآ أَن تَدَٰرَکَهُۥ نِعۡمَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ مَذۡمُومٞ ٤٩ فَٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِینَ ٥٠ وَإِن یَکَادُ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ لَیُزۡلِقُونَکَ بِأَبۡصَٰرِهِمۡ لَمَّا سَمِعُواْ ٱلذِّکۡرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجۡنُونٞ ٥١ وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِینَ ٥٢

(در حالی‌که) دیدگان‌شان (از ندامت و خجالت) فرو افتاده و ذلّت و خواری وجود‌شان را در بر گرفته است، و یقیناً که پیش از آن (در دنیا) در حالی‌که سالم بودند به سجود فرا خوانده می‌شدند. ﴿۴۳پس (ای پیامبر) مرا با آن کسی‌که این سخن (قرآن) را تکذیب می‌کند وا گذار، ما آنان را از آنجای‌که نمی‌دانند بتدریج خواهیم گرفت. ﴿۴۴و به آن‌ها مهلت می‌دهم، بی‌گمان مکر (و تدبیر) من استوار (و محکم) است. ﴿۴۵(ای پیامبر) آیا تو از آن‌ها مزدی درخواست می‌کنی، که (آن‌ها از ادای آن در رنجند، و) برایشان سنگین است؟! ﴿۴۶یا (اسرار) غیب نزد آن‌هاست، پس آنان (از آن) می‌نویسند. ﴿۴۷پس (ای پیامبر) برای فرمان (و حکم) پروردگارت صبر کن، و مانند صاحب ماهی (= یونس بن متی) مباش، هنگامی‌که سرشار از غم و اندوه بود (الله را) نداد کرد. ﴿۴۸اگر نعمت (و رحمتی) از سوی پروردگارش او را در نمی‌یافت، یقیناً (از شکم ماهی) به صحرای بی آب و علف بیرون افکنده می‌شد، در حالی‌که او بد‌حال (و نکوهیده) بود. ﴿۴۹پس پروردگارش او را برگزید، و او را از صالحان قرار داد. ﴿۵۰و (ای پیامبر) نزدیک است کسانی‌که کافر شدند، هنگامی‌که آیات قرآن را می‌شنوند، با چشم‌های خود تو را چشم زخم بزنند (و بلغزانند) و می‌گویند: «قطعاً او دیوانه است». ﴿۵۱در حالی‌که این (قرآن) جز پندی برای جهانیان نیست. ﴿۵۲

سوره قلم

سُورَةُ القَلَمِ

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿ نٓۚ وَٱلۡقَلَمِ وَمَا یَسۡطُرُونَ ١ مَآ أَنتَ بِنِعۡمَةِ رَبِّکَ بِمَجۡنُونٖ ٢ وَإِنَّ لَکَ لَأَجۡرًا غَیۡرَ مَمۡنُونٖ ٣ وَإِنَّکَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِیمٖ ٤ فَسَتُبۡصِرُ وَیُبۡصِرُونَ ٥ بِأَییِّکُمُ ٱلۡمَفۡتُونُ ٦ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِینَ ٧ فَلَا تُطِعِ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٨ وَدُّواْ لَوۡ تُدۡهِنُ فَیُدۡهِنُونَ ٩ وَلَا تُطِعۡ کُلَّ حَلَّافٖ مَّهِینٍ ١٠ هَمَّازٖ مَّشَّآءِۢ بِنَمِیمٖ ١١ مَّنَّاعٖ لِّلۡخَیۡرِ مُعۡتَدٍ أَثِیمٍ ١٢ عُتُلِّۢ بَعۡدَ ذَٰلِکَ زَنِیمٍ ١٣ أَن کَانَ ذَا مَالٖ وَبَنِینَ ١٤ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَیۡهِ ءَایَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِیرُ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٥

> به نام خداوند بخشندۀ مهربان

ن و قسم به قلم [اعلى] و به آنچه مى‏نویسند [فرشتگان]!. ﴿1نیستى تو به فضل پروردگار خود دیوانه. ﴿2و هرآیینه تو را است مزد بى‏نهایت. ﴿3و هرآیینه تو بر خوى بزرگى. ﴿4پس خواهى دید و ایشان نیز خواهند دید. ﴿5که به کدام یک از شما دیوانگى است. ﴿6هرآیینه پروردگار تو داناتر است با کسی که غلط کرد راه او را و او نیز داناتر است به راه یافتگان. ﴿7پس فرمان مبر دروغ‏دارندگان را. ﴿8آرزو کردند که ملایمت کنى تا ایشان نیز ملایمت کنند. ﴿9و فرمان قبول مکن هر بسیار سوگند خورندۀ محقر را. ﴿10هر عیب کننده را، هر رونده به سخن چینى را. ﴿11هر بخل کننده و به مال از حد گذشتۀ گنه کار را. ﴿12هر سخت روى را بعد از این همه، ملحق را نه از اصل ایشان را [1183]. ﴿13به سبب آنکه هست صاحب مال و فرزندان. ﴿14[تکذیب کرد] چون خوانده شود بر وى آیات ما، گوید: افسانۀ پیشینیان است. ﴿15

