تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

تفسیر قرآن

تفسیر و معانی قرآن

سُورَةُ الوَاقِعَةِ

سُورَةُ الوَاقِعَةِ

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ

﴿إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ ١ لَیۡسَ لِوَقۡعَتِهَا کَاذِبَةٌ ٢ خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ ٣ إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا ٤ وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا ٥ فَکَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا ٦ وَکُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ ٧ فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَیۡمَنَةِ ٨ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡ‍َٔمَةِ ٩ وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ ١٠ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ ١١ فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ ١٢ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ١٣ وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ١٤ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ ١٥ مُّتَّکِ‍ِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ ١٦

به نام الله بخشندۀ مهربان

هنگامی‌که واقعۀ قیامت واقع شود. ﴿۱که در واقع شدنش هیچ دروغی نیست. ﴿۲(گروهی را) خوار کننده، (و گروهی را) بر‌افرازنده است [۲۱۴]. ﴿۳هنگامی‌که زمین بشدّت لرزانده شود. ﴿۴و کوه‌ها (درهم کوبیده و) متلاشی شود. ﴿۵پس چون غبار پراکنده گردد ﴿۶و شما سه گروه (تقسیم) شوید: ﴿۷پس (گروه نخست سعاد تمندان) یاران دست راست، (سعاد تمندان) یاران دست راست چه حال دارند؟ ﴿۸و (گروه دیگر شقاوتمندان) یاران دست چپ، (شقاوتمندان) یاران دست چپ چه حال دارند؟ ﴿۹و (سومین گروه) پیشگامان پیشرو. ﴿۱۰آن‌ها مقربان هستند. ﴿۱۱در باغ‌های پر نعمت (بهشت جای دارند). ﴿۱۲گروهی بسیاری از پیشینیان. ﴿۱۳و اندکی از آیندگان هستند. ﴿۱۴بر تخت‌هایی چیده شده و مرصّع. ﴿۱۵در حالی‌که رو به روی هم بر آن تکیه زده‌اند. ﴿۱۶

﴿یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ ١٧ بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ ١٨ لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ ١٩ وَفَٰکِهَةٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ ٢٠ وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ ٢١ وَحُورٌ عِینٞ ٢٢ کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ ٢٣ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ٢٤ لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا ٢٥ إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا ٢٦ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ ٢٧ فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ ٢٨ وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ ٢٩ وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ ٣٠ وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ ٣١ وَفَٰکِهَةٖ کَثِیرَةٖ ٣٢ لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ ٣٣ وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ ٣٤ إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ ٣٥ فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا ٣٦ عُرُبًا أَتۡرَابٗا ٣٧ لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٣٨ ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ ٣٩ وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ ٤٠ وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ ٤١ فِی سَمُومٖ وَحَمِیمٖ ٤٢ وَظِلّٖ مِّن یَحۡمُومٖ ٤٣ لَّا بَارِدٖ وَلَا کَرِیمٍ ٤٤ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُتۡرَفِینَ ٤٥ وَکَانُواْ یُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِیمِ ٤٦ وَکَانُواْ یَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَکُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ ٤٧ أَوَ ءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ ٤٨ قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِینَ وَٱلۡأٓخِرِینَ ٤٩ لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِیقَٰتِ یَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ ٥٠

