ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
مکی است؛ ترتیب آن 100؛ شمار آیات آن 11
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
﴿وَٱلۡعَٰدِیَٰتِ ضَبۡحٗا ١﴾.
سوگند به اسپان دونده، تندرو و تیزگام جهاد که با شدّت دویدن و سرعت رفتار شیهه میکشند و این آواز در آن هنگام زیباترین و خوشایندترین پدیدهای است.
﴿فَٱلۡمُورِیَٰتِ قَدۡحٗا ٢﴾.
به اسپانی که از تیزگامی و شدّت سرعت در دویدن با سُمهای خود آتش افروزی میکنند؛ یعنی با قدمهای خویش شرر میپراکنند.
﴿فَٱلۡمُغِیرَٰتِ صُبۡحٗا ٣﴾.
به اسپانی که با طلوع صبح در بامدادان، در دویدن به سوی دشمنان سبقت میجویند و دلیرمردان را با شأن و شوکت به سوی میدان جنگ حمل میکنند.
﴿فَأَثَرۡنَ بِهِۦ نَقۡعٗا ٤﴾.
با دویدن خویش غبارها را میپراکنند و با تیزگامی خاکها را به هوا میپاشند؛ از آنرو که سرعت زیاد دارند و قدمهای خود را با قوّت به زمین میکوبند.
﴿فَوَسَطۡنَ بِهِۦ جَمۡعًا ٥﴾.
در نتیجه این اسپان، دلیرمردان را در ساحۀ جنگ و میان دشمنان وارد میآورند؛ طوری که در حومۀ بانگ و خروش، میان معرکه و قلب دشواریها قرار میگیرند.
﴿إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لِرَبِّهِۦ لَکَنُودٞ ٦﴾.
به راستی که انسان از نعمتهای پررودگارش انکار میورزد، از احسان الهی چشمپوشی مینماید و به بخششهای مولایش کفران میکند؛ یعنی شکرش ناچیز یا معدوم است.
﴿وَإِنَّهُۥ عَلَىٰ ذَٰلِکَ لَشَهِیدٞ ٧﴾.
هر آینه انسان بر انکارش اقرار و اعتراف میدارد، بر افعال بدش گواهی میدهد و تقصیرش را اعلان میدارد.
﴿وَإِنَّهُۥ لِحُبِّ ٱلۡخَیۡرِ لَشَدِیدٌ ٨﴾.
او بیش از حد به مال و ثروت محبّت میورزد، به متاع دنیا دل بسته، دوستدار دارایی و عاشق دنیاست و بر جمعآوری ثروت حریص است.
﴿۞أَفَلَا یَعۡلَمُ إِذَا بُعۡثِرَ مَا فِی ٱلۡقُبُورِ ٩﴾.
آیا انسان نمیداند که وقتی از قبرش برای حشر و حساب بیرون شود و حضور یابد چه چیزی در انتظار اوست؟ یعنی او را چه رسیده که غافل و خطاکار است و در لهو و بازی مصروف میباشد.
﴿وَحُصِّلَ مَا فِی ٱلصُّدُورِ ١٠﴾.
در آن هنگام اموری که در سینههاست بیرونآورده میشود، آنچه در ضمیرها و خاطرههاست آشکار میشود و رازها کشف میگردد.
﴿إِنَّ رَبَّهُم بِهِمۡ یَوۡمَئِذٖ لَّخَبِیرُۢ ١١﴾.
به راستی که خداوند عزوجل به اعمال بندگانش باخبر است و به کوشش مخلوقاتش بیناست. هیچ امری از او پوشیده نیست و هیچ رازی از او غایب نمیماند؛ زیرا او به هر چیزی داناست.