﴿ سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلۡخُرۡطُومِ ١٦ إِنَّا بَلَوۡنَٰهُمۡ کَمَا بَلَوۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ إِذۡ أَقۡسَمُواْ لَیَصۡرِمُنَّهَا مُصۡبِحِینَ ١٧ وَلَا یَسۡتَثۡنُونَ ١٨ فَطَافَ عَلَیۡهَا طَآئِفٞ مِّن رَّبِّکَ وَهُمۡ نَآئِمُونَ ١٩ فَأَصۡبَحَتۡ کَٱلصَّرِیمِ ٢٠ فَتَنَادَوۡاْ مُصۡبِحِینَ ٢١ أَنِ ٱغۡدُواْ عَلَىٰ حَرۡثِکُمۡ إِن کُنتُمۡ صَٰرِمِینَ ٢٢ فَٱنطَلَقُواْ وَهُمۡ یَتَخَٰفَتُونَ ٢٣ أَن لَّا یَدۡخُلَنَّهَا ٱلۡیَوۡمَ عَلَیۡکُم مِّسۡکِینٞ ٢٤ وَغَدَوۡاْ عَلَىٰ حَرۡدٖ قَٰدِرِینَ ٢٥ فَلَمَّا رَأَوۡهَا قَالُوٓاْ إِنَّا لَضَآلُّونَ ٢٦ بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٢٧ قَالَ أَوۡسَطُهُمۡ أَلَمۡ أَقُل لَّکُمۡ لَوۡلَا تُسَبِّحُونَ ٢٨ قَالُواْ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا کُنَّا ظَٰلِمِینَ ٢٩ فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ یَتَلَٰوَمُونَ ٣٠ قَالُواْ یَٰوَیۡلَنَآ إِنَّا کُنَّا طَٰغِینَ ٣١ عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن یُبۡدِلَنَا خَیۡرٗا مِّنۡهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ ٣٢ کَذَٰلِکَ ٱلۡعَذَابُۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَکۡبَرُۚ لَوۡ کَانُواْ یَعۡلَمُونَ ٣٣ إِنَّ لِلۡمُتَّقِینَ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ٣٤ أَفَنَجۡعَلُ ٱلۡمُسۡلِمِینَ کَٱلۡمُجۡرِمِینَ ٣٥ مَا لَکُمۡ کَیۡفَ تَحۡکُمُونَ ٣٦ أَمۡ لَکُمۡ کِتَٰبٞ فِیهِ تَدۡرُسُونَ ٣٧ إِنَّ لَکُمۡ فِیهِ لَمَا تَخَیَّرُونَ ٣٨ أَمۡ لَکُمۡ أَیۡمَٰنٌ عَلَیۡنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ یَوۡمِ ٱلۡقِیَٰمَةِ إِنَّ لَکُمۡ لَمَا تَحۡکُمُونَ ٣٩ سَلۡهُمۡ أَیُّهُم بِذَٰلِکَ زَعِیمٌ ٤٠ أَمۡ لَهُمۡ شُرَکَآءُ فَلۡیَأۡتُواْ بِشُرَکَآئِهِمۡ إِن کَانُواْ صَٰدِقِینَ ٤١ یَوۡمَ یُکۡشَفُ عَن سَاقٖ وَیُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا یَسۡتَطِیعُونَ ٤٢

