ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
سوره ذاریات
وَٱلذَّـٰرِیَٰتِ ذَرۡوٗا
سوگند به بادهاى خاک [و باران] افشان
فَٱلۡحَٰمِلَٰتِ وِقۡرٗا
و سوگند به ابرهای سنگینبار [از باران]
فَٱلۡجَٰرِیَٰتِ یُسۡرٗا
و سوگند به کشتیهای سبکسیر
فَٱلۡمُقَسِّمَٰتِ أَمۡرًا
و سوگند به فرشتگانی که کارها را [به امر الله] تقسیم میکنند
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٞ
که آنچه [در مورد پاداش و عذاب] به شما وعده داده شده حقیقت دارد؛
وَإِنَّ ٱلدِّینَ لَوَٰقِعٞ
و [روز] جزا قطعاً به وقوع مىپیوندد.
وَٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلۡحُبُکِ
سوگند به آسمان که [با ستارگان آراسته شده، و گویی] دارای راههاست،
إِنَّکُمۡ لَفِی قَوۡلٖ مُّخۡتَلِفٖ
که شما [در مورد پیامبر و قرآن] اختلافنظر دارید.
یُؤۡفَکُ عَنۡهُ مَنۡ أُفِکَ
هر کس [از راه حق] بازگردانده شود، از [ایمان به] پیامبر و قرآن نیز بازگردانده خواهد شد.
قُتِلَ ٱلۡخَرَّـٰصُونَ
مرگ [و لعنت] بر دروغگویان!
ٱلَّذِینَ هُمۡ فِی غَمۡرَةٖ سَاهُونَ
همان کسانى که در ورطۀ جهل، غافلند.
یَسۡـَٔلُونَ أَیَّانَ یَوۡمُ ٱلدِّینِ
آنان [پیوسته و از روى انکار] مىپرسند: «روز جزا چه زمانى است؟»
یَوۡمَ هُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ یُفۡتَنُونَ
همان روزى است که به آتش مجازات مىشوند؛
ذُوقُواْ فِتۡنَتَکُمۡ هَٰذَا ٱلَّذِی کُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ
[و به آنان گفته میشود:] «عذاب خود را بچشید؛ این همان آتشى است که به شتاب مىخواستید».
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِینَ فِی جَنَّـٰتٖ وَعُیُونٍ
[در روز قیامت،] مسلماً پرهیزگاران در باغهایی [از بهشت] و [کنار] چشمهسارها به سر مىبرند؛
ءَاخِذِینَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُحۡسِنِینَ
آنچه پروردگارشان به آنان عطا کرده است دریافت مىدارند؛ زیرا در [زندگیِ] گذشته نیکوکار بودهاند.
کَانُواْ قَلِیلٗا مِّنَ ٱلَّیۡلِ مَا یَهۡجَعُونَ
آنان اندکى از شب را مىخفتند [و بقیه را به نماز و نیایش مشغول بودند]
وَبِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ یَسۡتَغۡفِرُونَ
و سحرگاهان [از الله] آمرزش مىخواستند
وَفِیٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ
و در اموالشان براى سائل و محروم، حقى [معیّن از صدقه و زکات] بود.
وَفِی ٱلۡأَرۡضِ ءَایَٰتٞ لِّلۡمُوقِنِینَ
و در زمین نشانهها[ى قدرت الهى] براى اهل یقین پدیدار است؛
وَفِیٓ أَنفُسِکُمۡۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
و در وجود خودتان، آیا نمىبینید؟
وَفِی ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُکُمۡ وَمَا تُوعَدُونَ
و رِزق و روزیتان و آنچه [از کیفر و پاداش و خیر و شر که] به شما وعده داده میشود، در آسمان است.
فَوَرَبِّ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقّٞ مِّثۡلَ مَآ أَنَّکُمۡ تَنطِقُونَ
سوگند به پروردگار آسمان و زمین که وعده[ی قیامت و پاداش و عذاب] همچون سخن گفتنتان، حقیقی و قطعى است.
هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَٰهِیمَ ٱلۡمُکۡرَمِینَ
[ای پیامبر] آیا داستان میهمانان گرامى ابراهیم به تو رسیده است؟
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنکَرُونَ
آنگاه که بر او وارد شدند و سلام گفتند، او گفت: «سلام» [و زیر لب گفت:] «گروهى ناشناسند».
فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِینٖ
آنگاه آهسته نزد خانوادۀ خود رفت و [گوشتِ بریانِ] گوسالهاى فربه [براى پذیرایى] آورد.
فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡکُلُونَ
[او غذا را] نزد آنان گذاشت [و چند لحظه بعد] گفت: «آیا نمیخورید؟»
فَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِیفَةٗۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ وَبَشَّرُوهُ بِغُلَٰمٍ عَلِیمٖ
[چون دست به غذا نزدند] از آنان احساس ترس کرد؛ گفتند: نترس [ما فرشتهایم]؛ و او را به [تولد] پسرى دانا بشارت دادند.
فَأَقۡبَلَتِ ٱمۡرَأَتُهُۥ فِی صَرَّةٖ فَصَکَّتۡ وَجۡهَهَا وَقَالَتۡ عَجُوزٌ عَقِیمٞ
همسرش با فریاد [و شگفتى] پیش آمد و در حالى که به صورت خود مىزد گفت: «پیرزنى نازا [فرزند میزاید]؟!»
قَالُواْ کَذَٰلِکِ قَالَ رَبُّکِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡحَکِیمُ ٱلۡعَلِیمُ
[فرشتگان] گفتند: «پروردگارت اینچنین فرموده است؛ و بیگمان، او حکیمِ داناست».
۞قَالَ فَمَا خَطۡبُکُمۡ أَیُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ
[ابراهیم] گفت: «ای فرستادگان [الله،] کار و مأموریت شما چیست؟»
قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِینَ
[فرشتگان] گفتند: «ما برای [مجازات] قومی مجرم [و گناهکار] فرستاده شدهایم
لِنُرۡسِلَ عَلَیۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن طِینٖ
تا سنگهایی از گلِ [سختشده] بر سرشان فروباریم.
مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ لِلۡمُسۡرِفِینَ
[سنگهایی] که نزد پروردگارت، برای اسرافکاران، نشان گذاشته شده است».
فَأَخۡرَجۡنَا مَن کَانَ فِیهَا مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ
مؤمنانی را که در آن [شهرهای قوم لوط] بودند، [پیش از نزول عذاب] بیرون آوردیم؛
فَمَا وَجَدۡنَا فِیهَا غَیۡرَ بَیۡتٖ مِّنَ ٱلۡمُسۡلِمِینَ
ولى در آنجا فقط یک خانواده را یافتیم که [نسبت به اوامر الهی] تسلیم بودند.
وَتَرَکۡنَا فِیهَآ ءَایَةٗ لِّلَّذِینَ یَخَافُونَ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِیمَ
و در آن [شهرها] براى مردمى که از عذاب دردناک [الهی] ترس دارند، نشانهاى روشن بر جاى گذاشتیم.
وَفِی مُوسَىٰٓ إِذۡ أَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِینٖ
در [داستان] موسی [نیز نشانه و عبرتی است]؛ آنگاه که او را با دلیلی روشن نزد فرعون فرستادیم.
فَتَوَلَّىٰ بِرُکۡنِهِۦ وَقَالَ سَٰحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٞ
ولى [فرعون] با تکیه بر قدرتش، روی برگرداند [و حق را نپذیرفت] و گفت: «[این مرد، یا] جادوگر است یا دیوانه».
فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِی ٱلۡیَمِّ وَهُوَ مُلِیمٞ
او را همراه سپاهیانش گرفتیم و به دریا افکندیم [و هلاک کردیم]؛ در حالى که [در لحظۀ مرگ، خود را به خاطر نافرمانی و کفرش] سرزنش مىکرد.
وَفِی عَادٍ إِذۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَیۡهِمُ ٱلرِّیحَ ٱلۡعَقِیمَ
در [داستان قوم] عاد [نیز درس عبرتی است]؛ آنگاه که تندبادى بیخیر و برکت بر آنان فرستادیم.
مَا تَذَرُ مِن شَیۡءٍ أَتَتۡ عَلَیۡهِ إِلَّا جَعَلَتۡهُ کَٱلرَّمِیمِ
[تندبادی] که بر هر چه وزید، آن را خاک و خاشاک کرد.
وَفِی ثَمُودَ إِذۡ قِیلَ لَهُمۡ تَمَتَّعُواْ حَتَّىٰ حِینٖ
در [داستان قوم] ثمود [نیز درس عبرتی است] آنگاه که [توسط پیامبرشان صالح] به آنان گفته شد: «اندکی [از لذتهای زندگی] بهرهمند شوید [که تنها سه روز فرصت دارید]».
فَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّـٰعِقَةُ وَهُمۡ یَنظُرُونَ
آنان از فرمان پروردگارشان سرپیچی کردند؛ پس در حالی که چشم به راه بودند، بانگ عذاب آنان را فراگرفت.
فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مِن قِیَامٖ وَمَا کَانُواْ مُنتَصِرِینَ
[چنان بر زمین افتادند که] نه توان برخاستن [و گریز] داشتند و نه یاراى دفاع.
وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِینَ
پیش از آن، قوم نوح را که گروهى نافرمان بودند [هلاک کردیم].
وَٱلسَّمَآءَ بَنَیۡنَٰهَا بِأَیۡیْدٖ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ
ما آسمان را به توان [خود] بنا نهادیم و همواره آن را وسعت میبخشیم؛
وَٱلۡأَرۡضَ فَرَشۡنَٰهَا فَنِعۡمَ ٱلۡمَٰهِدُونَ
و زمین را [برای زندگی] گستردیم و چه نیک گسترانندهای هستیم!
وَمِن کُلِّ شَیۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَیۡنِ لَعَلَّکُمۡ تَذَکَّرُونَ
و همه چیز را به صورت زوج [= نر و ماده] آفریدیم؛ باشد که [توجه کنید و] پند گیرید.
فَفِرُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ
[ای پیامبر، به مردم بگو:] «به سوى الله بشتابید که من هشداردهندهای آشکار از جانب او برای شما هستم؛
وَلَا تَجۡعَلُواْ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۖ إِنِّی لَکُم مِّنۡهُ نَذِیرٞ مُّبِینٞ
و در کنار الله معبود دیگرى قرار ندهید که من از [جانب] او هشداردهندهاى آشکار برایتان هستم».
کَذَٰلِکَ مَآ أَتَى ٱلَّذِینَ مِن قَبۡلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُواْ سَاحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٌ
هر پیامبری که بر پیشینیانشان مبعوث شد، همین گونه گفتند: «[او یا] جادوگر است یا دیوانه».
أَتَوَاصَوۡاْ بِهِۦۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ
آیا یکدیگر را به این [کفر و تکذیب] سفارش کرده بودند؟ نه، بلکه مردمی سرکش بودند.
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَمَآ أَنتَ بِمَلُومٖ
پس [ای پیامبر،] از آنان روی بگردان که تو [به خاطر کفر آنان] هرگز سزاوار سرزنش نیستی.
وَذَکِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّکۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ
و [پیوسته به آنان] تذکر بده که قطعاً تذکر براى مؤمنان سودبخش است.
وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِیَعۡبُدُونِ
و جن و انس را فقط برای این آفریدهام که مرا عبادت کنند [و از بندگىِ دیگران سر باز زنند].
مَآ أُرِیدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَمَآ أُرِیدُ أَن یُطۡعِمُونِ
نه از آنان روزى مىخواهم، نه اینکه مرا خوراک دهند؛
إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِینُ
[زیرا] الله است که روزیرسانِ نیرومند و برقرار است.
فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُواْ ذَنُوبٗا مِّثۡلَ ذَنُوبِ أَصۡحَٰبِهِمۡ فَلَا یَسۡتَعۡجِلُونِ
ستمکاران [مشرک نیز] همچون یاران [گذشتۀ] خویش، سهمى از عذاب دارند؛ پس به شتاب [آن را] از من نخواهند.
فَوَیۡلٞ لِّلَّذِینَ کَفَرُواْ مِن یَوۡمِهِمُ ٱلَّذِی یُوعَدُونَ
واى بر کافران از [عذاب] روزی که به آن وعده داده میشوند!
Adh-Dhāriyāt