نو جوانانی جاودان پیوسته بر گرد‌‌شان می‌چرخند. ﴿۱۷با قدح‌ها و کوزه‌ها و جام‌هایی از شرابی که (در جوی‌ها) جاری است. ﴿۱۸(شرابی) که از آن نه سر درد گیرند و نه بیهوش شوند. ﴿۱۹و هر میوۀ که خود انتخاب کنند. ﴿۲۰و (نیز) گوشت پرنده (از هر نوعی) که میل داشته باشند. ﴿۲۱و (همسرانی از) حوریان سیه چشم (دارند). ﴿۲۲همچون مروارید پنهان در صدف. ﴿۲۳(این‌ها) پاداشی است در برابر آنچه که انجام می‌دادند. ﴿۲۴در آن (باغ‌های بهشتی) نه سخن لغو و بیهودۀ می‌شنوند و نه گفتار گناه آلود. ﴿۲۵تنها یک سخن (می شنوند) سلام است، سلام. ﴿۲۶و اصحاب دست راست (سعادت‌مند) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست راست (سعادت‌‌مندان)؟؟! ﴿۲۷در (میان) درختان «سدر» (= کنار) بی خار، ﴿۲۸و درختان موز پربار تو برتو. ﴿۲۹و سایۀ گسترده [۲۱۵]. ﴿۳۰و (در کنار) آبی جاری (و روان). ﴿۳۱و میوۀ فراوان. ﴿۳۲نه پایان پذیرد و نه (کسی را از آن) باز داشته شود، ﴿۳۳و بسترهای برافراشته شده (و همسرانی گرانقدر) ﴿۳۴بی‌گمان ما آن‌ها را به آفرینش نوینی آفریده‌ایم. ﴿۳۵و آن‌ها را دوشیزه قرار داده‌ایم. ﴿۳۶شوهر دوستان هم سن و سال، ﴿۳۷(همۀ این‌ها) برای اصحاب دست راست (سعادت‌مندان) است. ﴿۳۸که گروهی از پیشینیان. ﴿۳۹و عدۀ از آیندگان هستند. ﴿۴۰و اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان) چه (وضع و) حالی دارند اصحاب دست چپ (شقاوت‌مندان)؟! ﴿۴۱در (میان) باد سوزان و آب جوشان، قرار دارند. ﴿۴۲و (در) سایۀ از دود‌های متراکم و سیاه. ﴿۴۳نه خنک باشد و نه آرام بخش. ﴿۴۴بی‌گمان آن‌ها پیش از این (در دنیا) ناز پرورده (و مترف) بودند. ﴿۴۵و برگناه بزرگِ (شرک) اصرار می‌ورزیدند. ﴿۴۶و می‌گفتند: «آیا هنگامی‌که مردیم و خاک و استخوان شدیم، آیا باز هم ما بر انگیخته می‌شویم؟! ﴿۴۷آیا پدران نخستین ما (نیز بر انگیخته می‌شوند)؟!». ﴿۴۸(ای پیامبر) بگو: «بی‌گمان گذشتگان و آیندگان، ﴿۴۹(همگی) در موعد روزی معین گرد آورده می‌شوند». ﴿۵۰

﴿ثُمَّ إِنَّکُمۡ أَیُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُکَذِّبُونَ ٥١ لَأٓکِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ ٥٢ فَمَالِ‍ُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ ٥٣ فَشَٰرِبُونَ عَلَیۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِیمِ ٥٤ فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِیمِ ٥٥ هَٰذَا نُزُلُهُمۡ یَوۡمَ ٱلدِّینِ ٥٦ نَحۡنُ خَلَقۡنَٰکُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ ٥٧ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تُمۡنُونَ ٥٨ ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٥٩ نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَیۡنَکُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِینَ ٦٠ عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَکُمۡ وَنُنشِئَکُمۡ فِی مَا لَا تَعۡلَمُونَ ٦١ وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَکَّرُونَ ٦٢ أَفَرَءَیۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ ٦٣ ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ ٦٤ لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَکَّهُونَ ٦٥ إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ ٦٦ بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ ٦٧ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِی تَشۡرَبُونَ ٦٨ ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ ٦٩ لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡکُرُونَ ٧٠ أَفَرَءَیۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِی تُورُونَ ٧١ ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِ‍ُٔونَ ٧٢ نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡکِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِینَ ٧٣ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٧٤ ۞فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ ٧٥ وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِیمٌ ٧٦

سپس شما ای گمراهان تکذیب کننده! ﴿۵۱قطعاً از درخت زقوم خواهید خورد، ﴿۵۲پس شکم‌های (خود) را از آن پر می‌کنید، ﴿۵۳آنگاه بر آن از آب جوشان می‌نوشید، ﴿۵۴پس مانند شتران (مبتلا به بیماری عطش) از آن (آب جوشان) می‌نوشید. ﴿۵۵این پذیرایی آن‌ها در روز قیامت است. ﴿۵۶ما شما را آفریدیم، پس چرا (دو باره زنده شدن‌را) تصدیق نمی‌کنید؟! ﴿۵۷آیا نطفۀ را که (در رحم همسران‌تان) می‌ریزید، دیده‌اید؟! ﴿۵۸آیا شما او را می‌آفرینید یا ما آفریدگاریم؟! ﴿۵۹ما در میان شما مرگ را مقدر کردیم و ما ناتوان (از آن) نیستیم. ﴿۶۰که همانند شما را جای‌گزین کنیم، و شما را به صورتی که آن را نمی‌دانید باز آفرینیم. ﴿۶۱و یقیناً شما آفرینش نخستین را دانسته‌اید، پس چرا متذکر نمی‌شوید؟! ﴿۶۲آیا چیزی را که می‌کارید، دیده‌اید؟! ﴿۶۳آیا شما آن را می‌رویانید، یا ما می‌رویانیم؟! ﴿۶۴اگر بخواهیم آن را به کاه درهم کوبیده مبدل می‌کنیم که تعجب کنید. ﴿۶۵(بگوئید:) براستی ما زیان کرده‌ایم، ﴿۶۶بلکه ما بکلی (از محصول) محروم شده‌ایم. ﴿۶۷آیا آبی را که می‌نوشید، دیده‌اید؟! ﴿۶۸آیا شما آن را از ابر نازل کرده‌اید یا ما نازل می‌کنیم؟! ﴿۶۹اگر بخواهیم آن را تلخ (و شور) قرار می‌دهیم، پس چرا شکر نمی‌کنید؟! ﴿۷۰آیا آتشی را که می‌افروزید، دیده‌اید؟! ﴿۷۱آیا شما درخت آن را آفریده‌اید یا ما آفریده‌ایم؟! ﴿۷۲ما آن (= آتش) را (مایۀ) یاد آوری و وسیلۀ زندگی برای مسافران قرار دادیم. ﴿۷۳پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی [۲۱۶](و او را به پاکی یا دکن). ﴿۷۴پس سوگند به جایگاه ستارگان. ﴿۷۵و اگر بدانید این سوگندی بزرگ است. ﴿۷۶