داغ خواهیم نهاد او را بر بینى [1184]. ﴿16هرآیینه ما آزمودیم ایشان را چنانکه آزموده بودیم خداوندانِ بوستان را، چون قسم خوردند که البته درو کنند بوستان را صباح کنان. ﴿17و انشاء اللّه نمى‏گفتند .﴿18پس به گرد آمد بر آن بوستان بلایى از جانب پروردگار تو [1185]و ایشان خفته بودند. ﴿19پس شد مانند زراعت بریده شده. ﴿20پس با یکدیگر آواز دادند صباح‏کنان. ﴿21که پگاه روید به کشت خود اگر درد کننده‏اید. ﴿22پس رفتند با یکدیگر سخن پنهان گویان. ﴿23باید که داخل نشود در بوستان امروز بر شما هیچ فقیرى. ﴿24و پگاه رسیدند بر نیت بخل، توانا به زعم خود. ﴿25پس آنگاه که دیدند آن بوستان را، گفتند: هرآیینه ما غلط کننده راهیم [1186]. ﴿26نه! بلکه ما محروم کردگانیم. ﴿27گفت بهترین ایشان: آیا نگفته بودم شما را که چرا تسبیح نمى‏گویید؟ [1187]. ﴿28گفتند: به پاکى یاد مى‏کنیم پروردگار خود را، هرآیینه ما ستمکار بودیم. ﴿29پس روى آوردند بعض ایشان بر بعض با یکدیگر ملامت‌کنان. ﴿30گفتند اى واى ما را، هرآیینه ما بودیم از حدّ گذشته. ﴿31امید است از پروردگار ما که عوض دهد ما را بوستانى بهتر از این، هرآیینه ما به سوى پروردگار خویش توقع دارندگانیم. ﴿32همچنین‏ است عذاب و هرآیینه عذاب آخرت بزرگتر است، کاش می‌دانستند! . ﴿33هرآیینه متقیان را نزدیک پروردگار ایشان بوستان‌هاى نعمت باشد. ﴿34آیا گردانیم مسلمانان را مانند گناهکاران؟. ﴿35چیست شما را، چگونه مقرر می‌کنید؟. ﴿36آیا نزدیک شما کتابى هست که در وى تلاوت می‌کنید [این مضمون] که: ﴿37هرآیینه شما را باشد در معاد آنچه اختیار مى‏کنید. ﴿38آیا شما را عهدهای محکم است بر ذمۀ ما که حکم آن تا به قیامت باقى باشد [به این مضمون] که هرآیینه شما راست آنچه مقرر کنید. ﴿39بپرس از مشرکان کدام یک از ایشان به این مقدمه، متعهد است. ﴿40آیا این مشرکان را شریکان هستند؟ پس باید که بیارند شریکان خود را اگر راستگویند. ﴿41روزی که جامه برداشته شود از ساق و خوانده شود ایشان را به سوى سجده، پس نتوانند. ﴿42

﴿ خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ وَقَدۡ کَانُواْ یُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمۡ سَٰلِمُونَ ٤٣ فَذَرۡنِی وَمَن یُکَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَیۡثُ لَا یَعۡلَمُونَ ٤٤ وَأُمۡلِی لَهُمۡۚ إِنَّ کَیۡدِی مَتِینٌ ٤٥ أَمۡ تَسۡ‍َٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ ٤٦ أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَیۡبُ فَهُمۡ یَکۡتُبُونَ ٤٧ فَٱصۡبِرۡ لِحُکۡمِ رَبِّکَ وَلَا تَکُن کَصَاحِبِ ٱلۡحُوتِ إِذۡ نَادَىٰ وَهُوَ مَکۡظُومٞ ٤٨ لَّوۡلَآ أَن تَدَٰرَکَهُۥ نِعۡمَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ مَذۡمُومٞ ٤٩ فَٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِینَ ٥٠ وَإِن یَکَادُ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ لَیُزۡلِقُونَکَ بِأَبۡصَٰرِهِمۡ لَمَّا سَمِعُواْ ٱلذِّکۡرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجۡنُونٞ ٥١ وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِینَ ٥٢

نیایش [1188]ظاهر باشد بر چشم‌هاى ایشان، فروگیرد ایشان را خوارى و هرآیینه خوانده می‌شد ایشان را به سجده، حال آنکه ایشان بى‌علت بودند. ﴿43پس بگذار مرا با کسی که دروغ مى‏شمرد این سخن را. پایه پایه خواهیم کشید این جماعت را از آن راه که نمى‏دانند. ﴿44و مهلت خواهم داد ایشان را، هرآیینه حیلۀ من محکم است. ﴿45آیا مى‏طلبى از این جماعت مزدى؟ پس ایشان از تاوان گرانبارند. ﴿46آیا نزدیک این جماعت علم غیب است، پس ایشان مى‏نویسند؟. ﴿47پس صبر کن به انتظار حکم پروردگار خود و مباش مانند صاحب ماهى [1189]، چون دعا کرد و او پر از غم شده بود. ﴿48اگر نه آن است که دریافت او را رحمتى از جانب پروردگار او، البته برتافته مى‏شد به زمین بى‏گیاه و او بد حال بودى [1190]. ﴿49پس برگزیدش پروردگار او، پس ساخت او را از جملۀ صالحان. ﴿50و هرآیینه نزدیک‏اند کافران که بلغزانند تو را به چشم‌های نیز خود، چون شنیدند قرآن را [1191]و می‌گویند: هرآیینه این پیغامبر دیوانه است. ﴿51و به حقیقت نیست این قرآن مگر پندى، عالم‌ها را. ﴿52