[۲۱۴] گروه کافران را خوار می‌کند و به دوزخ روانه می‌کند، و گروه مؤمنان را سربلند و شاد به بهشت می‌فرستد. (تفسیر طبری و ابن کثیر). [۲۱۵] انس بن مالکسمی‌گوید: رسول اللهجفرمود: «در بهشت درختی است که شخص سواره، صد سال در سایۀ آن حرکت می‌کند و به آخر آن نمی‌رسد» و در روایت ابو هریره آمده: «اگر خواستید این آیه را بخوانید (ظل ممدود)» (صحیح بخاری ۳۲۵۱ و ۳۲۵۲ و صحیح مسلم ۲۸۲۶). [۲۱۶] جابرساز پیامبرجروایت می‌کند: «کسی که «سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ وَبِحَمْدِهِ» بگوید، درخت خرمایی در بهشت برایش کاشته می‌شود». (سنن ترمذی ۳۴۶۴ و سنن کبری نسائی ۱۰۶۶۳) ﴿إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ کَرِیمٞ ٧٧ فِی کِتَٰبٖ مَّکۡنُونٖ ٧٨ لَّا یَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ ٧٩ تَنزِیلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٨٠ أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ ٨١ وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَکُمۡ أَنَّکُمۡ تُکَذِّبُونَ ٨٢ فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ ٨٣ وَأَنتُمۡ حِینَئِذٖ تَنظُرُونَ ٨٤ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَیۡهِ مِنکُمۡ وَلَٰکِن لَّا تُبۡصِرُونَ ٨٥ فَلَوۡلَآ إِن کُنتُمۡ غَیۡرَ مَدِینِینَ ٨٦ تَرۡجِعُونَهَآ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ ٨٧ فَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِینَ ٨٨ فَرَوۡحٞ وَرَیۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِیمٖ ٨٩ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩٠ فَسَلَٰمٞ لَّکَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ ٩١ وَأَمَّآ إِن کَانَ مِنَ ٱلۡمُکَذِّبِینَ ٱلضَّآلِّینَ ٩٢ فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِیمٖ ٩٣ وَتَصۡلِیَةُ جَحِیمٍ ٩٤ إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡیَقِینِ ٩٥ فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٩٦

همانا این (کتاب) قرآنی کریم (و گرامی قدر) است. ﴿۷۷در کتاب پوشیده (= لوح محفوظ) است. ﴿۷۸که جز پاکان (= فرشتگان) به آن دست نمی‌زنند. ﴿۷۹از سوی پروردگار جهانیان نازل شده است. ﴿۸۰آیا شما نسبت به این کلام (الهی = قرآن کریم) انکار کننده‌اید؟! (و از پیروی آن سستی می‌کنید). ﴿۸۱و (به جای شکر) روزی خود، (رازق) را تکذیب می‌کنید؟! ﴿۸۲پس چرا هنگامی‌که (جان) به گلوگاه می‌رسد. ﴿۸۳و شما در این هنگام نگاه می‌کنید. ﴿۸۴و ما از شما به او نزدیک‌تر هستیم، ولی شما نمی‌بینید. ﴿۸۵پس اگر (در برابر اعمال‌تان) جزا داده نمی‌شوید. ﴿۸۶اگر راست می‌گویید آن (روح) را باز گردانید! ﴿۸۷پس اما اگر (آن شخص) از مقربان باشد. ﴿۸۸پس (در) آسایش و ریحان و باغ (بهشت) پر نعمت است. ﴿۸۹و اما اگر از اصحاب دست راست (سعادتمند) باشد. ﴿۹۰پس (به او گفته می‌شود:) سلام بر تو باد، (که) از اصحاب دست راست (هستی) ﴿۹۱و اما اگر از تکذیب کنندگان گمراه (یاران دست چپ) باشد. ﴿۹۲پس با آب جوشان (دوزخ از او) پذیرایی می‌شود. ﴿۹۳و به (آتش) جهنم در آورده (و سوزانده) شود. ﴿۹۴بی‌گمان این (خبر) حق یقین است. ﴿۹۵پس (ای پیامبر) به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی (و او را به پاکی یادکن) [۲۱۷]. ﴿۹۶

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد